Wanneer ik aan een rondje Boetelerveld begin kom ik direct aan het begin in gesprek met een wandelaar die eerder aan de oostzijde is begonnen en nu dus halverwege is. Zijn te koop gezette boerderij niet ver van het Gelderse Zutphen was binnen een half jaar verkocht en de beste man heeft met vrouwlief nu hier in de omgeving een mooi huis gekocht.
In de vier jaren dat hij in deze directe omgeving woont zijn hem verschillende dingen opgevallen. Zo verbaast hij zich erover dat het hier op het Boetelerveld zo droog is in vergelijking met zijn laatste bezoek en hoe dat nu moet met het vernatten in het reservaat. Ook ziet de beste man in tegenstelling met zijn vroegere woonomgeving verschillen tussen het waterbeheer van de waterschappen.
Ik vertel hem dat het ‘natte plas – dras maaiveld’ vaak een momentopname is wanneer in droge tijden er bijvoorbeeld een onweersbui van 50 millimeter langskomt. Het regenwater blijft dan staan op de bodem met sterk lemig zand. Bij langdurige neerslag en ’s winters blijft het langer staan. Het ‘vernatten’ moet je meer zien als het verhogen van de grondwaterspiegel.
In de vier jaar dat hij hier woont heeft hij in de droge zomers de beken vol water zien staan en in zijn vroegere omgeving stonden ze ’s zomers droog. Ik vertel hem dat er al snel na de verbeteringswerken eind jaren zestig, waarbij grote en diepe sloten gegraven werden, de verdroging begon. Het werd alleen maar erger nadat land- en akkerbouwers begonnen om hun gewassen te besproeien uit de weteringen. Ook drinkwaterwinning op de Sallandse Heuvelrug had grote gevolgen op het grondwatersysteem evenals de te diep gegraven weteringen die behalve het te snel afvoeren van water zorgden voor het uittreden van grondwater in de taludlijn.
Om in het gebied en dus ook op het Boetelerveld de verdroging tegen te gaan begon het waterschap halverwege de jaren tachtig met het Wateraanvoerplan Luttenberg Fase I en II. Met gebiedsvreemd water vanuit de IJssel (gemaal Ankersmit in Deventer of via Eefde en de Twenthekanalen via Hancate) werden de kanalen en wetering op peil gehouden. Om op lokaal niveau het capillaire grondwater dichter bij de wortelzone te krijgen zijn alle aanwezige greppels gedempt en is bos gekapt. Deze verhoging van de grondwaterspiegel heeft een belangrijke effect bij het versterken van de natuurwaarden op het Boetelerveld.
En hier bij de achteruitgang gaat de boer in ruste huiswaarts en zeggen we elkaar gedag en ‘tot de volgende keer’. Ik heb zojuist een prettig gesprek gehad met iemand die zinvolle vragen stelde en erg benieuwd is naar de ontwikkeling van het natuurherstel.
