Jan Overesch: Kaping van het platteland in volle gang

Terwijl de aarde piept en kraakt proberen politieke partijen, landbouwmedia,  erfbetreders en LTO Nederland de onzekerheid bij de boeren in stand te houden door te bepleiten dat inkrimping van de veestapel onzin is. LTO Nederland is een belangenorganisatie van een deel van de industriële boeren.  

Erfbetreders zijn verkopers van voer en andere (dier)benodigdheden die belang hebben bij een zo hoog mogelijk aantal dieren per bedrijf, zodat zij zoveel mogelijk kunnen verkopen. Erfbetreders die dus de boer als verdienmodel hebben. Dat pleiten doen zij door te prediken dat er geen inkrimping van de veestapel hoeft plaats te vinden. Dit willen zij dan realiseren door de boeren opnieuw te laten investeren in dubieuze en dure technieken die de stikstofuitstoot naar beneden zouden kunnen reduceren. Van het verleden heeft men schijnbaar nog niets geleerd. Denk aan emissiearme roosters, luchtwassers, enz.

Collega boeren die ik de laatste tijd spreek zijn er helemaal klaar mee en laten blijken dat zij ook vinden dat het anders moet. Zij vinden ook dat we anders met de bodem moeten omgaan, dat het water en de lucht schoner moet worden, dat de stand van de insecten, vogels en zoogdieren niet verder mag dalen. Alleen willen zij dan wel graag horen van de overheid hoe dat dan moet en wanneer het gerealiseerd moet zijn.

De meeste boeren willen wel graag extensiveren, bijvoorbeeld minder dieren houden. Anderen willen het aantal dieren behouden maar willen dan graag meer hectares grond bij hun bedrijf. Bijvoorbeeld grond van de buurman die stopt met zijn bedrijf. Op deze grond kunnen zij dan hun eigen krachtvoer telen zodat import overbodig wordt.

Die gronden, daar zit nu juist veel pijn, als die vrijkomen van stoppende melkveehouders gaan ze bijna allemaal in de verhuur naar de hoogste bieder en dat zijn dan vaak loonwerkers die de grond dan gebruiken, of doorverhuren,  voor intensieve teelten als aardappelen, uien, aardbeien, wortelen, bieten en bloembollen. Dat zijn allemaal teelten waarbij enorm veel pesticiden gebruikt worden. Bijvoorbeeld pootaardappelen 35 kilo, bloemen 35 kilo, bloembollen lelies 125 kilo pesticiden per hectare. Even ter vergelijk snijmais 2 kilo per pesticiden hectare!!

Kijk nu om je heen dan zie je dat het platteland wordt gekaapt. Gekaapt door chemiereuzen als Bayer, BASF,  Syngenta en anderen. Deze pesticiden industrieën, kunstmest en zaadverkopers hebben er alle belangen bij dat de intensieve landbouw in stand blijft. Op diverse plekken in Salland en Twente zie je de laatste jaren honderden hectares aardappelen, bloembollen, aardbeien, uien, enz. Percelen die tot voor kort grasland waren.

Ook op andere plekken zie je dat het platteland gekaapt wordt, maar dan door industriële zonnevelden. Ons prachtige platteland wordt opgeofferd om plaats te maken voor een groot industrie gebied met ijzeren hekken met daartussen en doolhof aan zonnepanelen. Techniek en landschap zijn twee verschillende dingen. Dit raakt ook aan een esthetische vraag: van wie is het platteland eigenlijk? Van de grondeigenaar die een nieuwe bron van inkomsten wil aanboren, of van de omwonenden en de gemeenschap die vinden dat het landschap, biodiversiteit en cultuurhistorie wordt aangetast?

De rode draad die je hier ziet zijn de euro’s. De hoogste bieder is koopman. Alleen het hoogste rendement op korte termijn telt. Landschap, cultuurhistorie, biodiversiteit, enz. zijn allemaal ondergeschikt. Ook de ontwikkeling naar een grondgebonden landbouw komt op deze manier op slot. Grondgebonden is een maximum aantal dieren per hectare, zodat de boer zijn eigen voer kan telen voor zijn dieren zonder import van diervoeders uit Verweggistan. Ook werkt het een tweedeling van het platteland in de hand. Buren met totaal verschillende belangen dragen niet bij aan saamhorigheid. Verder heeft de flora, fauna en biodiversiteit het nakijken. In gebieden waar akker- en weidevogels, zoogdieren als dassen en marterachtigen het voor het zeggen hebben wordt de wereld compleet op z’n kop gezet. Om over de vruchtbaarheid van de bodem na 20 of 30 jaar industrie terrein maar niet te spreken.

Dat dit allemaal mogelijk is komt door gebrek aan richtlijnen, geen bestemmingsplannen en visie vanuit de overheid; landelijk, provinciaal en gemeentelijk. Hoogste tijd dat er een ander beleid komt waarbij we gaan voor landbouw die produceert in harmonie met de natuur en de omgeving. Een landbouw met oog voor de natuur, water, lucht, biodiversiteit, bodemleven, flora en fauna.

Waar boeren in harmonie met de natuur een inkomen oplevert.

Een voorstel op de nieuwe manier van boeren is onlangs geleverd door het Groenboerenplan: https://www.groenboerenplan.nl/

Groenboeren die grondgebonden werken, geen of heel beperkt gebruik maken van geïmporteerd veevoer en afzien van kunstmest en chemie.

Met spoed een andere politiek, eentje die zich niet laat intimideren door erfbetreders. Vanuit Den Haag en de Provincie zal een frisse heldere wind moeten gaan waaien waar boeren iets mee kunnen en de aarde en onze kindskinderen profijt van hebben.

Website Overesch biologische landbouw