Hiemstra, jarenlang hét gezicht van het weer bij het NOS Journaal, stopte met zijn televisiewerk om meer impact te maken. “Ik wilde niet alleen vertellen wat het weer wordt, maar ook bijdragen aan het waarom – en vooral: wat we eraan kunnen doen.” Dat doet hij nu met twee bedrijven: Oarshûs (een duurzaam woonconcept) en Weather Impact, dat boeren in Afrika helpt met betrouwbare weersinformatie.
Drie grote vragen
De lezing draaide om drie thema’s:
-
Hoe gaat het met het klimaat?
-
Wat merken we daar nu al van?
-
Wat kunnen we doen?
1. Het klimaat verandert – en dat komt door ons.
CO₂-uitstoot was duizenden jaren stabiel, maar is sinds de industriële revolutie spectaculair gestegen. In de afgelopen 50 jaar hebben we net zoveel uitgestoten als in alle duizenden jaren ervoor. Natuurlijk is het klimaat altijd in beweging, maar zo snel als nu? Nog nooit. Na de laatste ijstijd duurde het tienduizend jaar om vier graden opwarming te bereiken. Nu zitten we in 150 jaar al op bijna twee graden.
2. De gevolgen zijn er al.
Meer en zwaardere regen, langere droge periodes, twintig extra tropische dagen in Midden-Nederland – het zijn geen voorspellingen meer, maar feiten. En hoewel de veranderingen langzaam gaan, zijn ze onmiskenbaar.
3. Wat kun je doen?
“We kunnen het wél,” zei Hiemstra. “Kijk naar de daling van uitstoot tijdens de wereldoorlogen en corona. Of naar de autovrije zondagen van vroeger. Het kan – als we willen.”
Zijn stappenplan is helder:
-
Minder energie verbruiken
-
Stoppen met fossiele brandstoffen
-
Fietsen, ov of elektrisch rijden
-
Niet vliegen
-
Eet vegetarisch
-
Koop minder spullen
Want: de economie moet van fossiel af, maar wij ook. Ondernemers die nog inzetten op fossiel “hebben de wedstrijd al verloren.”
Verandering gaat stap voor stap
Hiemstra zelf weet hoe lastig veranderen kan zijn. Hij was gek op oldtimers, maar stapte over op elektrisch rijden. “Toen ik thuiskwam na mijn eerste proefrit, zei ik: ik denk dat ik in de toekomst heb gereden.” Het duurde nog anderhalf jaar voor hij afscheid nam van zijn oldtimer. “Afkicken,” lachte hij. Maar inmiddels wil hij niet meer terug.
Elke verandering begint met weerstand, dan komt het besef, dan het enthousiasme. En uiteindelijk zie je de voordelen en zoek je juist méér vernieuwing.
Hoop op jongeren
“We moeten de mensen overtuigen die de kar nog tegenhouden,” zei Hiemstra. “Maar onze hoop is op jongeren. Zij hebben de toekomst – en zijn vaak veel meer bereid om zich aan te passen.” Jongeren zijn essentieel in de omslag naar een duurzame samenleving.
Een overvol elektriciteitsnet is dan eigenlijk goed nieuws. Want pas als er een écht probleem is, gaan we bewegen.
“En dat moment is nu,” sloot Hiemstra af. “We moeten stoppen met fossiel. Niet morgen. Vandaag.”
De activiteiten rond Earthday zijn mede mogelijk gemaakt door Univé Buurtfonds, waardoor HierinSalland activiteiten mede kan opzetten ten behoeve van de leefbaarheid van Salland.