Kenneth Rijsdijk is auteur van het boek Heg. Hij was vorige week in De Palthehof in Nieuwleusen te gast om over het belang van de heg te vertellen. Volgende week doet Jantine Schinkelshoek van Hoopheggen dat. (Dinsdag 24 september 2024, 19.15 – 22.00 uur, Landgoedcentrum Vilsteren.)
Het boek van Rijsdijk begint bij het verdwijnen van de heg, haag, bosschage, bomenrij door de industriële landbouw. In een eeuw tijd is er – schrik niet – 225.000 kilometer heg in ons land verdwenen. Dat voelt niet echt behaaglijk hè? Weg was ons heggenlandschap. We hebben het bejubeld: leve de vooruitgang.
Rijsdijk: “Wat overblijft is landschapspijn, verdrietlandschap. Zo ver je kunt kijken alleen maar gras, kruidenloos gras, Engels raaigras, grasfalt.” We zijn er nu wel zo’n beetje achter wat de gevolgen daarvan zijn. De heg staat voor voedsel, vocht, veiligheid en voortplanting. Én voor verbinding. Zonder heg gaat dat allemaal flink achteruit. Maar andersom is ook waar: gaan we heggen terug planten, dan gaan flora en fauna zich weer redden.
De heg is voedsel.
De heg is schuilplaats.
De heg is veekering én wolfkering.
De heg is afkoeling dus minder droogte.
De heg is minder wind dus minder erosie en minder verspreiding van landbouwgif.
De heg trekt muizen aan die daardoor de boerenstallen niet in hoeven voor voedsel, en dan ziektes met zich meenemen.
De heg slaat CO2 op.
De heg is een snelweg voor flora en fauna tussen natuurgronden.
Als iedere boer één koe inlevert kan er voor de ruimte die dat dier nodig heeft, per bedrijf twee kilometer heg geplaatst worden, stelt Rijsdijk. Maar wie dat betaalt? In Nieuwleusen was een groot deel van de zaal het er wel over eens dat dat via belastingmaatregelen zou kunnen. Aanwezige boeren waren ook best bereid die stap te maken! Rijsdijk rekende trouwens voor dat de kosten voor de baten uitgaan, maar dat een heg uiteindelijk winst oplevert. Minder zieke dieren, meer gezonde mensen, herstel van dat kenmerkende heggenlandschap. Tel uit je winst!
Heggen, ze passen prima op de plek waar ze vroeger stonden. Je kunt ze ook neerzetten op akkerranden. Voor kruidenranden zijn er diverse stimuleringsprogramma’s en subsidies. Nieuwleusen Synergie probeert natuurlijke tuinen en akkers met ‘snelwegen voor flora en fauna’ te verbinden. In Raalte en Olst-Wijhe wordt onderzocht of je de vroegere kerkenpaden weer terug kunt krijgen.
Kansen zat zou je zeggen. Aan de aanwezigen in de Palthehof in Nieuwleusen zal het niet liggen: die waren na een avondje ‘heg’ wel overtuigd van het belang ervan.
Hoopheggen legt vanuit Diepenveen overal in de regio heggen aan:
Lees hier een recensie van het boek Heg.
Lees hier het verslag van de duurzaamheidsmeeting in Dalfsen van vorig jaar: