Cathy Verschoor (van Keetmee.nl) doet een heleboel duurzaam in haar leven, maar op de vraag wát ze duurzaam doet is haar eerste antwoord: het meest duurzame dat je kunt doen is iets níet doen. Een interessante invalshoek toch?
Door Cathy Verschoor
Het meest duurzame om te doen is vooral iets niet te doen:
- de groenste energie is datgene wat je niet gebruikt: dus niet gelijk de verwarming aan maar een trui, huis isoleren voordat je zonnepanelen plaatst
- geen elektrische auto maar zoveel mogelijk met de fiets, ov of auto delen
- niet gaan Netflixen of Facebooken omdat je je verveelt maar gaan wandelen, de natuur in en liefst met iemand anders
Ik weet het, het klinkt misschien niet al te sexy maar soms zijn de meest simpele acties het meest effectief en kunnen onverwachte voordelen opleveren: het bespaart geld, energie en is vaak gezonder. – en hoe lekker duurzaam ben je bezig als je bamboe tandenborstels online besteld (plasticvrij!) die vervolgens, verpakt in plastic, worden geleverd uit China. (yep, I plead quilty)-
Maar goed, wat doe je dan met zaken die je wel moet doen? Eten bijvoorbeeld. Dan maak je de meest duurzame keuzes die je kunt maken en weet je ook hier zijn de meest simpele oplossingen vaak de beste.
Het meest duurzame wat ik doe is eten. Of liever gezegd de keuzes die ik maak bij wat ik koop, waar ik het koop, hoe ik het klaarmaak en verwerk. Eten moet je toch en hiermee kan ik elke dag zelf een positieve impact maken om klimaatverandering tegen te gaan.
Mijn duurzame voedselkeuze laten zich kortweg samenvatten in de volgende uitgangspunten: koop zoveel mogelijk lokaal, eet zo veel mogelijk plantaardig, gebruik zo min mogelijk ‘meuk’ of bewerkt voedsel en ga (voedsel)verspilling tegen. Niet alleen zijn dit de meest duurzame keuzes die je kunt maken, het zijn ook nog eens de beste keuzes voor je gezondheid, dierwelzijn en de lokale economie / samenleving. Ik noem het dan ook ‘goede voeding op alle fronten’.
Koop lokaal
en dan bedoel ik niet de lokale supermarkt die alleen uit is op winstmaximalisatie, maar de ondernemer die lokaal voedsel produceert, verwerkt of distribueert vanuit een persoonlijke ‘duurzame’ motivatie. Niet alleen bespaar je op ‘voedselkilometers’, je weet ook dat jouw geld weer op een goede manier besteed wordt, bijvoorbeeld in levensonderhoud van de lokale bioboer die op zijn/haar beurt er weer voor zorgt draagt voor de bodem en het landschap. Ik heb een groente abonnement bij een lokale tuinderij en zorg daarmee ook voor een gegarandeerd inkomen voor de boer. Als ‘bijvangst’ eet ik automatisch volgens het seizoen en leef mee met het bedrijf.
Eet zoveel mogelijk plantaardig
Als iets niet duurzaam en efficiënt is dan is het wel het eten van vlees. Minder vlees eten is niet alleen goed voor het milieu (landgebruik, mest, CO2 uitstoot, waterverbruik), het is ook beter voor je gezondheid. En dat het beter is voor de dieren lijkt me duidelijk. Toen ik doorkreeg hoeveel verschil je maakt door het weglaten van vlees, ging het eigenlijk als vanzelf. Ik vind het een sport om zo goed vegetarisch te koken dat niemand doorheeft dat er geen vlees of vis inzit. Ik ben daardoor creatiever en verrassender gaan koken. En het leuke is: iedereen kan mee-eten.
Zo min mogelijk meuk / bewerkt voedsel
Heel veel van ons eten is door de voedingsindustrie zo zwaar bewerkt dat het nauwelijks meer op voeding lijkt. Er is van alles aan toegevoegd, uitgehaald of bewerkt om het beter houdbaar te maken, makkelijker te vervoeren of sneller te consumeren. Ook de bodem waaruit onze groenten voortkomen wordt kunstmatig gevoed. Door te kiezen voor volwaardige producten (volkoren brood en rijst, volle yoghurt, biologische seizoensgroenten) en zelf te koken heb ik de beste kwaliteit en meeste voedingswaarde voor mijn geld. Ik weet ook precies wat er in mijn eten zit en bespaar veelal ook op andere ‘meuk’ zoals verpakkingen.
Voedselverspilling tegengaan
Een derde van ons voedsel wordt verspild…..
En het zijn het niet de supermarkten, restaurants of boeren die het meest verspillen maar de consumenten. Wij dus. In Nederland is dat per persoon 44 kg aan goed voedsel dat weggegooid wordt. De belangrijkste manieren waarop ikzelf voedselverspilling zoveel mogelijk tegenga: mijn groentenla en voorraadkast als uitgangspunt van de maaltijd te beschouwen; alles van de groenten te gebruiken wat eetbaar is (dus ook het loof van de wortel om pesto van te maken); teveel aan groenten in te maken en restjes van de maaltijd hergebruiken. Alles wat er er dan nog over is kan op de compost hoop. Verder koop en kook ik op maat en laat anderen ook meedelen in de oogst door het leveren van maaltijden op bestelling.
Geen opoffering
Vroeger had ik ook gewoon een drukke baan. Lekker veel stress, onregelmatig leven en eten deden geen goed voor mijn gezondheid. Door gas terug te nemen, minder te gaan werken en op mijn voeding te letten kwam langzaam de ommekeer naar een gezonder leven. Pas later kwam ik erachter dat gezonde keuzes ook de meest duurzame keuzes zijn. En dat ze op ook op allerlei andere gebieden voordelen op die ik niet voor mogelijk gehouden had. Meer plezier, bijvoorbeeld, een natuurlijker leefritme en contact met andere ondernemers en afnemers in de ‘voedselketen’.
Het begon klein. Door een groenteabonnement bij de lokale bio boerin moest ik wel anders leren koken: ik begon met een recepten blog over mijn ‘culinaire avonturen in de achtertuin’, volgde een groene kookopleiding, werd lesgever voeding en ging voor groepen koken om mijn recepten uit te proberen. Na dit een aantal jaren te hebben gedaan ben ik, aangespoord door de urgentie van de klimaatcrisis, verleden jaar als zelfstandig ondernemer begonnen onder de naam K.eetmee.
Je kunt bij mij terecht als je wilt weten hoe je duurzame voedingskeuzes kunt integreren in je eigen keuken. Voor recepten bijvoorbeeld met seizoensgroenten, om te leren hoe je de overstap maakt naar een plantaardig dieet of hoe je gebruik maakt van ‘oude’ technieken als fermenteren. Of, als je niet zo’n keuken held(in) bent, hoe je ‘gewoon’ goed kunt eten zonder je druk te maken over rare ingrediënten of de herkomst van je eten. Eten moet je toch, met de juiste voedselkeuzes kun je ook nog eens zelf een positieve impact maken om klimaatverandering tegen te gaan. Dat is een fijn idee.
Volgende week
Voor de volgende keer Erik Schipper, lokale streekkruidenier bezorgt biologische streekproducten van ruim 50 leveranciers uit Salland en de Achterhoek wekelijks bij je thuis rondom Deventer. Het aanbod streekproducten is aangevuld met het aanbod van de biologische winkelcooperatie Odin en de biologische groothandel Udea.
