De familie Klein Velderman woont al decennialang op de Steenenkamer en is al die tijd verbonden met IJssellandschap. Vader Henkie had er een tuinderij met allerlei groenten, vooral witlof. Zoon Henk is ook pachter van IJssellandschap en heeft nu 35 ha akkerbouw ‘onder de ploeg’ op Stadsland. Hier verbouwt hij mais, suikerbieten, graan en aardappelen.
Kringlooplandbouw
Hoe we vinden dat we landbouw moeten bedrijven, volgt volgens Henk jr. een terugkerende cyclus: ‘Vroeger ging men ’s ochtends met de handkar met verse producten naar de markt in Deventer. Daarna kwamen de veilingen en vervolgens de groenteboeren. Alleen in de Nieuwstraat had je er al vijf. Daarop volgden de supermarkten en kwam de contractteelt. In grote aantallen en met hoge snelheid moest men produceren, anders loonde het niet. Onkruid wieden op grote schaal was niet mogelijk, er moest wel worden gespoten. Geoogste groente ging op transport naar koelcellen vanwaar verder werd gedistribueerd. Dat kwam de versheid niet ten goede,’ vertelt Henk. ‘En nu willen we graag weer terug, weten waar ons eten vandaan komt. Kleinschaliger. Van het land zo op het bord en gezellig op zaterdag naar de markt of met de kinderen naar de boer.’
De familie Klein Velderman wil dat ook. Kringlooplandbouw is voor hen de norm, waarbij alle stoffen die door de landbouw uit een gebied verdwijnen ook weer teruggebracht worden. Henk: ‘mijn bedrijf heeft niet het officiële label ‘biologisch’ maar wij doen wat goed voelt, met boerenverstand en zo veel mogelijk in een gesloten kringloop en met oog voor de bodem’. Een duurzame en extensieve vorm van landbouw, waar een prijskaartje aan hangt. ‘En dat moeten de mensen wel willen en de boeren wel kunnen. Die omslag gaat heel langzaam.’
Eigenlijk te langzaam. Henk: ‘Ik kan niet leven van mijn akkerbouwbedrijf, ik heb er een vaste baan naast. Dat vraagt veel planning. Ik heb rekening te houden met mijn werk, het weer én mijn gezin. Dat kan ook want we hebben een beperkte bedrijfsvoering.’
Dat vindt Henk jammer, maar weerhoudt hem niet om dit werk te doen. Henk: ’Ik vind het leuk om te pionieren. Om mijn producten meerwaarde te geven en te weten waar het naar toe gaat. Een deel van ons graan gaat als veevoer naar een lokaal bedrijf, een ander deel gaat als haver en stro naar een paardenhouder in de buurt. De mest van de paarden gebruiken we vervolgens weer bij ons op het land.’
De bemesting is al 15 jaar wezenlijk anders dan de meeste andere boeren doen. ‘Ik ben trots op onze bodem waarop we vaste mest strooien.’ De bodem zit vol kleine gaatjes, gemaakt door wormen. ‘Wormen moet je koesteren,’ zegt Henk. ‘Ze houden deze kleigrond gedraineerd. Dan kan je er meer mee.’
Lokale friet en bier
Henk vindt het fijn als zijn producten in de buurt kunnen worden afgezet: ‘Ik heb bijvoorbeeld ook contact met de jongens van Buitenpost in Twello. We helpen elkaar en ik deel graag mijn kennis. Het is mooi als de aardappels van het veld gebruikt worden voor de friet in het Buitenpostrestaurant, of mijn wintergerst voor het Davo-bier’. Het boerenprincipe van toen, als basis van nu: daar streef ik naar.
Stichting IJssellandschap
Samen met haar pachters zet IJssellandschap stappen richting duurzame landbouw. IJssellandschap stimuleert actief onder andere door een korting op de pachtprijs te geven voor het inzaaien van bloemrijke randen en de aanleg van landschapselementen. De omvorming naar biologische landbouw wordt door de stichting ondersteund door het geven van een korting op de pachtprijs tijdens de transitieperiode. Ook vernieuwende projecten richting duurzame landbouw worden geïnitieerd en gefaciliteerd , zoals Natuurderij Keizerrande en de nieuw te bouwen stadsboerderij Heerlijkheid Linde. Biologisch, is voor IJssellandschap overigens niet de enige route naar een natuurrijk cultuurlandschap, ook andere, grote en kleinere stappen, zijn waardevol op weg naar duurzame landbouw met goede zorg voor plant, dier en milieu.
Judith Snepvangers, directeur IJssellandschap: ‘Het is belangrijk om als landbouw en landschap continue met elkaar in gesprek te zijn en samen te werken zodat landschapswaarden onderdeel kunnen zijn van toekomstgerichte agrarische bedrijven. Zo zijn we mede initiatiefnemer van ‘Salland Loont’ waarmee we in Salland gezamenlijk de beweging van verduurzaming met goede verdienmodellen voor de boeren en grondeigenaren opzetten. Er wordt hierbij gewerkt aan een gezamenlijke aanpak waarbij er nieuwe beloningen komen voor boeren die werken aan landschap, natuur, water, milieu en biodiversiteit zodat dit serieuze pijlers van het bedrijfsmodel kunnen worden’.
Dit verhaal is onderdeel van een langer verhaal over de familie Klein Velderman, waarin ook de geschiedenis van het unieke tuinbouwgebied Steenenkamer is verwerkt.
Bron: Stichting IJssellandschap
