Daar zit ik dan. Aan m’n ontbijt. Op paaszondag. Voor me een lekkernij, van eigen erf. Maar er zitten per- en polyfluoralkylstoffen in. U kent dat wel. Misschien niet met die naam. Het is beter bekend onder de naam PFAS. En dat zit in kippeneieren.
Het zit er veel te veel in, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid. Het zit overigens vrijwel overal in, en in het hele land. Niet alleen in het gebied rond de hoofdproducent van deze stoffen, Chemours in Dordrecht, maar overal in het land. We hebben het al lang in ons bloed, iedereen van jong tot oud. Het is een stof die nauwelijks afbreekt. Het leek zo handig. Deze PFAS wordt gebruikt als water- en vetafstotend middel. In respectievelijk regenkleding en in bak- en braadpannen.
En het zit bijvoorbeeld in brandblusmiddelen, in de handige spuitbus voor het weer laten lopen van verroeste kettingen. Het breekt niet af. Het hoopt zich dus op in plant, dier en mens. Hoe we het allemaal binnenkrijgen is nog niet bekend. Maar die eieren schijnen zo’n grote dosis van het gif te bevatten, dat meer dan één ei per week al schadelijk is. Kanker wacht om de hoek. Ons immuunsysteem bibbert.
Nou is er iets geks aan de hand. Want het zijn vooral de eieren van hobbykippen die veel PFAS bevatten. Dat komt omdat de buiten lopende kippen in de tuin regenwormen eten. En laat daar nou veel PFAS in zitten. Zijn mijn eieren dan ongezonder de bio-industrie-eieren? Het moet niet gekker worden. Het is ook niet zo. Er is immers wel iets anders heel erg mis in die bio-industrie.
Denk ik gezond te eten. Een ei van een kip die gezellig in mijn tuin mag scharrelen. Dat ei ligt nu voor me. Hard gekookt, dat wel. Maar daar trekt het gif zich niets van aan. Ik ga het ei wel opeten. Eigenlijk wil ik het niet geloven. Terwijl mijn hoofd best weet dat stoffen als PFAS vernietigend voor mijn lichaam kunnen zijn. Ik gedraag me maar even als een struisvogel.
Onder het eten vraag ik me af, waarom – en ik wil niet vloeken, maar GRRRR – deze stoffen nog steeds geproduceerd mogen worden en – verdorie – nog steeds in oppervlaktewater en lucht geloosd mogen worden. Anders kost het die bedrijven te veel geld? We hebben het product nodig? Hoezo, voordat de antiaanbaklaag er was lukte de biefstuk ook prima. Hoezo, de regenkleding met PSAS-bescherming lekt uiteindelijk ook door. Wat is er mis met een zeilpak. Waterdicht, gegarandeerd. En zonder PFAS.
Ik kan weinig doen. Ja, opletten op de bijsluiter van producten die ik koop. En dat eitje laten staan? Ik wacht wel op een rapport, dat zegt: elke dag een ei kan best. Gelukkig heb ik ook loopeenden. Die leggen veel eieren. En ze eten geen regenwormen. Wel slakken. Die zijn uit zichzelf al waterafstotend en hebben geen PFAS nodig. Dan zal het er ook wel niet in zitten. Ik moet toch ergens van uit gaan.
In noodgevallen kan ik nog gaan voor een struisvogelei. Dan heb ik zeker aan één ei per week genoeg.
Ik vind het wel bijzonder dat de houders van hobbykipjes, die doorgaans – terecht – heel kritisch zijn t.a.v. het milieu en klimaatontkenners – opnieuw terecht – verwijten dat ze wegkijken, zich nu zelf schuldig maken aan hetzelfde gedrag. Een beetje open minded googelen levert je echt genoeg argumenten op waarom juist de eitjes van hobbykippen minder gezond voor je zijn. Of je dat nou fijn vindt om te lezen of niet. Wees geen milieu-ontkenner. Evengoed mag iedereen natuurlijk nog steeds met die informatie doen wat hij wil.
Interessante gedachte Henny. Ik merkt dat wegkijken bij me zelf ook. Bij ons zullen de kippen het toch wel goed hebben en kan ik toch gerust hun eieren eten?
Ik ging op onderzoek uit en kwam twee antwoorden tegen.
– PFas zit echt overal. Ook als je in wat natuurlijker omgeving woont. Dat komt op PFas zich niet alleen door de lucht en via water verspreidt, maar zich ook ophoopt in vet van vogels en wormen. Vogels zorgen voor verspreiding. Wormen hebben het steevast in zich omdat ze de aarde omwroeten.
– Als je in Salland woont heb je geen grote uitstoter in de buurt. In landbouwgif zit het nagenoeg niet.
Vanwege het eerste geval wordt me aangeraden geen eieren van mijn kippen te eten.
In het tweede geval zegt Google dat het gerust kan.
Ik ben daarom geneigd dat tweede te geloven, terwijl ik in andere gevallen meestal andersom reageer: bij twijfel niet inhalen.
Ik kan ook de grond en de eieren laten analyseren. Maar dat kost 300 euro, zei Google…