Maar ‘grond onder je bestaan’ gaat niet alleen de boer aan. De boer maakt ons eten. De boer bewerkt ons platteland. De boer beheert de natuur. Daarmee gaat het ook om de grond onder het bestaan van de rest van Salland.
Sprekers zijn boeren, vakgenoten uit de praktijk. En de Rabobank natuurlijk: die heeft de boeren richting torenhoge hypotheken geduwd en tikt nu jaarlijks miljarden winst af. Als er nou ergens geld zit om de boerenproblematiek op te lossen…
Maar het symposium gaat niet over de problematiek oplossen. Dat maakt ‘mede mogelijk gemaakt door’ wel duidelijk. Flynth, als de agrarische boekhouder, Booijnk Veevoeders die belang heeft bij bedrijfsgroei, de Rabobank en Landstede waar ze trots zijn op honderd jaar landbouwonderwijs, maar niet bepaald van plan lijken een toekomstbestendige koers te varen.
Droevig is het dat de Sallandse gemeenten ook mede mogelijk maken. Van ons belastinggeld stimuleren ze de boeren-stilstand terwijl stilstaan hier toch echt achteruitgang is: voor de boer, maar ook voor de gezondheid van je burgers, geachte gemeentes! Salland Eet en Boert Bewust doet ook mee. Die partij wordt dan weer gesponsord door gemeenten en LTO, dus ons belastinggeld doet zelfs dubbel mee.
Kennispoort Zwolle staat ook bij ‘mede mogelijk gemaakt’. Hoe die zich kunnen verbinden aan stilstand in plaats van vooruitgang, dat zal met een nieuwe kijk op ‘kennis’ te maken hebben?
‘Grond onder je bestaan’, zegt de organisatie, ‘is belangrijk voor iedere agrarische ondernemer. Vanzelfsprekend in de zin van grond als productiemiddel. Maar ook een vraagstuk voor veel ondernemers, nu de overheid aanstuurt op grondgebonden landbouw en de druk op de ruimte in het landelijk gebied groot is.’
De boer produceert ons eten. En daar mag ie best een goede boterham aan verdienen. Maar mogen wij als samenleving gelieve meepraten over de manier waarop hij dat doet? Wat ons betreft hoeft hij niet voor de export te produceren bijvoorbeeld. En laat hem stoppen met het doodspuiten van insecten en kruiden. Of zoals voormalig RABO-baas Herman Wijffels het zegt: “het idee dat wij het beter weten dan de natuur moeten we loslaten”
Zou zo’n Sallands feest niet veel meer een symposium moeten hebben waar ook de Parkinsonvereniging het woord voert, waar natuur- en milieubeweging meepraten over het ineenstorten van onze ecosystemen, waar bodemdeskundigen uitleggen dat boeren de aarde uitputten en tegen in plaats van met de ecologie werken?
Dat zou de hele samenleving meer recht doen en het zou de participatie van gemeenten en provincie ook een stuk billijker maken.