In feite kun je met een dergelijke wisselwerking alleen maar respect hebben voor iedereen: voor het Deventer publiek, voor de theaterstaf en voor auteur en regisseur Nachwan Al-Rajab Agha. Hij zette een indrukwekkende productie, creatief en beantwoordend aan vele vragen die onder mensen leven over vluchtelingen neer. Vragen als ‘wie zijn deze vluchtelingen’ en ‘ze zijn in mijn stad en ik wil iets over ze begrijpen.’ Een prachtige basis voor wederzijds begrip, respect en waardering. En dat met een voorbereidingstijd van slechts twee weken!
Achtergrond
Deze zee, die tussen de verschillende groepen gaapt, zowel letterlijk als figuurlijk, legt veel tragiek bloot onder de mensen die aan ‘onze’ kant van de zee weten te belanden, na de vreselijkste ervaringen: gebroken harten en families, vermoeide lichamen, geesten met pijnlijke herinneringen, doden, maar gelukkig ook weer dromen! Onder deze felroze dromen bevinden zich de dromen die in de verbeelding van de eigenaar zijn getekend voordat zijn reis begon. Tijd, wind en zeegolven konden de rest van de dromen invullen.
Een van deze dromen die werkelijkheid werd, was de droom van Nachwan Al-Rajab Agha, Het was een simpele droom, maar deze ontwikkelde zich tot een complete boodschap. Een boodschap in al zijn eenvoud die toch wel pijnlijk is. Vluchteling zijn geen nummers, zijn geen statistieken om alleen maar te worden toegevoegd aan de administraties. Integendeel, iedere persoon draagt alle zorgen van zijn leven, de zorgen van zijn land en de gevolgen van psychologische en fysieke kwelling op zijn schouders. De vluchteling is niet de grote onbekende en niet de onbekende die je niet zou kunnen begrijpen als je hem zou respecteren.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Nachwan Al-Rajab Agha, die uit Syrië komt is een van deze vele gezichten, volgeladen met de zorgen van de moeilijke en gruwelijke jaren van zijn leven, maar gelukkig ook beladen met gouden dromen voor de toekomst en vol wil en vastberadenheid. In Syrië werkte hij succesvol. Ten gevolge van de vreselijke situatie in zijn land belandde ook hij als vluchteling op een boot om de zee over te steken en kwam terecht op?? Een boot in de stad Deventer. Hij riep altijd sinds zijn aankomst in Deventer, lees mij.. lees mij. Ik ben wie IK ben en wie WIJ zijn. Ik wil me aan niemand opdringen maar ook geen onbekende blijven
Lees hier het eerdere HierInSalland artikel over Nashwan’s vlucht
Nachwan vertelt dat hij tijdens zijn verblijf op de opvangboot zat te surfen op Facebook en toen een bericht van de gemeente Deventer tegenkwam, waarin over vluchtelingen werd gesproken. Op dit bericht volgden veel negatieve reacties tegen de vluchtelingen en tegen de aanwezigheid van de boot.
Zijn eerste reactie daarop was niet woede of boosheid, alleen maar irritatie.Hij was geïrriteerd, maar had best begrip voor iedereen die schreef zonder vluchtelingen te kennen. Deze reageerders schreven eigenlijk niet tegen hem persoonlijk, maar tegen het onbekende. Hij was immers een onbekende voor hen, net als de rest van de vluchtelingen!
Hierdoor ontstond bij Nachwan het idee van een theatershow, geobsedeerd geraakt door zijn verbeelding. Hij wilde deze reageerders heel duidelijk uitleggen dat immigranten niet naar hier zijn gekomen om met hen te beconcurreren op het gebied van wonen en werken, noch om parasieten te zijn in dit mooie land .
Ze verlieten Syrië nadat de zittende dictator hen weinig keus liet: ofwel de dood of anders leven als een vernederde slaaf onder zijn heerschappij, zonder ook maar iets van het modern en democratisch leven, vrijheid en veiligheid!
Daarom vluchtten velen naar Europa en Nederland. Nachwan focuste al direct op Nederland toen hij de helse tocht over zee maakte, weg van de dictator. Hij had al voorkennis van Nederland en het Nederlandse volk door zich hierin te verdiepen en wist dat dit zou aansluiten op zijn persoonlijke cultuur, omdat hij weet hoeveel Nederlanders van vrijheid houden en hun eeuwenlange traditie van omhelzing van degenen die vrijheid zoeken.
Voorbereiding
Hij begon na te denken over hoe hij een theatershow kon neerzetten, waarin de mensen uit Deventer kunnen ervaren wie deze bootvluchtelingen zijn. Om daarmee een boodschap aan de Nederlanders in het algemeen en aan de hier aanwezige vluchtelingen uit verschillende hun landen te brengen. Hij wilde dat de toeschouwers zouden begrijpen waarom ze alles achter zich lieten en vertrokken onder vreselijke omstandigheden. Je vindt het heel moeilijk als je op 60-jarige leeftijd je land moet verlaten. Dat is niet gemakkelijk voor iemand die daar zijn toekomst opbouwde en er een groot deel van zijn leven gelukkig leefde om te verhuizen naar een onbekend land. Je wortels, de geschiedenis en toekomst van je geboorteland te moeten achterlaten en helemaal opnieuw te beginnen.
Nachwan en alle vluchtelingen op de boot wilden ook een liefdesboodschap aan de mensen in Deventer overbrengen: aan degenen die ons steunden en luisterden naar onze mooie woorden, terwijl we dringend behoefte hadden aan een warme omhelzing,
ook aan degenen die negatief over ons schreven: leer ons beter kennen!
In alle nederigheid besloot Nachwan te proberen een theaterstuk op te zetten. Het lot hielp hem de juiste mensen op zijn pad te brengen om aan te sluiten bij zijn plan, dat nu eindelijk gerealiseerd leek te worden na herhaalde eerdere pogingen: De Deventer Schouwburg pakte het op en zorgde dat het werkelijkheid werd!
Het theater bood alle beschikbare faciliteiten: een zaal voor repetities en een zaal voor voorstellingen Nahwan begon te zoeken naar geschikte acteurs onder de vluchtelingen, naar diegenen die de rollen serieus en met alle vakmanschap op de planken konden brengen. Hij had weinig tijd, in twee weken moest alles gebeuren. Van het ontwerpen van de decors, de muziek bij de show tot het leiden van de repetities. Maar uiteindelijk kun je aan de slag!
Voorstelling ‘Gedwongen reis’
De theatervoorstelling was heel bijzonder. Je staat voor een regisseur en een scenarist in een land dat verschilt in cultuur, gewoonten, geografie en samenleving. Het was een uitdaging die Nachwan zichzelf stelde en die hij heel graag accepteerde. Wetende dat het optreden van de jonge bootvluchtelingen hen mogelijk perspectief kan bieden in hun nieuwe land. De acteurs waren een groep enthousiaste jonge amateuracteurs. Ze waren homogeen ondanks hun verschillen in cultuur en samenleving. De acteurs kwamen uit Syrië en Iran. Het meisje dat een sterke hoofdrol speelde in het stuk sprak alleen Perzisch.Het andere Iraanse meisje was voor haar aan het vertalen. Er waren meerdere talen aanwezig in de zaal: Nederlands, Engels, Arabisch en Perzisch, en dat in een prachtige harmonie
De theater show, die Gedwongen reis heette, wat eigenlijk bevalling betekent, is een 20 minuten durende theatershow, waarin wordt gesproken over een zwangere vrouw die met haar man in een land woont dat wordt geregeerd door dictatoriale veiligheidsdiensten en militairen. Er lijkt hoop op verandering te ontstaan als ze demonstraties lanceren tegen de dictator, maar het dictatoriale regime schakelt haar militairen en veiligheidsdiensten in, zodat er doden en gewonden vallen. Mensen worden gearresteerd, mishandeld en opgesloten in geheime gevangenissen.
De essentie van het stuk is het kind dat de vrouw baarde. Hij was de enige die overleefde, nadat de vrouw alles had verkocht wat ze had en probeerde te ontsnappen naar het buitenland. Uiteindelijk kon alleen haar kind het land ontvluchten en de zee oversteken.
Hij droeg de boodschap met zich mee!
Het waren 20 intense minuten. Je verveelt je geen moment, zeker niet met de begeleidende muziek, die is verzorgd door een Syrische vluchteling. De acteurs speelden hun rol met grote verve. Een van hen beantwoordde een vraag van het publiek na de show en zei: , “Ik speelde de rol en ik had dit echt meegemaakt in Syrië, dus het waren mijn ware gevoelens die ik vertolkte.” Nachwan hield toezicht op de voorstelling, terwijl hij op zijn stoel op de eerste rij de de acteurs zag spelen. Hij volgde en regisseerde elke beweging op het podium met behulp van al zijn lichaamsdelen en -uitdrukkingen. Veel spanning voor hem natuurlijk. Je biedt immers iets speciaals en uitzonderlijks met een vreemd gevoel omdat je nieuw bent in dit land en je de taal nog niet volledig beheerst.
(tekst loopt door onder afbeeldingen)
Dankwoord
We kunnen Nashwan, de Theaterstaf en alle medewerkers van de Deventer Schouwburg bedanken, vooral Ruth Weites. Zij brachten hun professionele ervaring in het organiseren in en hoe indrukwekkend is de Nederlandse traditie van deskundig organiseren. Dus alles verliep geweldig, van het open buffet in de foyer tot het Syrische en Nederlandse eten dat naast het podium werd gepresenteerd. Een Nederlandse vrouw met een Syrische jongeman deden mee aan de show. Zij vertaalden de vragen en antwoorden tussen het publiek en de acteurs in het Nederlands, Arabisch en Engels.
Het was een zeer professionele show met prachtig spel en een boeket van diepgaande emoties.
Toekomst
Nachwan’s droom stopt niet bij deze show. Hij kan eerder met gesterkt vertrouwen zeggen dat zijn droom nu is begonnen en op een duidelijkere manier vorm aan het krijgen is. Het grote publiek heeft een enorme verantwoordelijkheid op Nachwan’s nek gelegd. Hij draagt dit met met veel plezier en sterkt hem in zijn wil om verder vooruit te komen met theatervoorstellingen en deze op alle mogelijke manieren te presenteren.
Nederland, Nachwan wil heel graag zijn boodschap overbrengen aan het Nederlandse volk, voor meer interactie en kennis van elkaar binnen dezelfde samenleving.
Het aansteken van een kaars elimineert de duisternis en Nachwan wil nog ontelbare kaarsen meer aansteken in dit land!
Ja, dit verslag doet recht aan deze bijzondere avond. Mooi! (Op Dagklad.nl ook nog iets over de voorstelling- al valt alles in het niet door de aardbeving.)
Pingback: Hasan Kaddour: De vluchtelingen op de boot in Deventer zijn een prachtige ervaring - Hier in Salland