De vastentijd is begonnen. Dit jaar lijkt die meer dan anders in een lange reeks ontberingen te passen. Een goed voornemen door te stoppen met roken, geen alcohol in Dry Januari, een lock down, géén carnaval en zo door de vasten in. Maar vasten Sallanders eigenlijk wel?
Door Hasan Kaddour
Als ik om me heen kijk, heb ik eigenlijk niet de indruk dat veel Sallanders zich aan vasten houden. Want het is me opgevallen dat er bijna niemand naar de kerk gaat. En vasten is een religieus feest. Ik heb het vrienden gevraagd waarom de kerken hier niet bezocht worden. “Omdat de meesten van ons niet meer religieus zijn,” was het antwoord. “Maar jullie vieren toch wel religieuze feesten als kerstmis en pasen?”
Zijn antwoord daarop is de slotzin van deze column.
Maar lees eerst even verder:
Mijn kennis van de vastentijd is bescheiden, vooral de vastentijd in de westerse kerk. Ik had in Syrië vrienden die naar de oosters-orthodoxe kerk gingen. Zij waren wel gelovig en deden ook aan vasten. Een orthodoxe vriendin droeg in die periode een blauwe jurk, “de jurk van de maagd”, noemde ze die. Dat was haar onthouding.
Ik heb de indruk dat mensen in het oosten, niet van Nederland maar van de wereld, meer gevormd zijn door hun geloof. Oosterse christenen, zijn net als moslims, meer toegewijd aan hun religie.
Maar waar je ook bent ter wereld en welke religie je ook aanhangt, iedereen die wel eens aan vasten gedaan heeft, weet dat methodes dan misschien verschillen, de principes zijn gelijk: je probeert verlangens van de ziel te weerstaan. Ik herinner me het gevoel van zelfvertrouwen dat ik kreeg als ik vroeger als jongen de ramadan volbracht had.
Ik ben er nu wel achter dat ik eigenlijk geen vasten nodig heb om dat gevoel te krijgen. Er zijn ook genoeg verlangens in het leven die een grotere plaats in innemen dan nodig. Te veel eten, vlees, frisdrank. Te veel winkelen. Op je smartphone zitten. Ik durf daar zelfs racisme wel aan toe te voegen. Daarvan is een beetje al te veel… Probeer maar eens een maand weg te blijven bij de haat. Je zult zien dat dat oplucht, dat je na een maand die negatieve energie die dat kost, om bent gaan zetten in positieve gevoelens.
Observeer jezelf eens een maand lang en kijk hoe jij je verhoudt tot je gezin, tot jouw samenleving. Is dat niet een mooie manier van vasten? En hoe dicht komt dat bij religie? Het geloof heeft juist daarvoor heel mooie folkloristische gebruiken.
Wat me weer bij die ene vraag brengt:
“Maar jullie vieren toch wel religieuze feesten als kerstmis en pasen?”
“Maar Hasan, jij viert toch ook Eid Al Fitr, het suikderfeest, terwijl je niet aan de ramadan doet?”
En dat klopt wel. Eid Al Fitr is een traditie, een ritueel om de band met de familie en de buurt goed te houden. Met wenskaarten via de post en social media. Dus eigenlijk begrijp ik wel dat jullie niet naar de kerk gaan, niet aan vasten doen, maar straks wel pasen vieren.
We gaan natuurlijk geen nee zeggen als het dessert wordt opgediend.
