Goed Voor Elkaar: Luttenberg

De inwoners van elf dorpen in heel Nederland tonen in de brochure 'Goed voor Elkaar Dorpen' hoe zij het doen. Deze elf dorpen zijn verenigd in de Landelijke Vereniging van Kleine Kernen (LVKK). Hierbij de bijdrage van Luttenberg.

Interessant? Deel het artikel

Luttenberg Leven rondom de berg

In het Nationaal Park Sallandse Heuvelrug ligt Luttenberg (gemeente Raalte). Van oudsher is Luttenberg een agrarisch dorp. De in 2020 opgerichte voedselcoöperatie is daarvan een mooie weerspiegeling: zo’n 17 agrarische ondernemers (allen binnen een afstand van 10 km) leveren vanuit Museum De Laarman wekelijks hun fruit- en groentepakketten aan zo’n 38 gezinnen in het dorp. Dit agrarisch museum heeft recentelijk gekozen voor thema’s als cultuur, voedsel en landschap.

Luttenberg heeft 2.200 inwoners. In het gesprek dat gaande is tussen Herman Holtmaat (Stichting Sportbelangen en Stichting Luttenbergwoont), Carla Schotman (Plaatselijk Belang), en Henny Huis in ’t Veld (contactambtenaar gemeente Raalte) laat men vallen dat het dorp altijd al een hechte gemeenschap heeft gehad. ‘Onze gemeenschapszin brengt ons ver.

Tekst loopt door onder afbeelding

 

De afgelopen decennia hebben we mooie gezamenlijke inspanningen geleverd. Om met twee voorbeelden te beginnen: in 2009 is een sportaccommodatie gerealiseerd en in 2013 is ons gemeenschapscentrum Elckerlyc vernieuwd.’

Tekst loopt door onder afbeeldingen

De sportaccommodatie ligt aan de rand van het dorp en heeft naast voetbal o.a. een openluchtzwembad, tennisbanen en beachvolleybal. ‘De sportverenigingen zijn met elkaar verbonden via de Stichting Sportbelangen Luttenberg. Deze stichting is eigenaar van het gebouw en, op twee velden na, het terrein.

We onderhouden de accommodatie zelf: we kunnen hierbij rekenen op veel vrijwilligers. Dat was ook al zo tijdens de bouw van het gebouw en de aanleg van de terreinen. We hebben weleens meegemaakt dat op een zaterdag 100 mensen vrijwillig aan het werk waren. De oplevering in 2009 was met recht een kers op de taart: we waren allemaal trots!’ Het resulteerde in en plaveide de weg naar volgende projecten.

Kartrekkers, netwerkers en doeners

Wie heb je nodig om zo’n project voor elkaar te krijgen? ‘Je hebt kartrekkers, netwerkers en doeners nodig. Daarvan hebben we wel wat in het dorp. Het lukt de meesten om door te verwijzen naar de juiste personen zodat je actief mensen kunt werven. Dat is handig want je hebt altijd iemand die weet hoe je subsidie verwerft of wat de beste weg naar de gemeente is.’

Voor alle projecten is geld nodig. Hoe pakt Luttenberg dit aan? ‘Inmiddels weten we goed hoe we subsidie moeten aanvragen. We hebben al diverse Leader-subsidies ontvangen. Ook via de gemeente krijgen we gelden. Daarnaast zamelen we geld in bij dorpsbewoners.’

Initiatief vanuit inwoners

Henny: ‘Mijn collega Truus Klein-Wolterink en ik horen vaak in een vroeg stadium wanneer vanuit Luttenberg een initiatief komt. Onze gemeente werkt op basis van initiatief: heb je als inwoners een (gedragen) initiatief, dan zijn daarvoor gelden beschikbaar. Vanuit de gemeente hebben we een faciliterende rol. Dat past ook goed in de participatiegedachte: hoe kun je als organisatie meehelpen, waarbij het belangrijk is om vooraf de verwachtingen naar elkaar uit te spreken.’ Herman, Carla en Henk zijn tevreden met de inspanningen vanuit de gemeente: ‘Een compliment voor hoe zij werken. Het contact is ook goed. Daarin is veel veranderd de afgelopen jaren. Een van de werkwijzen is ‘met de raad op pad’ waardoor de voltallige raad in het dorp
komt. Ook denkt de gemeente actief mee, bijvoorbeeld over het onderwerp wonen.

Tekst loopt door onder afbeelding

In Maria-Oord, een karakteristiek pand van een voormalige zorginstelling, wilde het dorp appartementen maken. Het lukte ons om een deel van het benodigde budget bij elkaar te krijgen. Een deel moesten we gaan lenen. Dit kon goedkoop wanneer de gemeente garant stond. Om dit mogelijk te maken heeft de gemeente in een vlot tempo een beleidskader gemaakt en geaccordeerd. Dat hielp enorm. Maria-Oord is gerealiseerd en de lening is in zes jaar afbetaald.’

LuttenbergWoont

Stichting LuttenbergWoont is namens het dorp initiatiefnemer bij Maria-Oord en bij andere woonprojecten. ‘We zijn nu bezig meteen CPO-project: zelf bouwen via collectief particulier opdrachtgeverschap. We willen graag twaalf woningen voor starters. Hierover zijn we in gesprek met de gemeente als het gaat om bijvoorbeeld de gronden en met jongeren om te inventariseren wie straks mogelijk eigenaar wil worden. De grootste uitdaging op dit moment is het betaalbaar houden. We willen dat de starterswoningen niet duurder dan € 200.000 worden. Dat lijkt te
gaan lukken.’

Thema’s dorpsvisie

Aan alle initiatieven die Luttenberg oppakt, ligt een plan ten grondslag: de dorpsvisie. In de dorpsvisie zijn zo’n acht thema’s beschreven en gewaardeerd met plannen voor de toekomst. Plaatselijk Belang heeft hierin de overkoepelende rol. Daar handelt het dorp ook naar. Het zijn de thema’s: sport, onderwijs, zorg en welzijn, wonen, ondernemers, milieu en duurzaamheid,
veiligheid en cultuur & toerisme. Op alle vlakken is de basis op orde en op sommige thema’s heeft Luttenberg een plus gerealiseerd. ‘We zijn trots op ons eerstelijnsgezondheidscentrum De Parel waarin diverse zorgaanbie
ders samenwerken: huisartsen,  fysiotherapie, verloskunde etc. Schuin tegenover het gezondheidscentrum is de basisschool gelegen. Deze school staat er meer dan 70 jaar en is onlangs helemaal opgeknapt. Rondom de school is een natuurlijk schoolplein voor de ongeveer 200 kinderen. Het schoolplein is aangelegd door de ouders van deze kinderen.’

Een wens van Luttenberg is behoud van de katholieke kerk en 24-uurszorg in de bijgebouwen. Dat het liefst gecombineerd. ‘De katholieke kerk zal op termijn niet meer in actief gebruik zijn. Om daarop voorbereid te zijn, hebben we het gesprek gestart met de katholieke organisatie die de kerken in deze omgeving beheert. Wij zouden de kerk wel open willen houden maar dan met een andere bestemming: 24-uurszorg. Zodat het voor inwoners mogelijk wordt om bijvoorbeeld hun laatste levens fase ook in Luttenberg door te brengen. Dit zit allemaal nog in de planfase en dit vraagt tijd en open gesprekken: met bewoners, parochianen en met gemeente. We gaan dit graag aan!’.

Plaatselijk Belang de spil

Binnen Luttenberg onderhoudt Plaatselijk Belang het contact met de gemeente. Naast Plaatselijk Belang zijn een aantal andere initiatiefgroepen: de eerder genoemde Stichting Sportbelangen Luttenberg en Stichting LuttenbergWoont maar ook de energiecoöperatie en een voedselcoöperatie. Hoe houden zij het ‘goede contact’ onderling? ‘Doordat gemeenschapszin is ingebakken in ons dorp, zoeken we elkaar actief op. Initiatiefnemers vertellen zelf wat zij doen. We hebben dorpskrant Alleman die wekelijks uit komt, we hebben Facebook, we houden vergaderingen en we hebben jaarlijks onze ALV van Plaatselijk Belang waarin ook de overige initiatiefgroepen het dorp bijpraten. Allemaal wat meer formele kanalen maar we komen ook op andere manier aan ons nieuws: we hebben ook de kroeg en de sportkantine waar we komen!’

Luisteren

Een actief dorp, waarin heel veel lukt. Wat doet het dorp wanneer iets niet lukt of minder goed gaat? ‘Ach tuurlijk lukt bij ons ook niet alles. Een voorbeeld is de uitkijktoren die we aan de rand van het dorp bij een bos hadden bedacht. Daartegen kwamen bezwaren. We hebben daarnaar geluisterd en bedacht dat we het beschikbare geld anders gaan besteden. Wat we hiermee willen zeggen: zorg dat wat je doet, gedragen wordt door de bewoners. Om draagvlak te krijgen, is open communicatie heel belangrijk. Vertel wat je doet en laat zien bij wie mensen terecht kunnen in

Landelijke Vereniging van Kleine Kernen (LVKK)

Gemeenschapskracht komt tot bloei als bewoners zelf de verantwoordelijkheid nemen én krijgen voor de toekomst van hun eigen dorp of wijk. In sommige dorpen komt het maar niet van de grond, in andere dorpen is het niet te stuiten. Wat maakt dat verschil? Of: wie maakt het verschil? De inwoners van elf dorpen in heel Nederland tonen in de brochure Goed voor Elkaar Dorpen hoe zij het doen.

Zij vertellen over hun successen. Maar ook: waar lopen ze tegenaan, welke knelpunten komen ze tegen? Waar lopen ze warm voor en hoe bereiken ze hun doel? In vervolg op deze ervaringsverhalen biedt de brochure ook ruimte voor de rol van de gemeente. Hoe kan zij vertrouwen en ruimte geven aan gemeenschappen?

Daarmee is de brochure naast een leuk en inspirerend magazine, ook een tool om weer verder te bouwen aan gemeenschappen. Om vooral zélf aan de slag te gaan: dorpelingen, wijkbewoners, gemeenteraden en ambtenaren.

 

Word supporter van HierinSalland

HierinSalland is voor, maar ook van Salland. Word supporters en ondersteun ons. Door mee te doen of met een kleine bijdrage.

Interessant? Deel het artikel

Meer over

Blijf op de hoogte

Abonneer je op een of meerdere van onze nieuwsbrieven en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Om de twee weken verloten we onder de abonnees om en om een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch en de biologische Supermarkt in het Bos van Kleinlangevelsloo, beiden in Raalte. Bekijk de spelregels.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Iedere maand verloten we onder de abonnees een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch in Raalte. Bekijk de spelregels.

Ook interessant

Sorry, geen nieuws gevonden