Ik leef tegenwoordig veel met verbazing en uit nieuwsgierigheid, voortkomend uit gebrek aan kennis vraag ik mij vaak af: hoe zitten zaken nu echt? Dat laatste met name rond de stikstofproblematiek en hoe de agrarische sector in Nederland in elkaar zit. Verbazing over het door boeren keihard ontkennen van problemen die uit vooral de intensieve veehouderij voortkomen: stikstof, waterkwaliteit, dierenwelzijn, bestrijdingsmiddelen, landschapsafbraak, bodemdaling, sterke teruggang in biodiversiteit (weidevogels, insecten), overproductie waar niemand op zit te wachten behalve de portemonnee van de boer zelf (in het verleden: boterbergen en melkplassen, tegenwoordig: overproductie die oa als poedermelk verscheept wordt naar China, etc. etc.).
Waar zijn de natuurorganisaties
Verbazing ook dat niet alle leden van Natuurmonumenten en andere natuur- en milieuorganisaties en die organisaties zelf, zich niet luid en duidelijk laten horen als voorstanders om deze vervuilende sector nou eindelijk eens aan te pakken.
Boeren
De boeren zijn zelf waarschijnlijk volstrekt geïndoctrineerd, doordat ze vrijwel al hun informatie krijgen van de bekende miljardenbedrijven in de sector met hun bedrijfsbladen. Die zich presenteren als onafhankelijke journalistiek maar natuurlijk gewoon de PR- afdelingen van die bedrijven vormen. Met “onze Caroline” als vooruitgeschoven post in Den Haag.
Waarbij deze tegelijkertijd volstrekt verstrikt zijn geraakt in het verdienmodel van die grote veevoederbedrijven en coöperaties waar ze hun producten aan leveren zoals FrieslandCampina. Die vooral hun eigen marges in de gaten houden (veel duur voer verkopen, en zo laag mogelijke inkoopprijs voor ruwe melk) ten koste van de boer. In die zin is de boer dus dader en slachtoffer tegelijk.
Banken
Om over de rol van de Raiffeisen- en Boerenleenbank nog maar te zwijgen. Die heeft veel boeren in een schuldenhoudgreep. Dat ze met dat boerenvermogen op de kapitaalmarkten destijds de Libor- en Euribor-rente op criminele wijze hebben beinvloed en daarvoor in 2013 veroordeeld zijn tot boetes van honderden miljoenen euro’s, is iedereen alweer vergeten. Vervolgens kreeg de Rabobank in 2019 een boete van de toezichthouder DNB vanwege te geringe controle op witwassen door haar klanten. In 2021 volgde een nieuwe boete en begon de toezichthouder zelfs een officieel straftraject. Een agrarische sector om trots op te zijn! Je kunt toch met goed fatsoen geen klant meer zijn bij die organisatie die meer lijkt op een gigantische witwasmachine (volgens DNB) dan op een bank.
Grondbeslag
Ook verbazing over het voor mij onbekende gegeven dat 75% van al ons land agrarisch wordt gebruikt en dat 52.000 boeren die dat land op die manier gebruiken, zodoende kennelijk de macht hebben over driekwart van ons land. Ik had me dat nooit zo gerealiseerd en ik vermoed dat veel brave burgers die nu sympathiseren met die zielige en geromantiseerde boeren, dat ook niet beseffen. Dat betekent dat 17,5 mln. Nederlanders leeft op 25% van ons landoppervlak, en 52.000 boeren op de rest! In de 18e eeuw was zo’n verdeling tussen landlozen en landeigenaren aanleiding voor de Franse Revolutie…
Ik ontvang graag reacties op dit artikel om mijn mening te kunnen vormen!
Ik wil wel een reactie geven:
kijk eens op de website van RTV Oost, daar wordt een serie artikelen over de stikstofcrisis bijgehouden.
Eén daarvan is een artikel van een medewerker van de landbouwuniversiteit Wageningen, Petra Berkhout, die een heleboel zeer terechte nuances aanbrengt in de huidige – erg gepolariseerde- one-liners-discussie.
Over de rol van de toeleveranciers van de agrarische sector nog het volgende. Zoals overal in de wereld is er sprake van schaalvergroting, helaas. Maar wel leven in Nederland, en dat is echt maar een kleine provincie van Europa. Terug naar de tijd dat dat anders was, dan kom je in de 17-e eeuw terecht, en die had ook zijn nadelen.
Schaalvergroting is (dus) noodzakelijk om te kunnen overleven. En ja, daar wordt wel iets mee verdiend, net als met ons aardgas is gebeurd. Maar om nu te stellen dat alle boeren geindoctrineerd zijn door de adviseurs van die toeleveranciers, dat gaat me te ver. Achter die adviezen ligt nog een wereld van wetenschappelijk verantwoord onderzoek, waarbij zeker ook rekening gehouden wordt met de wereld ( natuur, klimaat ) om ons heen.
Tot slot de Rabobank; inderdaad de grootste financier van de agrarische sector, en huisbankier van het overgrote deel van particulier Nederland.
Ik ben nog steeds blij dat de banken, ook de Rabo, op een nette manier met mijn spaargeld omgaat, even afgezien van de Libor- affaire. ( Maar daar waren veel meer banken bij betrokken ) En ja, ook de bank verdient goed aan de agrarische sector, maar ze moeten dat ook wel om te kunnen blijven voldoen aan de steeds hoger wordende kapitaaleisen van de ECB. En ze delen een behoorlijk deel van hun winst ook nog eens uit aan hun klanten en de maatschappij.