Heb je gelezen over het Nederlandse staatsburgerschap zoals je het hoort te lezen? Hoe heb je de nationaliteitscursus doorlopen? Je zou je diep moeten schamen en je Nederlandse nationaliteit zou je ontnomen moeten worden.
Jouw waarden zijn niet die van iemand die diep geworteld is in Nederland. Dan komt het tweede deel van de zin: “Natuurlijk kan de Syrische man dit niet verdragen (!!!).” Oh, echt? Wat denk je van terugkeren naar je moederland om deze achterlijke mannelijke denkwijze daar vrijheid te geven?
Dit was een deel van een reactie die een dame schreef als antwoord op haar misverstand en overhaaste conclusie voordat ze de waarheid van mijn opmerking begreep, die een antwoord was aan de krant Trouw over de kwestie van eergerelateerde misdaden door Syriërs in Nederland.
De waarheid is, toen de uitstekende journaliste Phaedra Werkhoven me vroeg om mijn mening over de kwestie te geven, dacht ik meteen aan de gevoeligheid van dit onderwerp en wat ik zou moeten zeggen. Elke woord dat verkeerd begrepen zou kunnen worden van welke kant dan ook, zou schadelijk voor mij persoonlijk zijn.
Als ik verder ging met mijn antwoord, zou ik binnen mijn Syrische groep beschuldigd kunnen worden van het zwartmaken van de reputatie van Syriërs, en als ik mijn punt niet goed overbracht, zou ik door het Nederlandse volk beschuldigd kunnen worden van het steunen van een misdaad tegen vrouwen, iets wat ik van nature niet accepteer voor mezelf, noch voor mijn moeder, vrouw of dochter.
De waarheid is dat ik dit commentaar kreeg in een periode waarin sommige van mijn dierbare vrienden mij berichtten om te vragen of ik zou terugkeren naar Syrië nu de heerschappij van de criminele tiran voorbij is. En hoewel ik eerder over het onderwerp heb geschreven en zei dat ik dood zou gaan van verlangen om Syrië te bezoeken en dat ik het zou bezoeken op het dat mijn situatie dat toeliet, zou ik niet permanent terugkeren om me in Syrië te vestigen.
Ik was al een paar dagen geleden begonnen met het schrijven van deze column en mijn emoties stroomden inderdaad, omdat ik een emotioneel persoon ben en emoties meer invloed op mijn daden en richtingen hebben dan wat dan ook.
Ik woon in Olst, en zelfs toen we op zoek gingen naar een ander huis voor mijn kleine gezin dat groter begon te worden, was mijn enige voorwaarde dat ik Olst niet zou verlaten en niet in een ander dorp zou wonen. Het dorp dat me verwelkomde toen ik verdwaald, verloren en gebroken aankwam, met al de herinneringen aan de dood en de geur van buskruit en bloed in mijn gedachten.
Dat dorp veegde al het bevroren bloed van mijn voorhoofd en gaf me een droom om voor te leven. Dat dorp dat ik ooit vertelde toen ik naar het keek vanaf de rivier de IJssel, “Hoe graag zou ik een sjaal om haar nek leggen en haar roepen… mama.”
Het verlangen naar de deur van ons huis in Syrië maakte me moe, hoe zou ik daar een ander verdriet aan toevoegen met een nieuwe migratie van de deur van mijn huis in Olst? De geur van de jasmijnboom bij de deur van ons huis in Syrië riep mijn verdriet en pijn op, hoe zou ik nog meer pijn toevoegen door me weg te trekken van mijn jasmijn die ik in mijn huis in Olst had geplant?
Het verlangen naar de straten van Saraqib, mijn dorp in Syrië, maakte me kapot, hoe zou ik nog een andere dood toevoegen door me te distantiëren van de straten van Olst?
De gezichten van de mensen in mijn dorp Saraqib wekten verlangen voor elk detail van hun trekken die ik begon te vergeten, hoe zou ik nog meer verlangen, pijn en verlies toevoegen aan de gezichten van de mensen van mijn dorp Olst en voor mezelf die het niet meer kan dragen?
Na de extra tranen die ik niet meer kan laten vallen, ben ik tot het einde gekomen van alles, van tranen, verlangen, pijn, afscheid, spijt, begin en einde. Ik zal mijn dorp niet verlaten, ja, en ik kan nu alleen maar mijn verbondenheid, loyaliteit en liefde aan haar geven.
Ik doe niet aan schijnheiligheid, Olst, ik voel je nu, de ritmes van je hart wanneer je blij bent, wanneer je nerveus bent en wanneer je rustig slaapt en de kou van de straten voor mijn voeten achterlaat wanneer ik ’s nachts door je straten wandel als een bewaker die bezorgd is voor zijn tuin.
Weet je, mijn dorp, dat burgerschap geen papieren en paspoorten zijn, burgerschap is verbondenheid, boven alles, en boven de papieren die sommigen misschien van je willen afnemen, zal ik altijd verbonden blijven met jou, geestelijk, en ik blijf je dankbaar gedurende mijn leven dat jij daadwerkelijk voor mij opnieuw hebt geschreven.
Integratie is geen les die je volgt op school, maar het gebeurt pas wanneer de liefde voor je nieuwe gemeenschap door je aderen stroomt, en wanneer je moe wordt en moe bent om ervoor te zorgen dat jouw gemeenschap wordt zoals ik droomde op mijn online platform DamastInSalland, dat het draden van verguld zijde zouden zijn die uiteindelijk dat prachtige weefsel zouden geven, zodat ik een vergulde draad ben en jij een andere draad en zij een andere draad en hij een andere draad, en zo weven we deze samenleving, voor iedereen die deze regio bewoont zodat we veilig, in vrede en met begrip kunnen leven met de rest van de samenleving.
En tegen die storende stemmen zeg ik: je kunt iemand zijn nationaliteit of menselijkheid niet afnemen alleen omdat je zijn woorden niet begreep, en je overhaasting toont wat er in je hart zit, wat niet goed is, en het kwam direct naar buiten en stroomde met kracht die je niet tegen een Nederlandse zou hebben getoond, en hier is de wet boven iedereen.
Ik ben ontsnapt uit een land zonder wetten, waar je beschuldigd kunt worden van een misdaad die je niet hebt begaan of van een misverstand waar je onschuldig aan bent, en ik wil niet dat mijn tweede thuis iets soortgelijks meemaakt. Daar hebben we Assad van onze Syrische identiteit ontdaan omdat we nee zeiden tegen de tiran en tegen onrecht, maar Nederland zal altijd, ondanks alles, een democratisch land blijven en mijn tweede thuis, waar mijn drie kinderen zullen opgroeien als Nederlandse burgers, want er is geen tweede rang van burgerschap in een vrij land zoals Nederland.
En daarom zal ik altijd vasthouden aan de toekomst van mijn kinderen en hen niet leren anders dan naar de goede stemmen en de vogels in de bossen van Olst te luisteren.
Lieve Hasan
Deze alinea zegt alles over jou en over het feit dat je meer dan wie ook het recht hebt om hier te blijven, net als het recht om – ooit?? – terug te keren.
“Weet je, mijn dorp, dat burgerschap geen papieren en paspoorten zijn, burgerschap is verbondenheid, boven alles, en boven de papieren die sommigen misschien van je willen afnemen, en hier is het verschil, mijn dorp, want zelfs als alle papieren van mij worden afgenomen, zal ik altijd verbonden blijven met jou, geestelijk, en ik blijf je dankbaar gedurende mijn leven dat jij daadwerkelijk voor mij opnieuw hebt geschreven.”
En in plaats van te oordelen over jou – en anderen – zouden WIJ met zijn allen juist dankbaar moeten zijn voor het simpele feit dat we samen hier en met jou hebben mogen meeschrijven aan dat opnieuw beschreven leven.
Lieve Martin,
Jouw woorden dragen altijd een bijzondere warmte en raken het hart met hun oprechtheid. Ik las je bericht en voelde een diepe dankbaarheid voor het bestaan van mensen zoals jij, die begrijpen wat verbondenheid betekent – niet alleen met een plek, maar met het verhaal dat we daar samen schrijven.
Wat je schreef, weerspiegelt precies wat ik voel; burgerschap is niet slechts een verzameling papieren, maar die diepe band die niet verbroken kan worden, hoezeer sommigen dat ook proberen. Jij begrijpt, net als ik, dat plekken een deel van ons worden wanneer we een stukje van onze ziel erin leggen, en dat is precies wat hier met mij is gebeurd.
En voor deze mensen, zoals jij, en voor dit dorp dat mij heeft omarmd, en voor mijn hart dat ik hier tien jaar geleden heb geplant en dat liefde en hoop heeft voortgebracht – zal ik niet in staat zijn om weg te gaan van deze grond die een deel van mijn bestaan is geworden.
Lieve Hasan,
Ik wens zo dat je zorgvuldig gekozen woorden velen wakker schudden, waardoor er bruggen gelegd kunnen worden. Prachtige bruggen die net als de draden van jouw damast een kleurrijk en vredige samenleving kunnen weven. Hoe mooi kan het worden !