Bert is amateurarcheoloog en ontdekte de plaats waar de burcht heeft gestaan in 1994. Deze is nu alleen nog te zien op luchtfoto’s. Zo in de wei is er niets te zien, omdat er in 1932 een laag grond overheen gelegd werd door de toenmalige eigenaar, die meer land wilde. De burcht bestond uit hout, het hout zelf is door de eeuwen heen volledig verdwenen, maar de drie ronde grachten liggen er nog steeds, .Als alles volgens plan verloopt, wordt de burcht weer zichtbaar. Bert Terlouw vertelde ook over de verschillende ridders, families, huwelijken, en verbanden met andere streken.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Annette Kiekebosch vertelde daarna in dialect, over de boeren uit Ramele. Hoe ze leefden en elkaar hielpen en treiterden. Volgens haar was doar ok niks oaver uleugn.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Bijzonder om te zien en horen hoe het publiek zeer geïnteresseerd was in geschiedenis en daar goed van op de hoogte bleek. En ook genoten van de verhalen in het dialect. Het bleek een prachtcombinatie.
Gastheer Moreno had voor beide vertellers prachtige bloemen.
Zichtbaar Ramelo
Er zijn u initiatieven genomen om de burcht weer zichtbaar in het landschap te maken en plannen daartoe worden volop ontwikkeld. De gemeente Raalte wil dit project financieel ondersteunen en meer bijdragen zijn natuurlijk welkom! Ook herinneringen van mensen aan Ramelo zijn heel waardevol, zoals die van Harry Luchtenberg hieronder.
Harry Luchtenberg
Harry heeft nog mooie herinneringen aan de plek waar de burcht gestaan heeft, omdat zijn ouders daaraan aansluitende grond in bezit hadden. Op verzoek van Harrie Kiekebosch zette hij zijn herinneringen op papier:
(tekst loopt door onder afbeelding)
Hallo Harrie,
Waar staan we hier. Hans Roescher die de foto heeft genomen en ik staan op de Haansweg ter hoogte van Nelsie Horenberg en tegenwoordig de inrijlaan van Stal Roelofsen Raalte B.V. Hans neemt de positie in op de Haansweg gezien van achter de eikenboom. De eikenboom die in het midden van de oprijlaan staat van de Stal Roelofsen Raalte B.V. is het uitgangspunt ter
oriëntatie op de plaats waar het Kasteel Ramelo gestaan heeft.
Ongeveer in het midden van het weiland met daar tegenover het bos van Mans Temmink, waarschijnlijk nu in eigendom van Jan Temmink of zijn zoon stond het Kasteel Ramelo. Nels Horenberg was met mijn ouders ook buren, deze burenplicht was geërfd van de voorouders en hield niet meer in dat bij sterfgevallen hij mee de kist moest dragen en dat bij bruiloften met de andere noabers zorg moest dragen voor de boog op de weg.
Ten tijde dat Kasteel Ramelo er nog stond was het betreffende weiland van Harm Booiink of de “Droste”; de vader van Willem (Boerhaar), Anton (de Bree Broekland) Johan (Pleegsterdijk) Bernard (Hammerweg en zijn zoon ken je inmiddels) en Theo (Canada), Marietje die getrouwd is met Jan van Harinks-Jan (Drosteweg) woont als je vanuit Raalte komt in de eerste boerderij links en dan had je nog Annie, ik weet niet waar die gebleven is.
Mijn broer Jan en ik gingen ongeveer tot aan ons zevende jaar regelmatig naar de Droste om daar ’s morgens pannenkoeken te eten en daar waren Jan en ik al om 06:00 uur en vooral mijn broer Jan wilde altijd graag naar de Droste toe want dan mocht hij op de tractor, een David Brown Cropmaster, rijden.
Nog een verhaal van de ‘mannen’ van Droste, want ze waren immers wat ouder dan ik, was dat de gemeente Raalte op een gegeven moment bomen had geplant had langs de Haansweg, dus langs het voormalig kasteel van Ramelo. Dan was het de sport van de mannen van Droste wie de meeste bomen in een keer met de spatborden van de tractor af kon maaien, wanneer er langs die bomen gecrost werd.
Iedereen uit de omgeving was afhankelijk van de tractor van de Droste, er waren toen overal nog diepe modderwegen in de omgeving . Dus als de dokter ergens moest zijn en hij vast kwam te zitten met zijn auto, moest hij door hen geholpen worden.
Maar terug naar het weiland waar kasteel Ramelo stond. Het betreffende weiland had ook een naam, het heette het Goor, evenals het weiland links van het bos van Mans Temmink, dat van mijn ouders was, dat heette ook het Goor. Het Goor van mijn ouders lag aan het Goor van de Droste, – Booiink), waar het Kasteel Ramelo stond. Het Goor is waarschijnlijk nu eigendom van Ten Hove.
Wanneer Nelsie Horenberg de boog kwam zetten bij het 25 jarige huwelijksfeest van mijn ouders kwam hij niet met de auto maar sjokte hij het Goor van Booiink over, over de heilige grond van Kasteel Ramelo en dan door het Goor van mijn ouders naar mijn ouderlijk huis. Wanneer de boog was gezet werd de terugtocht met dikke benen vol met jenever in omgekeerde richting gemaakt, weer over de heilige grond van Kasteel Ramelo. Het was toen normaal dat iedereen door de weilanden naar ons toe kwam sjokken. Of Nelsie met een nat pak is thuisgekomen weet ik niet meer, maar hij moest wel over de sloot springen met zijn dikke benen vol jenever.
Achter het bos van Mans (Jan of zijn zoon) Temmink ligt nog de oude spoorbrug van de Oldolijn van Deventer naar Ommen, niet ver van de boerderij van mijn ouders. De spoorbrug lag op het grondgebied van mijn ouders en mijn oudste broer Jan en ik gingen daar in de zomer wel eens op spelen en dan was het teer zacht. Onze Jan en ik draaiden van het teer dan knikkers. Mijn moeder vertelde dat de machinisten van de Oldolijn hier vaak stopten om een haasje te schieten, dat kon toen nog.
Het bos van Mans Temmink zelf is nu nog jachtgebied van de jagers en een aantal jaren geleden kwamen Hans en ik daar nog een jager tegen, die dacht dat wij van het waterschap waren en dat konden we niet meer uit het hoofd van die jager krijgen, maar hij was gelukkig ook een dierenvriend en een kameraad van mijn neef. De jager zelf maakte toen melding van het overlijden van mijn tante Annie wist te melden, hoewel we die jager niet kenden.
In het bosje zelf ben ik vaak geweest je moest precies weten hoe je moest lopen, anders werd je verzwolgen door de modder. Rechts van de foto zie je nog een gedeelte van de boerderij van Harmpie Nijboer, dit waren onze naaste buren en daar hadden we burenplicht mee. Ik heb tot aan mijn 28e jaar bij nacht en ontij de koeien van Harm Nijboer helpen afkalven. Dan stond mijn vader midden in de nacht onderaan de trap: Harry koe kalven! Meestal was het dan wel een uur of drie ’s nachts. En dan sjokte ik maar weer achter mijn vader aan door het lange gras, voeten zeiknat in de klompen en wanneer het kalf geboren was kreeg je steevast een beschuit met rookvlees en een warme kop thee van de vrouw des huizes, Na.
Nu van mijn vader naar mijn moeder. Mijn moeder vertelde mij bij herhaling dat in de winter zijn broer, mijn oom Anton Westenenk van de Rabobank, de vader van de inmiddels overleden Jan van de Panne, wanneer hij moest melken, niet te vinden was maar dan aan het schaatsen was op de slotgrachten van Kasteel Ramelo.
De Oldo spoorlijn en het kasteel Ramelo zijn ongeveer in hetzelfde jaar of met een paar jaar verschil opgeheven, tussen 1933 en 1935. Waarschijnlijk was het zo dat de laatste eigenaar van Kasteel Ramelo, of wat daar nog van over was gebleven, Harm Booiink was. Hij was de vader van Bernard Booiink.
Dan moet er nog iets opgehelderd worden. Toen ik nog heel klein was en mijn broer Jan kon dit verhaal bevestigen, het zal ongeveer tussen de jaren 1950 – 1955 zijn geweest, voerde men grond af met een spoorlijntje met een locomotiefje en een paar kiepwagonnetjes vanaf de plaats van waar het Goor van mijn ouders grensde aan het Goor van de Droste, dus links van het bosje. De grond die werd vervoerd via dit spoorlijntje werd gebracht naar de plek waar Willem Marsman en zijn zuster woonde met zijn geestelijk gehandicapte moeder, op de plek van het voormalige proefbedrijf van de vader van Harry en Annet Kiekebosch. Onze Jan en ik kwamen wel eens bij Willem Marsman over de deel met nog een lemen vloer naar binnen sjokken maar er werd uitdrukkelijk gezegd dat we niets van plaats mochten veranderen, anders raakten ze in de war. We keken daar wel eens televisie. Het lijntje heeft niet langer dan een jaar bestaan. Daar waar mijn hoofd de achtergrond bedekt van een bosje verder in het landschap (van Willem Booiink – Mollink, waarschijnlijk nu van zijn zoon) ligt links het proefbedrijf van de vader van Harrie
en Annet.
Zo schuin gezien van waar mijn hoofd het bosje bedekt was het Goor van mijn ouders en het Goor van de Droste lag was ook ongeveer in het verlengde, in richting van dat spoorlijntje. Wanneer je met de fiets uit Raalte langs het sportcentrum Ramele fietst en je kijkt dan naar het proefbedrijf (is inmiddels een heel groot onderzoekcentrum geworden voor de land – en tuinbouw) dan zie dat het proefbedrijf op een verhoging in het landschap ligt. Mogelijk is de verhoging in het landschap van het proefbedrijf met de grond van Kasteel Ramelo gedaan. Dit is ook nog iets wat opgehelderd moet worden.
Een andere mogelijke connectie is de Stöppelhaene wagen die ooit door de mensen uit Ramele is gemaakt die in de omgeving woonden van waar het Kasteel Ramelo stond. Teun de Haan was de maker van het ontwerp met op de zijpanelen de voorgevel van het huis van Nelsie Horenberg, waarover ik het al had in het begin. Wanneer je je verplaatst naar achter de voorgevel van het huis van Nelsie Horenberg kon je vanuit het raam het voormalige Kasteel Ramelo zien. Deze Stöppelhaene wagen is gebouwd op het proefbedrijf van de vader van Harrie en Annet Kiekebosch, waaraan ikzelf ook nog heb meegewerkt.
LinkedIn reactie van Bert Terlouw uit Raalte:
Prachtig . Ik houd wel van dit soort vertellingen. Maar… veel zaken uit het verhaal kloppen helaas niet ( of deels niet) en er wordt het en der vermeld dat er “ nog iets opgehelderd moet worden” terwijl datgene wat opgehelderd zou moeten worden al jarenlang klip en klaar is. Ter info: dat bos is niet van iemand , maar van het Waterschap . Die jager had gelijk 😉 ;). Het woord Goor staat voor moeras . Het kasteelterrein lag dus midden in een moeras ( wat strategisch wel handig is omdat je er maar op 1 manier kon komen, namelijk via de 90 meter lange toegangsweg) .
Dat de grond vanaf het burchtterrein naar de varkensproefboerderij is gegaan klopt niet. Hoeft ook niet uitgezocht te worden.
Van het schaatsen op de slotgracht heb ik in de jaren ‘90 ook wel eens van ouderen horen zeggen. Ook dat er veel eenden zaten.
Het kasteeleiland werd door de familie Booijink verhuurd aan zigeuners die daar hun paarden kwijt konden. Het is de eigenaresse , mw Booijink, de oma van Sander, die de opdracht aan de Heidemij gaf om in 1932 het terrein af te dekken met grond die van een hoge bouwkamp aan de westzijde van de Haansweg kwam.
Reactie van Harry Luchtenberg:
Allereerst hartelijke dank voor jouw reactie Bert. Wanneer je juist had je gelezen heb ik het volgende naar voren gebracht: waarschijnlijk is het bos van Jan Temmink of zijn zoon dat was zijn eigendom. “Waarschijnlijk” sluit de mogelijkheid in dat dit niet meer zijn eigendom zou kunnen zijn, wat vroeger wel zo was en inmiddels is blijkbaar het bosje van het Waterschap. De grondverplaatsing tussen de jaren 1950 – 1955 van het omgevende terrein van Kasteel Ramelo is door mij en mijn broer op jonge leeftijd waargenomen en is herhaaldelijk later door mijn moeder verteld. Het is grond rondom het Kasteel Ramelo geweest. Deze grond is naar toenmalig Gait Marsman, later het varkensproefbedrijf gegaan en waarschijnlijk ook een gedeelte daarvan naar Vullink, zoals in de verhoging van het landschap laat zien is. Jouw uitspraak dat deze grondverplaatsing vanuit de omgeving van Kasteel Ramelo naar het proefbedrijf is gegaan niet heeft plaatsgevonden, wordt door mij ontkent want ik heb dit met eigen ogen gezien, mijn broer heeft dit gezien, mijn moeder heeft dit gezien. Dit zou best de moeite waard zijn om onderzocht te kunnen worden. En toevallig heb ik de oma van Sander, Mw Booiink heel erg goed gekend. Wanneer de Heidemij in 1932 de grond van de westzijde van de Haansweg van een hoge bouwgrond verplaatste naar het Kasteel Ramelo zoals je verteld en het daarna in de jaren ’50 verplaatste naar Gait Marsman en Vullink aan de Drosteweg dan is dit toch interessant om te onderzoeken? De dialectiek gaat van de antithese – these naar de synthese.