Aan de Sallandse Eettafel schuiven Sallanders met verschillende achtergronden aan. Sallanders, nieuwe Sallanders, praktisch en theoretisch opgeleiden, mensen uit het westen en het oosten. De vraag waar je vandaan komt is dus een heel legitieme. Eten brengt mensen bij elkaar, je knoopt dan al snel een gesprekje aan. Waar ben jij er een van? Wat is jouw beroep? Welke van al die lekkere maaltijden heb jij meegenomen? Allemaal openingszinnen. En dus ook: waar kom jij vandaan.
- Ik ben hier geboren. Maar mijn ouders zijn naar hier gekomen. Gevlucht. Uit Turkije.
- Uit Turkije? Is dat een land waar je moet vluchten?
Het nieuws van de laatste weken zet een ander licht op Turkije. De burgemeester van Istanbul is opgepakt. Hij zou bij de komende presidentsverkiezingen een serieuze concurrent van Erdoğan zijn. Is hij daarom opgepakt? In de aanklacht staat ook dat hij geknoeid heeft met zijn universitair diploma, dat je in Turkije moet hebben voor dergelijke functies. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen, zeggen we dan vaak. Maar dat hoeft natuurlijk niet. Een van beiden kan ook gewoon gelijk hebben. Of allebei misschien wel: dat de burgemeester knoeide met zijn diploma en dat de president het nu wel een goed moment vindt daar werk van te maken.
Ook feiten: Erdoğan heeft veel gepresteerd als president. Een goede gezondheidszorg, goede infrastructuur, veel meer veiligheid, onderwijs, kansen voor startende ondernemers… vooral op het platteland in Turkije lopen ze met hem weg.
Erdoğan heeft ook een staatsgreep verijdeld, Gülen deed de coupe-poging en hij had er tientallen jaren voorbereiding in gestopt, onder andere door aanhangers te laten infiltreren in organisaties als onderwijs en overheid. Nogal een werk om nadien al die actieve aanhangers ook op te pakken, én een mooie kans meteen ook wat royaler links en rechts mensen van de straat te plukken.
Redenen om vanuit Turkije asiel aan te vragen in Nederland
Banden met de Gülen-beweging – Na de mislukte staatsgreep in 2016 voerde de Turkse regering onder president Erdoğan een harde repressie door. Tienduizenden mensen, waaronder journalisten, academici, ambtenaren en oppositieleden, werden ontslagen, vervolgd of gevangengezet op verdenking van banden met de Gülen-beweging of andere oppositiegroepen. Veel van hen zochten asiel in Nederland.
-
- Na de mislukte staatsgreep in 2016 zijn honderdduizenden mensen ontslagen of gearresteerd. Amnesty International en Human Rights Watch hebben meerdere rapporten gepubliceerd over mensenrechtenschendingen in Turkije.
- Veel mensen die banden zouden hebben met de Gülen-beweging, oppositiepartijen zoals de HDP of kritische ngo’s, zijn gevlucht.
- Nederland erkent deze situatie en verleent in sommige gevallen asiel aan slachtoffers van deze repressie.
Onderdrukking van minderheden – Koerden, Alevieten en andere minderheden ondervinden discriminatie en onderdrukking in Turkije. Koerden die zich politiek actief inzetten voor de rechten van hun gemeenschap lopen het risico op arrestatie en vervolging.
-
- Koerden en Alevieten ondervinden al decennialang discriminatie.
- De Koerdische politieke partij HDP wordt sterk onderdrukt en veel leden zijn gearresteerd.
- Internationaal wordt de Turkse overheid regelmatig bekritiseerd voor de onderdrukking van minderheden, onder andere door de VN en de Raad van Europa.
LHBTQ+ rechten – De situatie voor LHBTQ+-personen in Turkije is verslechterd. Discriminatie, geweld en repressie nemen toe, en de overheid beperkt steeds meer de rechten en zichtbaarheid van deze gemeenschap. Sommigen vluchten om een veilig en vrij leven te kunnen leiden.
-
- Turkije is de afgelopen jaren repressiever geworden ten opzichte van de LHBTQ+-gemeenschap.
- Pride-marsen worden regelmatig verboden en hardhandig neergeslagen door de politie.
- In rapporten van ILGA-Europe (Internationale LHBTQ+-organisatie) scoort Turkije zeer slecht op LHBTQ+-rechten binnen Europa.
Persvrijheid en kritische journalisten – Turkije staat bekend als een van de landen waar de persvrijheid het meest onder druk staat. Journalisten die kritisch zijn over de regering riskeren arrestatie en lange gevangenisstraffen. Veel journalisten zijn gevlucht naar Europa, waaronder Nederland.
-
- Turkije staat steevast laag op de World Press Freedom Index van Reporters Without Borders.
- Veel journalisten zitten gevangen, en onafhankelijke media worden gesloten of onder overheidstoezicht geplaatst.
Dreiging van dienstplicht of militaire conflicten – Sommige jonge mannen ontvluchten Turkije om te voorkomen dat ze in het leger moeten dienen, zeker als ze vrezen te worden ingezet in conflicten zoals die in Syrië of tegen Koerdische groeperingen.
-
- Turkije kent een verplichte militaire dienst. Dienstweigeren is niet wettelijk toegestaan.
- Het Turkse leger is actief in Syrië en heeft militaire operaties uitgevoerd tegen Koerdische groeperingen, wat voor sommige jonge mannen een reden is om het land te verlaten.
Economische redenen – Hoewel economische vluchtelingen meestal geen recht hebben op asiel, proberen sommige Turken toch asiel aan te vragen vanwege de verslechterende economie, werkloosheid en stijgende inflatie in Turkije.
-
- De Turkse economie is de afgelopen jaren instabiel, met torenhoge inflatie en werkloosheid.
- Hoewel economische vluchtelingen doorgaans geen asiel krijgen, proberen sommige Turken toch om via een asielaanvraag in Nederland te blijven.
De Sallandse Eettafel is een initiatief van HierinSalland en ’t Natuurlijk Huus en wordt mede mogelijk gemaakt door het VSB Fonds.
