Dat we kampen met een alarmerend hoge CO₂-concentratie in de atmosfeer is algemeen bekend. Om ervoor te zorgen dat die concentratie niet verder stijgt, is het van groot belang dat er een landelijk, duurzaam bomenbeheer wordt geïntroduceerd en het onnodig kappen van bomen een halt wordt toegeroepen, omdat ze een enorme bijdrage leveren aan de opslag van CO₂. Ook het nodeloos opsnoeien en het met bestrijdingsmiddelen ‘behandelen’ van bomen moet gestaakt worden. Het laatste wat een boom nodig heeft, is inmenging door menselijk handelen. En er is een insectensoort die ik al jaren volg in Salland en dat bevestigt: de vlinder.
Want of er nu frequent rond een boom wordt gemaaid, met bestrijdingsmiddelen wordt gespoten, preventief wordt gesnoeid of gekapt, het heeft allemaal een negatief effect op de bewonende vlinderpopulaties. Vlinders worden vaak geassocieerd met bloemen en planten, terwijl talloze soorten, met name nachtvlinders, afhankelijk zijn van bomen. Ze dienen als waardplant, schuilplaats, geschikte plek om te paren, kraamkamer en als overwinterplaats voor rupsen, poppen en imagines. Datzelfde geldt voor de strooisellaag die zich rond de boom bevindt en van uitzonderlijk groot belang is voor de overlevingskans van menig soort nachtvlinder.
Maar er zijn ook meerdere dagvlindersoorten die in bossen of langs bosranden en bomenstroken leven. Het Boomblauwtje bijvoorbeeld, brengt een groot deel van zijn leven door in bomen en struiken. De uiterst zeldzame, ernstig bedreigde Bosparelmoervlinder leeft op kruidenrijke, open plaatsen in het bos. Ook het Boswitje is een heel zeldzame dagvlinder die leeft in bossen. De Gehakkelde Aurelia, Citroenvlinder en Dagpauwoog gebruiken bomen, afgevallen takken en bladeren vaak als overwinterplaats.
Maar ook het Bont Zandoogje tref je aan in bossen en op bomenrijke plekken. Op 12 april trof ik dit prachtige exemplaar aan in de buurt van het station in Raalte. Op een bomenrijke locatie brengt een vaste populatie Bont Zandoogjes elk jaar een nieuwe generatie voort.
Bomen kunnen zichzelf prima redden. Ze ‘herkennen’ insecten, ‘onthouden’ temperatuurschommelingen en weersextremen en delen voedingsstoffen met elkaar. De best mogelijke hulp die we een boom kunnen bieden, is hem gewoon met rust laten.
De Sallandse Vlinderfotograaf maakt deze rubriek voor Stichting Salland Zoemt
