Ik had een zeer constructief gesprek met priester Gauthier de Bekker, die mij thuis in Olst vereerde met een bezoek. Ik heb veel geleerd van zijn ervaring en kennis en zijn gemeenschappelijke wens om onze samenleving zo harmonieus mogelijk te maken en het niveau van onwetendheid verminderen.
Een belangrijk punt dat naar voren kwam: waarom zijn sommige nieuwkomers of zelfs gevestigde migranten bang om hun kinderen naar scholen te sturen die een christelijke signatuur hebben, zoals een katholieke school bijvoorbeeld? Hebben zij allemaal wel de juiste en noodzakelijke informatie over dit onderwerp?
En ik denk na over wat er zou gebeuren als het omgekeerd was, zoals een Islamitische school. Zouden lokale ouders hun kinderen willen laten inschrijven op een dergelijke school, zelfs als deze een zeer hoog professioneel niveau had? Ik betwijfel het! Dit geeft ons eenvoudigweg een duidelijk beeld dat er een kloof is, veroorzaakt door onwetendheid en gebrek aan informatie-uitwisseling tussen sommige groepen in onze samenleving. Via DamastInSalland proberen we altijd een rol te spelen in de media die verwijzen naar mogelijke problemen in de samenleving, misschien zelfs toekomstige problemen!
Onbekend maakt onbemind
Dit is precies het punt dat de heer Gauthier de Bekker heeft genoemd en het is toevallig ook het motto van DamastInSalland: kennis is de sleutel tot oplossingen. Het opent de deuren naar discussies over religieuze, culturele, en politieke kwesties. Een democratische samenleving zoals Nederland kan geen taboes opleggen die mensen in onwetendheid laten in plaats van deze aan te pakken en kennis te vergaren.
Ik zal binnenkort schrijven over het interessante gesprek met de heer De Bekker in een aparte column, maar ik wilde alvast enige gezichtspunten daaruit aanhalen, omdat deze nauw verband houden met dit onderwerp over toegang tot informatie.
(lees verder onder afbeelding)
Toegang tot informatie?
Er zijn veel officiële en niet-officiële organisaties en instellingen die zich bezighouden met vluchtelingen en nieuwkomers en die zich inzetten om hen te informeren over zaken in ons land. Ze werken aan de integratie van vluchtelingen in de samenleving, door uitgebreide informatie te verstrekken over het leven in Nederland, overheidsprocedures, wetten, levensonderhoud en andere belangrijke zaken voor het leven van een nieuwkomer in het land.
Natuurlijk vallen hier ook de instellingen onder die zich inzetten voor het onderwijzen van de Nederlandse taal aan nieuwkomers, waaronder scholen en andere niet-gouvernementele onderwijsorganisaties. Al deze organisaties proberen informatie over te brengen, zowel rechtstreeks als via internet.
Het getto: een eerdere ervaring
Nederland heeft in het verleden te maken gehad met integratiepogingen van bepaalde gemeenschappen. Dit begon na de grote opkomst van Nederland na 1960, toen het nog steeds bezig was met de wederopbouw van het land en er geen duidelijke visie was op de toekomstige omgang met nieuwe gemeenschappen.
Misschien is dit een van de redenen geweest waarom de samenleving op sommige momenten iets van een getto is geworden, waarin de leden van één gemeenschap leven, hun moedertaal spreken, onderling handelen en vaak interageren met leden van hun eigen gemeenschap. Dit is logisch en zal natuurlijk gebeuren in afwezigheid van een duidelijk en specifiek beleid om om te gaan met de cultureel diverse gemeenschappen binnen de samenleving.
Mensen vestigen zich binnen hun gemeenschappen waar ze veiligheid vinden en, bovenal, waar ze de juiste plaats vinden om informatie te verkrijgen. Informatie, inclusief juridische en levensondersteunende procedures, wordt vaak gezocht via de gemakkelijkste route, via familieleden, vrienden of gemeenschapsleden die al ervaring hebben in het land. Zo vervangen mensen geleidelijk aan alle beschikbare informatie van overheids- en niet-gouvernementele organisaties door persoonlijke relaties. Natuurlijk kunnen persoonlijke relaties leiden tot voordelen bij het vinden van huisvesting en kunnen ze uiteindelijk leiden tot de vorming van wijken (getto’s), waarin alle leden van de gemeenschap en nieuwe binnenkomers worden aangetrokken.
Naar mijn mening is de regering zich na verloop van tijd bewust geworden van dit probleem en heeft zij geprobeerd passende oplossingen te vinden. Er zijn zelfs hele woonwijken om deze reden afgebroken. De regering heeft bepaalde zeer valide standpunten, vooral met betrekking tot de toename van criminaliteit, die natuurlijk zal toenemen wanneer wijken zich verwijderen van de staatsmacht en de politie.
Maar de meest belangrijke reden blijft in feite de integratie van alle lagen van de samenleving in de maatschappij, het bereiken van een soort van noodzakelijk demografisch evenwicht voor de stabiliteit en ontwikkeling van het land, en voor de veiligheid van het land.
Nederland in een oud en nieuw tijdperk in één, het oude is dat de vluchtelingenstroom naar Nederland blijft doorgaan, zelfs de grootste twee vluchtelingengolven van de eeuw vonden plaats in 2015 en 2023, en het nieuwe in deze tijd is simpelweg en kortweg sociale media.
Veroorzaken sociale media een ander soort getto?
De gemakkelijke toegang tot informatie, vanaf het moment dat een persoon het land binnenkomt zonder de taal te spreken en zonder de sleutels om contact te leggen met mensen, verloopt eenvoudigweg via internet en sociale media. Aangezien ik een van die vluchtelingen ben en altijd de realiteit van vluchtelingen volg, heb ik dezelfde ervaring gehad en zie ik nu dat deze ervaring doorgaat met nieuwkomers, maar ook met hen die hier al zijn, inclusief degenen die sinds 2015 zijn aangekomen.
Op Facebook en WhatsApp zijn er groepen en pagina’s ontstaan die verschillende gemeenschappen vertegenwoordigen en die in hun eigen taal schrijven en spreken, zoals “Syrische vluchtelingen” of “Irakezen” in Nederland. In een korte periode zijn het aantal van deze groepen en pagina’s tientallen geworden, zo niet honderden en ze zijn gediversifieerd om specifieke specialisaties te omvatten.
(lees verder onder afbeelding)
Er zijn pagina’s voor rijopleidingen, handel, het leren van de Nederlandse taal, juridische en medische adviespagina’s. Als iemand bijvoorbeeld problemen heeft om met zijn huisarts te communiceren (en dit gebeurt heel vaak), gaat die persoon naar Facebook en stelt zijn vraag in een van de groepen die zijn moedertaal spreken, of als iemand een juridisch probleem heeft, zal hij waarschijnlijk advies vinden in een van die groepen.
Positief gezien vertegenwoordigt dit een van de noodzakelijke oplossingen voor mensen om te leren van de ervaringen van anderen en hen soms te beschermen tegen het maken van enorme fouten. Het biedt ook nieuwe binnenkomers een ruimte van veiligheid en integratie. Aan de andere kant lijkt wat een “sociaalmediagetto” zou kunnen worden genoemd, zich te ontwikkelen. Het getto of het leven in gesloten gemeenschappen hoeft niet per se fysiek te zijn. Het kan ook psychologisch zijn, zelfs intern binnen een enkel individu dat op zichzelf vertrouwt. En het getto hoeft niet de plek te zijn waar iemand woont, maar het is iets dat iemand bezit. Langzaamaan worden de uren die iemand doorbrengt op zijn mobiele telefoon of laptop, de tijd waarin zijn persoonlijkheid en gedachten in het land zijn, en veranderen de groepen en pagina’s in digitale wijken waarin nieuwkomers wonen, waardoor interactie en integratie bijna beperkt blijft tot deze gemeenschappen.
Politiek
In een gesprek dat ik had met een van de leiders van de politieke partijen in de regio, was de vraag hoe de partij de stemmen van nieuwe migranten kon bereiken, en waarom nieuwe migranten en vluchtelingen vaak niet gaan stemmen? Is het vanwege hun afkomst uit dictatoriale samenlevingen die hen hebben overtuigd van de nutteloosheid van verkiezingen? Is het vanwege de taal?
Of is het vanwege onwetendheid over het democratische leven en de politieke partijen in Nederland? In de praktijk kunnen deze en ook andere redenen juist zijn. Zelfs in het nieuws en in de overheidsaankondigingen geloofden vluchtelingen hun eigen regeringen niet, zelfs niet als het ging om weersvoorspellingen.
Dit leidt tot de vraag waarom de meesten van hen bij verkiezingen uiteindelijk naar religieuze partijen neigen. De informatie die de vluchteling ontvangt en vertrouwt, komt vaak van die groepen via persoonlijke interactie, en dit laat veel ruimte over voor emotionele manipulatie en resulteert in het gemakkelijkste en veiligste keuzes volgens hun overtuiging. Een vluchteling zal bijvoorbeeld geen linkse partij kiezen als hij niets weet over het verkiezingsprogramma van de partij, vooral omdat de vluchteling kijkt naar hoe de partij omgaat met de specifieke kwestie van vluchtelingen, wat religieuze partijen goed weten te benutten.
Het bereiken van vluchtelingen
Een platform zoals DamastInSalland kan een belangrijke rol spelen als bemiddelaar tussen de gemeenten en nieuwe migranten en kan doordringen in het elektronische getto om vluchtelingen op een manier aan te spreken die ze begrijpen en vertrouwen. Er zijn veel maatregelen, verordeningen en wetten die door de bestuursorganen worden uitgevaardigd en er is geen directe brug om dit aan vluchtelingen over te brengen, wat negatieve gevolgen heeft voor hen en het systeem in het algemeen.
Het beleid van het afbreken van elektronische getto’s is niet zo effectief als fysieke getto’s, maar het betreden van die elektronische getto’s en omgaan ermee zal enorm helpen bij integratie.
Het is onjuist om te beweren dat communiceren met nieuwe migranten in hun eigen taal een belemmering vormt voor integratie. Integendeel, de realiteit is andersom. Toen ik toevallig zag dat Apotheek Oud West het informatiescherm had bijgewerkt en de Turkse en Arabische talen had toegevoegd en de positieve reacties daarop hoorde van een aantal lokale bewoners.
Vooral een platform zoals DamastInSalland kan hierin een prominente rol spelen, net als het informatiescherm in de apotheek. En zelfs meer vanwege de dynamiek die het mogelijk maakt om ook toegang te krijgen tot groepen en pagina’s op sociale media, de eerste bron van informatie voor die gemeenschappen.