Een prachtige bijdrage over ons 4 mei thema van onze columniste Jenneke van Doesburg:
Ik ben van na de oorlog, bouwjaar 1958. Dus mijn ouders en grootouders hebben de oorlog bewust en heftig meegemaakt. Mijn opa en oma van moederskant woonden in Nijmegen, dat is ook gebombardeerd. Mijn moeder was die dag ziek thuis gebleven, haar hele school was platgegooid. Heeft erg veel indruk gemaakt, ze vertelde jaren later dat de beelden van de brandende huizen in Enschede na de vuurwerkramp alles weer boven lieten komen. Mijn vader verloor als 17-jarige zijn linkerhand bij een granaatbeschieting van de Daalderopfabrieken in Tiel. Daar werd munitie gemaakt en dus beschoten door de geallieerden. Zijn school stond in de buurt. Het gezin was in het laatste oorlogsjaar geëvacueerd, toen de Duitsers dachten de bevrijders te kunnen tegenhouden met de waterlinie, die een deel van de Betuwe onder water zette. Hij vertelde dat de bereidheid om vluchtelingen op te nemen maar van korte duur is. Bij elke reportage in het nieuws waarin je mensen op de vlucht ziet (en dat is helaas bijna dagelijks) moet hij terugdenken aan die trektocht langs familie en kennissen, die niet happig waren om het hele gezin te voeden en te huisvesten.
Dus ja, dodenherdenking op 4 mei, daar werd bewust bij stil gestaan bij ons thuis. Als kind zegt het je weinig, maar nu word ik me steeds meer bewust van de noodzaak om te blijven herdenken en gedenken. Misschien niet meer specifiek die tweede wereldoorlog, maar wél het waakzaam zijn en blijven tegen haat, onverdraagzaamheid, racisme, antisemitisme, vul het rijtje maar aan. In crisistijden, en we maken er nu wereldwijd één mee, wordt altijd gezocht naar een of meerdere groepen die je lekker de schuld kunt geven van alles. Complottheorieën en polariserende partijen overschreeuwen wetenschap en verdraagzaamheid. Heel eng allemaal, omdat je gewoon ziet dat de mensheid niets geleerd heeft van zwarte bladzijden uit de geschiedenis.
Jaarlijks sta ik bij het monument van de slachtoffers van de V2-ramp aan de Blikweg in Luttenberg. De trompettist van de Bergklanken blaast de Last Post en het is twee minuten stil. Waar denk ik dan aan, als ik alleen de vlag hoor klapperen (het waait daar meestal hard) en de vogels hoor fluiten? Vaak aan de versregels: “Alleen de vogels vliegen van Oost- naar West Berlijn, worden niet teruggefloten, ook niet neergeschoten. Over de muur, over het IJzeren Gordijn, omdat ze soms in het oosten, soms ook in het westen willen zijn…”
