Eelerwoude: Bedrijventerreinen bieden kansen voor verduurzaming

Eén van de gebieden waar veel kansen liggen voor vergroening en verbetering van de leefbaarheid, zijn bedrijventerreinen. Deze zijn vaak grijs, versteend, eentonig, saai en soms ook gedateerd. Ontworpen naar de wensen van hun gebruikers, die vooral over de binnenkant gaan en niet zozeer over de buitenkant en de omgeving.

De terreinen worden meestal bezocht met auto’s, er is vaak een hoge stikstofuitstoot. In het algemeen niet een fijne omgeving om te verblijven. Toch werkt een aanzienlijk deel van de Nederlands bevolking op een van de 3.500 bedrijventerreinen die ons land rijk is.

Het positieve effect van groen

De laatste tijd is er steeds meer aandacht voor groengebruik bij de inrichting van bedrijventerreinen. Wetenschappelijk onderzoek heeft namelijk aangetoond dat groen een positief effect heeft op de productiviteit van mensen. Het zorgt voor een lager ziekteverzuim, minder stress, betere prestaties, een hogere werktevredenheid en meer betrokkenheid bij het werk. Daarbij maakt het vaak niet uit hoe dat groen eruit ziet.

Het juiste groen is echter wel van groot belang voor de biodiversiteit. Bedrijventerreinen kunnen groene corridors vormen naar natuurgebieden en woonwijken. Dit vergroot het leefgebied voor plant- en diersoorten, wat een wezenlijke bijdrage levert aan het behoud van flora en fauna.

Ook in het kader van klimaatadaptatie speelt groen een grote rol. Want meer dan 80% van de bedrijventerreinen is gevoelig voor wateroverlast en hittestress. Groene natuur absorbeert overtollig regenwater en verzacht daarmee de gevolgen van hevige regenval. Bomen en struiken zorgen voor schaduw bij extreem warme periodes en groene daken en gevels helpen bij het reguleren van zowel stedelijke hitte als wateroverlast.

Verduurzaming van de fysieke leefomgeving

Naast vergroening liggen er nog meer kansen voor het verduurzamen van de leefomgeving. Denk aan de energietransitie in de vorm van zonnepanelen, windmolens, electriciteitsopslag en warmtenetten. Door de alsmaar toenemende krapte op het energienet worden zelfvoorzienende gemeenschappen steeds belangrijker, waarbij lokale productie, energiebesparing en opslag hand in hand gaan.

(lees verder onder afbeelding)

Ook op het gebied van circulariteit liggen er kansen. Upcycling, hergebruik en recycling van materialen verminderen de ecologische footprint. Hierdoor kunnen schaarse grondstoffen (weer) op andere plekken gebruikt worden.

Daarnaast is mobiliteit een belangrijk aspect. Innovatieve vormen van transport, zoals elektrische voertuigen en de ontwikkeling van efficiënte openbaar vervoerssystemen, spelen een sleutelrol in het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en het verbeteren van de luchtkwaliteit.

Tot slot zouden zelfs andere functies een plek kunnen krijgen op het bedrijventerrein van de toekomst. Bijvoorbeeld het verbouwen van voedsel of wonen. Dit voor elkaar krijgen vereist wel een integrale aanpak met oog voor zowel plant en dier als gebruiker en bezoeker.

Een integrale aanpak op meerdere niveaus

Wij zijn overtuigd van een integrale aanpak vanuit meerdere vakdisciplines. Bij de inrichting of herinrichting van een bedrijventerrein benaderen we het gebied als een systeem waarbinnen meerdere opgaven een plek krijgen, met adviseurs uit verschillende vakgebieden. Denk aan circulariteit, duurzame mobiliteit, duurzaam ruimtegebruik, klimaatadaptatie, de transitie naar duurzame energie, het verhogen van de biodiversiteit en een gezonde leefomgeving.

Daarbij kijken we zowel naar het gebouw als de buitenruimte, op en tussen de kavels en de openbare ruimte. Daaronder verstaan we het gebruik en de inrichting van de infrastructuur zoals wegen, parkeerplaatsen en andere verkeerselementen en de bestaande groene en blauwe elementen.

Maar ook naar de interactie tussen het bedrijventerrein en de omgeving. Hoe transporteer je hier de energie? Hoe kan het groen op de locatie een verbinding vormen tussen andere groengebieden? En welke maatregelen hebben juist erg weinig impact op dit gebied?

Samenhang van opgaven

Door de verschillende opgaven op bedrijventerreinen als één geheel te bekijken, en in samenhang met de omgeving, krijgen we inzicht in het systeem als geheel. We kunnen dan werken aan oplossingen voor meerdere opgaven en desinvesteringen en contraproductieve maatregelen zoveel mogelijk voorkomen.

Een samenhangende benadering van de fysieke leefomgeving is ook één van de kernbegrippen van de per 1 januari 2024 in werking getreden Omgevingswet. Een ander bijkomend voordeel van een integrale blik en aanpak, is dat (financiële) afwegingen in één keer te nemen zijn. Door het inzicht in de opties en de gevolgen ervan, is het mogelijk weloverwogen beslissingen te nemen. Dit scheelt uiteindelijk veel tijd en dus ook geld.

Voor ondernemers, parkmanagers en gemeenten zijn vaak verschillende subsidies beschikbaar die ondersteunen bij het vergroenen van bedrijventerreinen.

Via deze link kun je daar meer info over krijgen