Ze’t Vèrlangen noar of de herinnering àn iets det d’r nie meer is en ok nooit meer zal komm’n, kan manks intens wēēn. Zo as ‘t vèrlangen noar oe jeugd, toen ie nog vrie van angst’n en zörg’n waan. Of de herinnering àn oe 1ste auto umdej doarnoa nooit meer een fijnere waag’n had hebt … of dinge met of in belēēfd hebt. Of de herinnering àn de vèkaansie met oe moat’n destieds woarin toen niks te gek was.
Mà ok ‘t vèrlangen noar een lēēm zonder piene veurdej, bèveurbeeld, reuma kreeg’n. Mà ’t grootste vèrlangen veur een mēēnse is duch mie toch wè um nie (meer) eenzaam te wēēn. Want mēēns’n bint uuteindeluk sociale wezens.
Ikzelf warke in de Zörg. En ok doar bint, as wie ’t oaver ’t sociale aspect hebt, ech schrijnende veurbeeld’n te vin van mēnsonterende toestaane. Bèveurbeeld van wanneer een echtpaar wat à 50 of 60 joar trouwt is, van toafel en bed e-scheiden wut op het moment det 1 van de 2 dementerende is, umdet ‘oonse’ Oaverheid de Zörg finaal kapot bezuunigd hef.
Of det wanneer as in een zörginstelling een partner oaverlijdt, de aander – noa eers eindeluk een niej stekkie vön te hem – noodgedwöng’n mut vèrhuuz’n umdet disse 80- of 90-joarige een te groote kamer hef.
Tjonge, in wat een godvergett’n gaaf laand lēēft wie toch det wie zó met oonse (oaldere) mēēns’n um goat.
Mà okee, ’t ligt nie alleent àn de Oaverheid hè.
Uut eig’n ervaring en ok uut vèhaal’n van aander’n weet ik det d’r oalderen bint die, íénmoal in een vèzörgings- of vèpleeghuus, heemoa nie of amper bezuuk van eig’n familie kríégt. Of ’t mut wēēn as ze op ’t starfbed ligt en de erfenis vèdeelt mut wön; dan opíéns stoat ze àn’t berre.
Wat det betreft hebt ze in Japan traditioneel velle en velle meer respect veur oalderen. En hoewel ze det doar 365 (of 366) daag’n per joar hebt, hebt ze d’r zelfs ok nog een speciaaln dag veur, nameluk ‘Keiro no Hi’. Det is op, hoe symbolisch, de 3de moandag van september, wanneer zo’n bettie de harfst intreedt.
Ik hoppe det mien vèrlangen – respect hem’ veur oalderen – hier in oons laand ooit is op ‘t Japanse niveau zal komm’n.
Mà zo as ik in mien openingszinne à zei: ’t Vèrlangen noar of de herinnering àn iets det d’r nie meer is en ok nooit meer zal komm’n kan manks intens wēēn.”
En ik vreeze det det vèrlangen veur meer waardering veur oonse oalderen (iets det ooit wè was) ok nie meer honoreert zal wön. Want die nutteloze luu kost uuteindeluk alleent mà geld hè?
Of det bie oonse Zuuderbuur’n velle better is weet ik nie? Mà ’t lik mie wè een gemóédeluk volk toe.
Wat ze doar sowieso in België wè hebt is on-woar-schijn-luk goeie muzikant’n en wat mie betreft beheurt Kommil Foo doarvan töt de absolute top.
Hun vèhaal oaver ‘herinneringen àn bettere tied’n, ’t vèrlangen noar en ’t gemis van’, wut in een deur hun prachtig e-skreem líéd saamvat.
Atlantis
’t Líéd ‘Atlantis’ gíét oaver een oaldere vrouw die mà nie lös kan komm’n van ’t vèrleed’n, een ver vèrleed’n zelfs, en die veurol nie lös kan komm’n van ’t gemis van heur, kot noa hun huweluk, vèrdrönk’n man. ’t Beskrif gedetailleerd ’t drama det zich veur heur oog’n voltrak en hoe det in heur geheugen gegrift stiet.
(Lees verder onder afbeelding)
’t Is een melancholisch líéd mà veurol ok, juust deur zien eenvoud, enorm krachtig uut-e-drukt op een maniere zo as alleen Kommil Foo det kan. En ’t kan heel goed symbool stoan veur elk gemis in oons lēēm. Gemis det een ieder wè is op íén of aandere én op zien eig’n maniere ervaart.
Tekst
In een strandstoel zit ze daar
de weduwe van Dam
de handen stil
dun en grijzend
haar weduwe van Dam.
Het is 20 juni half vier
De waterlijn schuift op
50 jaar van eb en vloed vergleden
zonder stop ze zat hier 50 jaar geleden
ook in dezelfde stoel en in de branding
en het meeuwgekrijs hoort ze net als toen
Rita kom in zee
In een strandstoel bij elkaar
Rita en haar man Pas getrouwd ,
liefje noemt hij haar
De jonge George van Dam
Het is 20 juni half vier
En George die praat en praat
Hij vertelt haar van een oude stad
Die nog steeds bestaat
Want dat Atlantis ooit gezonken is
Hier vlak voor de kust
En in een grote luchtbel nu
Op de bodem rust
Al pratend staat hij op
De jonge George van Dam
Loopt naar de zee,
hij windt zich lichtjes op
De jonge George van Dam
Vertelt dat daar beneden een complex verrijst
Een soort van watermuur,
Die coherent blijkt qua substantiegraad
In z’n atoomstructuur,
En dat de neerwaartse expansiedruk de lucht fosfatiseert,
Zodat de zuurstof in Atlantis dus
Het zout neutraliseert.
Tot z’n navel in het nat
Roept jonge George van Dam
dat ze goed moet weten dat
De taalconstructie van Atlantis van de Grieken stamt,
en zo dus in 1 klap
Aan de basis van Europa ligt
en George doet nog een stap
Orerend over politiek
en de morele zin
Van de ethica
het waterpeil reikt tot aan z’n kin
Met z’n lippen in het zout
De natte George van Dam
Explicerend zonder fout
Het zeeorganigram
Rita kijkt toe hoe de golfslag
Z’n lieve kruin verteert
Alleen z’n vinger is nog zichtbaar nu
Die druk gesticuleert
Ze ziet de oceaan zich sluiten
Om die trouwringvinger heen
Het is 20 juni, half vier
Rita is alleen
In een strandstoel zit ze daar
De weduwe van Dam
De handen stil
dun en grijzend haar
Weduwe van Dam
Het is 20 juni
half vier
En Rita richt zich op
Ze trekt de veters van haar schoenen los
Ontdoet zich van een sok
Rokken uit, knopen los
Ze voelt zich niet eens moe
Er duikt een oude vrouw
Met rimpelvel naar Atlantis toe.
(Lees verder onder afbeelding)
Ik zol zegg’n; doe det.Want dan belēēf ie een Neerlaandstalig hoogtepunt in de muziek (woarvan Kommil Foo d’r oaverigens meer op zien naame hef stoan. Google mà is via YouTube).
Video
Klik op de videolink en doarnoa onder ’t videobeeld op het weurdtie ‘meer’ en vervolgens nogmaals op ‘meer’ veur ’t metlēēz’n van de tekst.