Fast fashion heeft een grote impact op de mensen die onze kleding maken. Door te kiezen voor Fairtrade-geproduceerde kleding help je werknemers aan een eerlijk loon, veilige werkomstandigheden en basisrechten zoals rust en bescherming. Dat gun je toch iedereen?
Tweedehandskleding: van afval naar waarde
Gelukkig groeit het besef dat tweedehandskleding een duurzaam alternatief is. Kringloop- en vintagewinkels, evenals online platforms zoals Marktplaats en Vinted, geven kleding een tweede leven. Dit verlengt de levensduur van kleding en verkleint de ecologische voetafdruk. Bovendien is tweedehandskleding een betaalbare optie voor mensen met een beperkt budget.
(Lees verder onder afbeelding)
Fast fashion: goedkoop, maar tegen welke prijs?
Ondanks de voordelen van hergebruik blijft fast fashion ongekend populair, vooral onder jongeren. De lage prijzen en snelle trends zijn verleidelijk, maar de nadelen stapelen zich op:
- Slechte kwaliteit: veel fast fashion-stukken zijn van inferieure kwaliteit en overleven slechts een paar wasbeurten. Dit leidt tot snelle verspilling en een groeiende afvalberg.
- Druk op kringloopwinkels: de stortvloed aan goedkope kleding overstroomt niet alleen webshops, maar ook inzamelpunten. Hierdoor belanden zelfs tweedehands kledingstukken sneller op de vuilnisbelt.
- Milieuvervuiling: de productie van fast fashion zorgt voor enorme CO₂-uitstoot, gigantisch waterverbruik en vervuiling door synthetische stoffen zoals polyester. Bij elke wasbeurt komen microplastics vrij, die onze oceanen vervuilen.
Fast fashion lijkt goedkoop, maar de werkelijke kosten voor mens en planeet zijn enorm.
De keerzijde van kledingexport
Rijke landen exporteren jaarlijks tonnen tweedehandskleding naar ontwikkelingslanden. Dit biedt kansen voor hergebruik, maar brengt ook problemen met zich mee. De afvalberg van afgedankte kleding in derdewereldlanden is enorm en wordt vaak vergeleken met gebieden ter grootte van de provincie Utrecht.
Met name landen zoals Ghana en Chili (Atacama-woestijn) ontvangen gigantische hoeveelheden afgedankte kleding uit westerse landen. In Accra, de hoofdstad van Ghana, belandt veel kleding op de “Dead White Man’s Clothes”-markt. Wat niet verkocht wordt, stapelt zich op als een enorme afvalberg, die stranden en ecosystemen vervuilt.
(Lees verder onder afbeelding)
Schattingen op basis van bekende cijfers:
- In Chili’s Atacama-woestijn wordt jaarlijks minstens 39.000 ton afgedankte kleding gedumpt.
- Ghana ontvangt wekelijks miljoenen kledingstukken uit westerse landen. Een aanzienlijk deel hiervan is van lage kwaliteit en eindigt als afval, wat leidt tot ernstige milieuvervuiling
Circulair textiel: een stap in de goede richting. Nederland werkt toe naar een circulaire economie in 2050 en de kledingsector speelt hierin een cruciale rol. Staatssecretaris Chris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu) presenteerde recent het beleidsprogramma
Circulair textiel, waarin wordt ingezet op:
- Bewustwording bij consumenten: gedragsonderzoek en campagnes helpen mensen bij het maken van duurzame keuzes, zoals het kopen van tweedehandskleding en het voorkomen van miskopen.
- Verantwoordelijkheid bij producenten: kledingmerken worden verplicht om hun verkochte kleding en schoenen in te zamelen voor hergebruik en recycling, zodat kostbare grondstoffen optimaal worden benut.
- Strengere kwaliteitseisen: Europese ontwerpeisen zorgen ervoor dat kleding langer meegaat, gerecycled materiaal bevat en eenvoudig te repareren is.
- Een verbod op vernietiging: onverkochte textiel mag in Europa niet meer vernietigd worden, waardoor verspilling wordt tegengegaan.
(Lees verder onder afbeelding)
Wat kun jij doen?
- Wil je bijdragen aan een duurzame mode-industrie? Dit kun je zelf doen: Koop tweedehands: platforms zoals Vinted, Marktplaats, second hand- en kringloopwinkels bieden unieke, betaalbare en duurzame opties.
- Vermijd fast fashion: kies voor kleding die lang meegaat en geen overproductie stimuleert.
- Doneer slim: geef alleen kleding van goede kwaliteit aan inzamelpunten.
- Kies bewust: laat je niet verleiden door goedkope deals en investeer in kwaliteit.
- Bij het kopen van kleding bewust letten op herkomst, arbeidsomstandigheden en gebruikte grondstoffen en niet alleen op prijs en mode. Blijvend aandacht vragen voor fairtrade kleding en een gedragsverandering stimuleren bij consumenten.
- Steun recycling: ondersteun projecten die textiel duurzaam hergebruiken.
- Ondersteun educatie: help initiatieven die jongeren bewust maken van de impact van fast fashion. Check regelmatig de website van de Fair Wear Foundation. Merken die Fair Wear member zijn, kunnen in ieder geval bewijzen dat goede arbeidsomstandigheden een focuspunt voor ze zijn.
(Lees verder onder afbeelding)
Conclusie
Tweedehandskleding en kringloopwinkels zijn krachtige bondgenoten in de strijd tegen textielafval en overconsumptie. Maar de groeiende populariteit van goedkope fast fashion dreigt deze vooruitgang teniet te doen. Door bewuste keuzes te maken, kunnen we samen bouwen aan een mode-industrie die respect heeft voor mens, milieu en economie. Want goedkope kleding mag geen dure rekening voor de wereld betekenen!
Met dank aan Aaltje Booijink en Henny Siebert voor de suggesties en aanvullingen.
Foto’s zijn genomen bij Robbedoes Kleding ‘zo goed als nieuw’, Schoolstraat 4, Heino.
Tip: Second Hand Fair in Dorpshuus Heino op 5 april van 11.00 – 16.00 uur.
