Kijken in de keuken van Ben Ellenbroek: Sallandse Kruudmoes

Interessant? Deel het artikel

210909google
© BurgerBelangenRaalte

De keuken is echt zo’n plek waar je de bewoners van het huis kunt leren kennen. Daarom vragen we Sallanders in deze rubriek ons een kijkje in hun keuken te geven. Hoe ze over eten denken, welke waarde ze eraan hechten en natuurlijk zijn we nieuwsgierig naar gerechten. Eerder verschenen recepten vind je hier. Vandaag een heerlijk, typisch Sallands recept voor Kruudmoes van Ben Ellenbroek, Karnemelkse gortepap. De keuken is echt zo’n plek waar je de bewoners van het huis kunt leren kennen. Daarom vragen we Sallanders in deze rubriek ons een kijkje in hun keuken te geven. Hoe ze over eten denken, welke waarde ze eraan hechten en natuurlijk zijn we nieuwsgierig naar gerechten. Eerder verschenen recepten vind je hier. De keuken is echt zo’n plek waar je de bewoners van het huis kunt leren kennen. Daarom vragen we Sallanders in deze rubriek ons een kijkje in hun keuken te geven. Hoe ze over eten denken, welke waarde ze eraan hechten en natuurlijk zijn we nieuwsgierig naar gerechten. Eerder verschenen recepten vind je hier. Het Sallands kookboek van Ben is voor € 15,00 te bestellen via Sallandskookboek@ziggo.nl.

Door Ben Ellenbroek

Kruudmoes is een oeroud Sallands streekgerecht met als hoofdbestanddelen gort (pallegäste of gepelde gerst), karnemelk, spek, rookworst, rozijnen en verse kruiden (“kruud”). Je houd van Kruudmoes of je vind het helemaal niets, een tussenweg is er niet. Als je zin in een praatje en veel tijd over hebt moet je met Sallanders over Kruudmoes beginnen. Je komt er dan snel achter dat er niet één recept maar misschien wel honderd recepten van Kruudmoes bestaan en iedereen vind zijn of haar recept de lekkerst.       Dat er kruiden in moet is duidelijk, daar dankt het zijn naam aan maar welke verse kruiden men gebruikt is overal verschillend. Er mag in ieder geval kervel, peterselie, selderie, dille, venkelgroen, kruizemunt met donker blad (“broene Berend”), mint of zuring in.  De één maakt het met rookworst en de ander met verse worst. De één kookt de karnemelk mee en de ander voegt het koud toe. Er zijn er die in plaats van karnemelk zelfst yoghurt gebruiken. De één voegt wel spek toe en de ander niet. De één weekt de rozijnen wel en de ander niet. De één maakt de Kruudmoes warm, de ander lauw en ze wordt ook veel koud gegeten. Zo kunnen we nog wel even doorgaan………

In vroeger tijden werd kruudmoes gebruikt om de hardwerkende boeren op het land van een goede, stevige en voedzame hap te voorzien. Gortepap was de eerste pap die in Nederland door zuivelfabrieken werd geleverd in een melkbus met het opschrift karnemelkse pap. Vanaf 1968 wordt op de folkloristische Bottermarkt in Raalte elke woensdag in juli en augustus grote hoeveelheden kruudmoes of zoals Raaltenaren het noemen melkmoes gemaakt en verkocht.

Ingrediënten                                                                           

  •  350 gram gort (geen snelkook)
  •  250 gram rookspek
  •  1 verse of rookworst
  • 250 gram gewelde rozijnen
  •  1 eetlepel gehakte kervel
  •  1 eetlepel gehakte kruizemunt,kervel, peterselie, selderij
  • 2 liter karnemelk
  • 2,5 liter water
  • 50 gram appelstroop

Bereiding

  1. Laat de gort een nacht in water weken en kook het daarna 2 uur met dit weekwater. Zo nu en dan roeren.
  2. Wel de rozijnen 10 minuten in wat lauw warm water en laat het uitlekken.
  3. Voeg de worst en de rozijnen toe aan de gort en laat het 20 minuten meetrekken.
  4. Snijd het rookspek in dobbelsteentjes.
  5. Haal de worst uit de pan en snijd het in plakjes.
  6. Doe het spek en de worst in de pan.
  7. Voeg de fijngehakte kruiden toe en laat het zachtjes meekoken.
  8. Nadat de kruudmoes wat is afgekoeld voeg je de karnemelk toe.
  9. Serveer met appelstroop.

 

Tip: Soms voegt men als extra ook nog een beetje bloem toe om schiften van de karnemelk te voorkomen of om de kruudmoes iets dikker te maken.

‘Water en karnemelk zweten’: doodsbang zijn.

 

Word supporter van HierinSalland

HierinSalland is voor, maar ook van Salland. Word supporters en ondersteun ons. Door mee te doen of met een kleine bijdrage.

Interessant? Deel het artikel

Meer over

Blijf op de hoogte

Abonneer je op een of meerdere van onze nieuwsbrieven en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Om de twee weken verloten we onder de abonnees om en om een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch en de biologische Supermarkt in het Bos van Kleinlangevelsloo, beiden in Raalte. Bekijk de spelregels.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke week een update van de artikelen op Hier in Salland. Iedere maand verloten we onder de abonnees een pakket uit de biologische boerderijwinkel Overesch in Raalte. Bekijk de spelregels.

Ook interessant

borstvoeding

Lees verder »

Dag van de slaap

Lees verder »

Ramadan, wat is dat precies?

Lees verder »