Op datzelfde moment wandel ik – Anny Legebeke, klimaatburgemeester van Raalte – door het Kunst Haus Wien in Oostenrijk, langs de kleurrijke, golvende vormen van Friedensreich Hundertwasser. Een kunstenaar, pacifist, visionair – maar bovenal: een pleitbezorger van de natuur.
Een man die geloofde dat wij mensen vijf huiden hebben: onze eigen huid, onze kleding, ons huis, onze sociale omgeving en onze planeet. Die vijfde huid, de aarde, noemde hij het ‘gevoelige cytoplasma’ – kwetsbaar, maar dragend. Het moest beschermd worden, juist door de manier waarop wij bouwen, leven en denken.
Die gedachte – dat de manier waarop wij bouwen direct iets zegt over onze relatie met de natuur – is actueler dan ooit.
Geen nieuwlichterij, maar nuchterheid
In Raalte leeft het verlangen om een ecologische wijk te bouwen. De wethouder wil er nog niet zo aan. Die wil bouwen bouwen bouwen. Op die manier waarvoor in het nieuws nu dus gewaarschuwd wordt.
Laten we het licht eens schijnen op ecologisch bouwen, als een herontdekking van wat we ooit al wisten. Zoals Hundertwasser het al heel lang geleden wenste. Dat huizen niet van de aarde vervreemden, maar er deel van uitmaken. Dat een erf niet begint bij een schutting, maar bij een boom. Dat een wijk leeft, als zij ademt – met water, wind, schaduw, biodiversiteit.
Ecologisch bouwen is geen ideologie. Het is boerenverstand. De boerderijen van vroeger stonden met de rug naar de wind, hadden lemen muren die ademden, en fruitbomen die schaduw gaven. Ze gebruikten wat er was. En hergebruikten het daarna. Dat noemden we vroeger geen circulair denken, dat was gewoon logisch.
Vandaag hebben we daar woorden en modellen voor nodig. Klimaatadaptatie. Hittestress. CO₂-reductie. Maar in wezen vragen we hetzelfde als vroeger: hoe maken we een plek waar je gezond kunt leven, in verbinding met elkaar én met het landschap?
De natuur als bondgenoot
Hundertwasser geloofde dat architectuur niet statisch moest zijn, maar levend. Dat een huis net als een boom moest kunnen groeien, ademen, veranderen. Zijn gebouwen hebben geen rechte lijnen. Zijn ramen zijn niet standaard. En op zijn daken groeien bomen. Want, zei hij: “de rechte lijn is goddeloos.”
In Raalte hoeven we geen Hundertwasser-wijk te bouwen vol pastelkleurige spiralen – maar wél een wijk waarin datzelfde respect voor de natuur voelbaar is. Waar het regenwater niet wordt afgevoerd, maar opgenomen. Waar geen stenen pleinen worden gelegd, maar gras en kruiden. Waar mensen hun huis kunnen aanpassen aan de seizoenen. En waar kinderen vlinders kunnen vangen zonder eerst zes wegen over te steken.
Een ecologische wijk is een levende wijk. En juist daarom een toekomstwijk.
(Lees verder onder afbeelding)
Raalte als gids, niet als volger
Laat Raalte niet wachten tot Den Haag voorschrijft hoe het moet. Wacht niet tot bouwbedrijven zeggen dat ze ‘klaar zijn om ecologisch te bouwen’. Het lef moet van onderop komen. Van bewoners. Van wethouders. Van een gemeenteraad die zegt: “wij bouwen voor een klimaat dat komt, niet voor een klimaat dat is geweest.”
Een ecologische wijk is geen prestigeproject. Het is een realistisch antwoord op een werkelijkheid die snel verandert. En het is een kans om opnieuw in harmonie te leven met de vijfde huid van Hundertwasser: de aarde zelf.
Laat het ons Sallands antwoord zijn op de hitte van de toekomst: geen hitteval, maar een habitat. Voor ons. En voor wie na ons komt.
Zou jij in een ecologische wijk willen wonen?
Als je in zo’n wijk wil wonen, moet je natuurlijk van je laten horen. Bij grote interesse kan de gemeente een plan als dit niet links laten liggen. De werkgroep ‘Moi, buur(t) op Groen’ vraagt je dan ook bijgaande enquête in te vullen:
Klik hier voor de enquête: https://www.survio.com/survey/d/W1A2T1J3K5P5L4A8W
Beste mensen,
Een goed initiatief! Als voormalig bouwkundig specialist kan ik wellicht meedenken in het project voor ecologisch bouwen. Aarzel niet mij te contacten.
Mvrgr