Het regent pijenstelen als ik deze grijze zaterdag om 10 uur arriveer bij gemeenschapscentrum Elckerlyc in Luttenberg. Het is het weekend van de actie “Luttenberg helpt Oekraïne”. Dag twee om precies te zijn. De vorige dag hebben al veel mensen zakken vol kleding, schoenen, speelgoed, pannen en kopjes gebracht.
De grote vrachtwagenaanhanger van maalderij Booijink staat vlak voor Elckerlyc geparkeerd, de zijkant is opengeschoven. Daarin worden de zakken en tassen hoog opgetast, mooi uit de regen. Een transportbusje van Lucien Besten van het gelijknamige autobedrijf zorgt voor een pendeldienst tussen Luttenberg en Raalte. Binnen is er even tijd voor een kop koffie en een krentenbol voor de helpers, maar eigenlijk loopt het aan één stuk door; het brengen van goederen door mensen uit het dorp en ook van verder weg. Grappig om te horen hoe ver dan zo’n berichtje op Facebook en in het regioblad reikt. Na een uurtje of twee is er zo’n berg ingeleverd, dan we de bus gaan volpakken. Eentje in de vrachtwagen, twee man/vrouw lopen heen en weer, één inpakker in het busje. Volgeladen tot aan het dak gaat de reis naar de overslag in Raalte.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Hier in de hal zijn vele vrijwilligers aan het werk. Sommigen sjouwen heen en weer met de lading uit het busje, anderen stapelen de zakken op in de grote ruimte, er is een afdeling schoenen. Daar is een schoenmaker aan het sorteren, doet nieuwe veters in de schoenen indien nodig, kijkt ze na en legt maat bij maat, heren-, dames-, kinderschoenen.
Achterin zie ik rijen fietsen in allerlei maten, een groot aantal kinderwagens en wandelwagens, maar wat het meest in het oog springt zijn de duizenden bananendozen, hoog opgestapeld tegen de muren.
(tekst loopt door onder afbeelding)
In het midden staat een lange tafel. Daar staan onvermoeibare dames de zakken open te maken, de inhoud te sorteren, wat goed, schoon en heel is, netjes opvouwen en in de daarvoor bestemde klaarstaande doos te doen. Hierop zie ik opschriften: mens’s wintercoats, boys sportwear, lady’s dresses xl, enzovoort. Even een paar foto’s maken en dan is het busje leeggehaald en gaan we snel terug naar Luttenberg, waar de volgende berg spullen al weer aardig begint te groeien. Mooi om het in ontvangst te nemen: zakken met wollen dekens: “Liggen jullie nu zelf nog wel warm vannacht?” Of tassen met het opschrift damesjurken: “Pas ie d’r niet meer in?” Ik verbaas me erover dat er na twee corona-jaren, waarin toch ook iedereen aan het opruimen sloeg, nog zoveel overvolle kleerkasten blijken te zijn.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Soms zit er een ontroerend verhaal aan vast. Een mevrouw belt me van te voren en vertelt dat ze, na twee jaar eindelijk de moed heeft gevonden om de jas van haar overleden man weg te doen. Die jas had steeds nog aan de kapstok gehangen, zo was er nog iets vertrouwds van hem bij haar. Maar nu had ze besloten dat iemand in het koude Oekraïne hem beter gebruiken kon. Ze kwam hem zelf brengen, keurig ingepakt, met een gehaakt hartje eraan geknoopt; een dierbaar bezit…
De hele dag werken we door, in de stromende regen. In totaal rijdt ik die zaterdag drie keer heen en weer en zijn er in dit weekend zeven volle bussen met spullen naar de verzamellocatie in Raalte gegaan. Na de laatste rit drinken we even wat fris en heb ik de gelegenheid om wat vragen te stellen aan René Vriese van Salland helpt Oekraïne. De harde kern van helpers bestaat uit twaalf mensen, maar er zijn in totaal zo’n tachtig mensen bij betrokken. Ze zijn begonnen in maart, geen idee eigenlijk wáár ze aan begonnen. Een spontane actie werd al gauw een meer georganiseerde organisatie. Je hebt vervoer, opslag, publiciteit, een website, mensen en geld nodig en wat komt er allemaal meer op je pad?
Hetzelfde busje als waar ik deze zaterdag in rijd, is al in het oorlogsgebied geweest, om mensen op te halen, later een kerstbezoek af te leggen (kon je lezen in de Stentor, een hartverwarmend verhaal over de vier meiden uit een gezin die maanden in Heeten gewoond hebben en in die tijd al bijna familie werden) om medicijnen te brengen. Ik hoor dat Lucien Besten de bus dus al die tijd beschikbaar stelt voor de hulpactie en de brandstof zelf betaalt. Om stil van te worden. Er is een winkel die een paar honderd splinternieuwe schoenen doneert. Er zijn fietsenmakers bezig om de stalen rossen na te kijken. Er zijn heel veel mensen op de een of andere manier bezig om naastenliefde zo in de praktijk te brengen. Dat is ook wat me te binnenschiet als ik moe, maar voldaan huiswaarts keer: de meeste mensen deugen!
Heel veel respect heb ik voor al die vrijwilligers die hier al uren en dagen hebben ingestoken en gewoon doorgaan. “t Is best gezellig met elkaar” hoor je dan. Voor bedrijven die ruimte beschikbaar stellen, voor ondernemers die sponsoren met transport of brandstof.
De volgende dag, zondag, bezoek ik een oecumenische kerkdienst. Het thema is: Doe goed- zoek recht. Er wordt gesproken over de zeven werken van barmhartigheid. Nou, aan het vierde goede werk : “de naakten kleden”, is dit weekend heel goed gewerkt in Luttenberg!
