Aan de keukentafel in huize Schiphorst zit ik klaar met mijn notitieboekje, als Laura en zusje Ellen samen aanschuiven met Sven Jager. Deze drie Sallandse jongeren zijn scouts, een manier van leven, blijkt later uit het gesprek. Elk jaar vindt de nationale dodenherdenking plaats op de Dam in Amsterdam en elk jaar is een andere provincie aan de beurt om de ‘assistenten’ te leveren voor het hijsen van de vlaggen, het begeleiden van de veteranen en het kransleggen. Dat was dit jaar Overijssel; de scoutingverenigingen konden hun leden vragen zich op te geven. Een ‘once in a lifetime- experience’, in goed Nederlands. Niet getwijfeld: direct aangemeld en ook nog uitgeloot, wat een mazzel!
Laura legt uit dat er een lang traject vooraf gaat aan deze dag. Het eerste contact was de mail in januari met de opgavevraag. Dan wordt ook gecheckt of er geen strafblad is of ander verdachte zaken spelen die de veiligheid van koningspaar en politici in gevaar zouden kunnen brengen. In februari horen ze dat ze erbij zijn. In maart wordt er een (door Scouting Nederland, afdeling 4 mei georganiseerd), kennismakings- en trainingskamp bezocht. In dat weekend krijgen ze heel veel informatie en worden er excursies gemaakt naar het memory Museum in Nijverdal en het Canadese kerkhof in Holten. Ook zijn er sprekers; de zoon van een NSB-er en iemand die vertelt over LHBTI. Duidelijk raakvlakken met vooroordelen, tolerantie , haat en (on)vrijheid. Ze zien improvisatie-toneel over het dagelijks leven in oorlogstijd.
In april gaat de hele groep naar het provinciehuis in Zwolle. Daar worden de uniformen doorgenomen; blouses, broeken, sokken, dassen met een speciale knoop; alles moet er picobello uitzien! In de raadszaal worden ze toegesproken door de commissaris van de koning, Andries Heidema, er is een videoboodschap van Dieuwertje Blok en de hoogbejaarde maar krasse Jan Terlouw houdt een indrukwekkend betoog. Er mochten (van te voren ingediende) vragen aan hem gesteld worden. Laura wilde weten waarom Terlouw schrijver was geworden, wat voor hem vrijheid inhield en of hij ook tips had voor deze generatie. Dan wordt er geoefend in het knopenleggen (voor de vlaghijsers), hoe draag je een krans en zet je zo’n ding op een standaard en mogen ze elkaar in rolstoelen rondrijden, stoeprandjes op en af. Tja, die laatste ooggetuigen zijn 85-plussers en de veteranen worden ook steeds ouder, die moeten veilig op hun plek gebracht worden.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Dan breekt D-Day aan, 4 mei. Het is een stralende dag die al vroeg begint voor ons drietal. Om 8 uur ‘s morgens stappen ze in Ommen in de bus. In Dalfsen, Zwollen en Lelystad worden de anderen opgepikt en rijden er twee grote bussen met scouts en begeleiders uit heel Overijssel, samen rond de honderd mensen, naar Amsterdam. Daar is de laatste check in de Marine kazerne, wordt er warm gegeten in de kantine, samen met de zeekadetten. Dat zijn geen zachte bolletjes, mocht je dat soms denken, maar een soort scouts op het water; roeien, zeilen, veel leren en lol hebben samen.
(tekst loopt door onder afbeelding)
Dan gaat het onder begeleiding van de marechaussee dwars door Amsterdam, zelfs door rode stoplichten! Op de Dam eerst heel goed insmeren met zonnebrandcrème, dan weer een rondleiding, ook in de Nieuwe Kerk en hotel Krasnaposky en Ripley’s believe It Or Not; een rariteitenmuseum, hartstikke leuk. Daarna wéér oefenen van je taak, dit keer op de plek waar het moet gebeuren. Dan een broodje eten en rond 18.00 uur worden de kransleggers opgehaald en is het wachten bij de genodigden. Die worden allemaal gefouilleerd, met een metaaldetector en spiegeltjes aan stokken worden rolstoelen, scootmobiels en rollators gecontroleerd. Veiligheid voor alles…
(tekst loopt door onder afbeelding)
Vanaf 16.00 uur stroomt het publiek de Dam op. In de Nieuwe Kerk (1500 zitplaatsen) zitten koning, koningin, burgemeester en politici. Na de redevoeringen daar loopt iedereen door de erehaag van veteranen. Op het plein volgt ieder de verhalen op twee grote schermen. De kransen hangen, schoolkinderen leggen bloemen, Willem Alexander en Maxima nemen afscheid en pas tegen 22.00 uur kunnen de gewone mensen een bloemetje leggen.
Wat maakte op jou de meeste indruk? Laura zegt dat een prachtig muziekstuk in de kerk, waarbij een aangrijpend verhaal werd verteld, zorgde voor kippenvel op haar armen. Ellen noemt de twee minuten stilte – echt álles is stil- en dat je dan de vogels hoort. Ook Sven vond dat moment het meest bijzonder; je weet dat je midden in een drukke stad zit en dat het dan absoluut stil is, je kunt een speld horen vallen. Alle kerkklokken in Amsterdam zijn dan stilgezet, alleen de klok van het paleis op de Dam mag slaan om acht uur. De treinen staan stil, het Centraal Station zit vlak achter de Dam, die zou je anders horen. Dus er zit ook daar weer een hele organisatie achter, indrukwekkend!
Dan komt het einde van een lange dag in zicht; weer terug in de bus met een lunchpakket en wat aandenkens mee, vertrek om middernacht uit Amsterdam en rond half twee weer in Luttenberg.
Waarom ga je eigenlijk bij de scouting? Er gaan drie paar ogen glimmen, alle drie betogen vol vuur dat scouting staat voor broeder/zusterschap, gezelligheid, je wordt familie van elkaar, je leert zelfstandigheid, je ontwikkelt jezelf op vele terreinen, je respecteert elkaar. Mijn gedachte is: dat zou voor iedereen goed zijn! Sven, Ellen en Laura hebben al diverse groepen doorlopen en zullen later vast wel leiding gaan geven. In elk geval was dit 4-mei-traject een tijd om nooit te vergeten, waar ze alweer nieuwe vrienden aan hebben overgehouden.
Dan gooit Laura nog even een toetje op tafel: van 28 juli tot 16 augustus gaan Laura en Sven mee naar de World Jamboree in Zuid Korea! Daar komen vanuit de hele wereld 50.000 scouts samen! Ook daarvoor natuurlijk heel veel voorbereiding en oefenkampen. En ook: zélf je reis betalen, zo’n € 4000. Scouts uit rijke landen betalen mee voor de minder gefortuneerde kameraden. ‘En hoe heb je dat bedrag bij elkaar gekregen? ‘vraag ik, ‘het hele jaar auto’s wassen en cupcakes bakken? ’Nee, gewoon hard werken en veel sparen. En dat doet ze naast haar sport, school (examenjaar!) en alle dagelijkse bezigheden.
Ze hebben het hartstikke druk, maar “Mijn rustmomentje van de week is de scouting…”