Er zijn zo van die onderwerpen waarover je tijdens een (familie)feestje, buurtbarbecue of op school maar liever niet begint als je het gezellig wilt houden. De klimaatcrisis is nogal eens zo’n riskant onderwerp. Tegelijkertijd is het jammer als je vrienden, familie en collega’s het liever niet (meer) met je over het klimaat hebben, want goede gesprekken zijn een groene motor voor verandering. Daarom wat tips:
Luister, luister, luister 👂
Huh, maar een gesprek, dat gaat toch over praten? 🤔
Het klinkt misschien wat vreemd, maar 𝗱𝗲 𝗲𝗲𝗿𝘀𝘁𝗲 𝘀𝘁𝗮𝗽 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗲𝗲𝗻 𝗲𝗰𝗵𝘁 𝗴𝗼𝗲𝗱 𝗴𝗲𝘀𝗽𝗿𝗲𝗸 is echt 𝗹𝘂𝗶𝘀𝘁𝗲𝗿𝗲𝗻, 𝘃𝗿𝗮𝗴𝗲𝗻 𝘀𝘁𝗲𝗹𝗹𝗲𝗻 en 𝗼𝗽𝗿𝗲𝗰𝗵𝘁 𝗻𝗶𝗲𝘂𝘄𝘀𝗴𝗶𝗲𝗿𝗶𝗴 𝘇𝗶𝗷𝗻.
Da’s – heel eerlijk – minder makkelijk dan het lijkt. Want wat zijn we toch gewend om meteen onze eigen visie, ervaring, gedachten enz te delen! Ga maar na, zelfs als we vragen stellen klinkt daar vaak onze mening in door (“Vind je dan ook niet dat…?”, “Maar als … dan betekent dat toch ….?”)
💡Lukt het je om echt te luisteren met als doel de ander te begrijpen, inclusief diens onderliggende gevoelens en behoeften? Dan werkt dat 𝘃𝗲𝗿𝗯𝗶𝗻𝗱𝗲𝗻𝗱 en 𝘃𝗲𝗿𝗱𝗶𝗲𝗽𝗲𝗻𝗱. Jij leert meer over de ander, misschien leert de ander wat meer over zichzelf en misschien leer jij zelf ook wel wat meer over jezelf.
Het paradoxale is:
𝗱𝗼𝗼𝗿 𝗮𝗰𝘁𝗶𝗲𝗳 𝘁𝗲 𝗹𝘂𝗶𝘀𝘁𝗲𝗿𝗲𝗻 𝘇𝗲𝘁 𝗷𝗲 𝗺𝗲𝗲𝘀𝘁𝗮𝗹 𝗺𝗲𝗲𝗿 𝗶𝗻 𝗯𝗲𝘄𝗲𝗴𝗶𝗻𝗴 𝗱𝗮𝗻 𝘄𝗮𝗻𝗻𝗲𝗲𝗿 𝗷𝗲 𝗶𝗲𝗺𝗮𝗻𝗱 𝗱𝗼𝗲𝗹𝗯𝗲𝘄𝘂𝘀𝘁 𝘄𝗶𝗹𝘁 𝗼𝘃𝗲𝗿𝘁𝘂𝗶𝗴𝗲𝗻. Want hoe meer iemand zich in een gesprek begrepen en gerespecteerd voelt, hoe meer diegene zal openstaan voor jouw kant van het verhaal.
𝘖𝘦𝘧𝘦𝘯𝘪𝘯𝘨
Vraag vandaag eens door als iemand je iets vertelt waar jij zelf anders over denkt: ‘Begrijp ik het goed dat je bedoelt dat …?’ ‘Waarom…?’ ‘Hoe komt het dat…?’ Probeer écht naar de ander te luisteren, zodat je na het gesprek iets meer van je gesprekspartner begrijpt dan daarvoor.
Trouwens ook interessant om eens te doen als jullie ergens hetzelfde over lijken te denken…
🗨️Praten over het klimaat, hoe dan?
💬Een spoedcursus, deel 2)
Klimaatverandering en gesprekken die daarover gaan kunnen inhoudelijk ingewikkeld zijn. We dénken daarom al snel dat we er eerst meer over moeten weten. Want stel je voor dat de ander met moeilijke vragen en argumenten komt, dan moeten we wel kloppende informatie paraat hebben, toch?
Nee. Hoeft niet. Echt niet.
Misschien zijn je familieleden, vrienden of buren helemaal niet zo bezig met klimaatverandering en voelen ze zich meer betrokken bij andere dingen. Dat gaat niet meteen veranderen als je feiten of mogelijke acties met ze deelt. Maar het kan wel veranderen als jij ze vertelt hoe betrokken jij bent en waarom, want zij zijn betrokken bij jou.
Praat vanuit je hart 💚
Wanneer je vertelt wat je voelt en naar het 𝗴𝗲𝘃𝗼𝗲𝗹 en de 𝘄𝗮𝗮𝗿𝗱𝗲𝗻 van anderen vraagt, dan geeft veel eerder een 𝗴𝗼𝗲𝗱 𝗴𝗲𝘀𝗽𝗿𝗲𝗸 en een 𝗴𝗲𝗺𝗲𝗲𝗻𝘀𝗰𝗵𝗮𝗽𝗽𝗲𝗹𝗶𝗷𝗸𝗲 𝗯𝗮𝘀𝗶𝘀 van waaruit acties kunnen ontstaan. Ook is de kans groot dat jouw acties beter begrepen worden.
💡 Wie een gesprek start over feiten, nodigt uit tot een feitelijke reactie. Die kan zomaar bestaan uit uitzonderingen of halve waarheden, opgepikt uit de nieuwsmedia die graag opvallende koppen kiezen en social media waar controversiële inhoud zich razendsnel verspreidt. Voor je het weet beland je in een welles-nietesdiscussie waarin je allebei geen steek verder komt.
💚 Wanneer je vanuit je hart vertelt over je zorgen en de keuzes die je maakt, is de kans veel groter dat je steun en begrip krijgt en meer hoort over de waarden en zorgen van die ander. En als iemand eerst deelt dat diegene het belangrijk vindt dat we vervuiling verminderen en zich afvraagt of je als individu wel genoeg kan doen, dan klinkt een opmerking als: ‘Maar ik hoorde dat elektrische auto’s ook best vervuilend zijn’ alweer heel anders. Het kan zelfs de start zijn van een informatieve uitwisseling.
𝘖𝘦𝘧𝘦𝘯𝘪𝘯𝘨
Praat je met iemand over het klimaat? Neem niet de feiten, maar je eigen zorgen, waarden en verlangens als uitgangspunt.
Komt de ander toch met een reactie waardoor je met een mond vol tanden staat?
Probeer dan om het gesprek om te buigen 𝘃𝗮𝗻 𝗵𝗼𝗼𝗳𝗱 (feiten) 𝗻𝗮𝗮𝗿 𝗵𝗮𝗿𝘁 (gevoelens en emoties):
“Ik schrik er wel van als je dat zegt.”
“Ik merk dat ik het lastig vind dat we hier zo anders over denken.”
“Als je dat zegt, dan voel ik…”
Klimaatverandering en gesprekken die daarover gaan kunnen inhoudelijk ingewikkeld zijn. We dénken daarom al snel dat we er eerst meer over moeten weten. Want stel je voor dat de ander met moeilijke vragen en argumenten komt,
Vaak hopen we dat iemand tijdens een gesprek direct tot een nieuw inzicht komt of na afloop meteen een andere keuze maakt. Maar als je eerlijk naar jezelf kijkt, dan weet je dat ook jij niet zomaar door een enkel gesprek je leven hebt aangepast. Als er al een doorslaggevend gesprek was, dan gingen er vrijwel altijd andere gesprekjes en momenten aan vooraf.
Verwacht geen acute verandering
Oftewel: de emmer loopt pas over als hij al boordevol druppels zit.
Oftewel: plant zaadjes, trek niet aan het gras
💡Je hebt klimaatgesprekken in soorten en maten. Je hoeft niet altijd te streven naar een uitgebreide uitwisseling van ideeën of een eureka-moment bij je gesprekspartner.
Wij, mensen, zijn gevoelig voor onze omgeving. 𝗪𝗮𝘁 𝘄𝗲 𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝗲𝗻 𝗵𝗼𝗿𝗲𝗻 𝘇𝗲𝗴𝗴𝗲𝗻 𝗲𝗻 𝘇𝗶𝗲𝗻 𝗱𝗼𝗲𝗻, 𝗯𝗲𝗽𝗮𝗮𝗹𝘁 𝗱𝗲 𝗻𝗼𝗿𝗺. 𝗢𝗼𝗸 𝘁𝗲𝗿𝗹𝗼𝗼𝗽𝘀𝗲 𝗼𝗽𝗺𝗲𝗿𝗸𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻 𝗲𝗻 𝗸𝗼𝗿𝘁𝗲 𝘂𝗶𝘁𝘄𝗶𝘀𝘀𝗲𝗹𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻 𝗵𝗲𝗯𝗯𝗲𝗻 𝘃𝗲𝗿𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝗸𝗿𝗮𝗰𝗵𝘁.
Als we het klimaat met steeds meer mensen steeds vaker ter sprake brengen, juist ook tussen neus en lippen door, veranderen we het “landschap”: we geven het signaal af dat het vanzelfsprekend is om ermee bezig te zijn.
Bovendien: als jij vanuit je hart (vuistregel #2) vertelt over wat je doet of waarover jij je zorgen maakt, is dat als het ware een uitnodiging aan de ander die misschien wel zorgen heeft maar ze verzwijgt. Of eigenlijk ook wel meer wil doen, maar niet goed weet wat. 𝘔𝘦𝘵 𝘥𝘪𝘦 𝘬𝘢𝘯 𝘪𝘬 𝘩𝘦𝘵 𝘦𝘳𝘰𝘷𝘦𝘳 𝘩𝘦𝘣𝘣𝘦𝘯.
𝘖𝘦𝘧𝘦𝘯𝘪𝘯𝘨
Noem het klimaat of de klimaatweek 𝗹𝘂𝗰𝗵𝘁𝗶𝗴 in een gesprek, zonder dat je van de ander een reactie verwacht, of ga voor de korte 𝘂𝗶𝘁𝘄𝗶𝘀𝘀𝗲𝗹𝗶𝗻𝗴 met een makkelijke vraag. Bijvoorbeeld:
“O, 𝘪𝘬 𝘮𝘰𝘦𝘵 𝘥𝘰𝘰𝘳. 𝘐𝘬 𝘣𝘦𝘯 𝘰𝘱 𝘸𝘦𝘨 𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘦𝘦𝘯 𝘢𝘤𝘵𝘪𝘷𝘪𝘵𝘦𝘪𝘵 𝘪𝘯 𝘩𝘦𝘵 𝘬𝘢𝘥𝘦𝘳 𝘷𝘢𝘯 𝘥𝘦 𝘒𝘭𝘪𝘮𝘢𝘢𝘵𝘸𝘦𝘦𝘬.”
“𝘐𝘬 𝘨𝘢 𝘥𝘦𝘻𝘦 𝘸𝘦𝘦𝘬 𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘦𝘦𝘯 𝘪𝘯𝘴𝘱𝘪𝘳𝘢𝘵𝘪𝘦𝘴𝘦𝘴𝘴𝘪𝘦 𝘷𝘢𝘯 𝘒𝘭𝘪𝘮𝘢𝘢𝘵𝘎𝘦𝘴𝘱𝘳𝘦𝘬𝘬𝘦𝘯. 𝘏𝘦𝘣 𝘫𝘦 𝘻𝘪𝘯 𝘰𝘮 𝘮𝘦𝘦 𝘵𝘦 𝘨𝘢𝘢𝘯?”
“𝘐𝘬 𝘸𝘢𝘴 𝘨𝘪𝘴𝘵𝘦𝘳𝘦𝘯 𝘣𝘪𝘫 [klimaatactiviteit zus of zo] 𝘦𝘯 𝘥𝘪𝘦 𝘩𝘦𝘦𝘧𝘵 𝘮𝘦 𝘸𝘦𝘭 𝘢𝘢𝘯 𝘩𝘦𝘵 𝘥𝘦𝘯𝘬𝘦𝘯 𝘨𝘦𝘻𝘦𝘵 𝘰𝘷𝘦𝘳 [dit of dat]. 𝘞𝘪𝘴𝘵 𝘫𝘪𝘫 𝘥𝘢𝘵?”
#klimaatweek #cursus #goedegesprekken
Dubbele gevoelens
Als je je eenmaal zorgen maakt om het klimaat en de wereld en daar wat aan wil doen, kom je ze bijna onvermijdelijk tegen: 𝗱𝘂𝗯𝗯𝗲𝗹𝗲 𝗴𝗲𝘃𝗼𝗲𝗹𝗲𝗻𝘀 en 𝗸𝗹𝗶𝗺𝗮𝗮𝘁𝘀𝗽𝗮𝗴𝗮𝘁𝗲𝗻.
𝘡𝘢𝘭 𝘪𝘬 𝘮𝘦𝘵 𝘥𝘦 𝘢𝘶𝘵𝘰 𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘥𝘢𝘵 𝘥𝘶𝘶𝘳𝘻𝘢𝘮𝘦 𝘦𝘷𝘦𝘯𝘵 𝘨𝘢𝘢𝘯, 𝘰𝘮𝘥𝘢𝘵 𝘪𝘬 𝘯𝘢 𝘢𝘧𝘭𝘰𝘰𝘱 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘴𝘤𝘩𝘪𝘫𝘯𝘭𝘪𝘫𝘬 𝘵𝘦 𝘮𝘰𝘦 𝘣𝘦𝘯 𝘷𝘰𝘰𝘳 𝘰𝘷 𝘮𝘦𝘵 𝘰𝘯𝘩𝘢𝘯𝘥𝘪𝘨𝘦 𝘢𝘢𝘯𝘴𝘭𝘶𝘪𝘵𝘪𝘯𝘨𝘦𝘯?
𝘡𝘢𝘭 𝘪𝘬 𝘢𝘢𝘯𝘨𝘦𝘷𝘦𝘯 𝘥𝘢𝘵 𝘪𝘬 𝘭𝘪𝘦𝘧𝘴𝘵 𝘱𝘭𝘢𝘯𝘵𝘢𝘢𝘳𝘥𝘪𝘨 𝘦𝘦𝘵 𝘰𝘧 𝘮𝘢𝘢𝘬 𝘪𝘬 𝘩𝘦𝘵 𝘻𝘦 𝘥𝘢𝘯 𝘵𝘦 𝘭𝘢𝘴𝘵𝘪𝘨?
𝘡𝘢𝘭 𝘪𝘬 𝘵𝘰𝘦𝘨𝘦𝘷𝘦𝘯 𝘥𝘢𝘵 𝘪𝘬 𝘷𝘢𝘯𝘯𝘢𝘤𝘩𝘵 𝘪𝘯 𝘥𝘦 𝘧𝘭𝘪𝘹𝘣𝘶𝘴 𝘨𝘦𝘦𝘯 𝘰𝘰𝘨 𝘩𝘦𝘣 𝘥𝘪𝘤𝘩𝘵𝘨𝘦𝘥𝘢𝘢𝘯, 𝘰𝘧 𝘣𝘦𝘷𝘦𝘴𝘵𝘪𝘨 𝘪𝘬 𝘥𝘢𝘯 𝘢𝘯𝘥𝘦𝘳𝘦𝘯 𝘪𝘯 𝘩𝘶𝘯 𝘬𝘦𝘶𝘻𝘦 𝘷𝘰𝘰𝘳 𝘩𝘦𝘵 𝘷𝘭𝘪𝘦𝘨𝘵𝘶𝘪𝘨?
💡Als je jezelf een uitzondering op je regel geeft, heb je daar vaak een goede reden voor.
𝘋𝘢𝘵 𝘪𝘬 𝘮𝘦𝘵 𝘥𝘦 𝘢𝘶𝘵𝘰 𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘥𝘢𝘵 𝘥𝘶𝘶𝘳𝘻𝘢𝘮𝘦 𝘦𝘷𝘦𝘯𝘵 𝘨𝘢, 𝘪𝘴 𝘻𝘦𝘭𝘧𝘻𝘰𝘳𝘨. 𝘡𝘰 𝘬𝘢𝘯 𝘪𝘬 𝘮𝘰𝘳𝘨𝘦𝘯 𝘸𝘦𝘦𝘳 𝘦𝘯𝘦𝘳𝘨𝘪𝘦𝘬 𝘢𝘢𝘯 𝘮𝘪𝘫𝘯 𝘣𝘦𝘵𝘦𝘬𝘦𝘯𝘪𝘴𝘷𝘰𝘭𝘭𝘦 𝘸𝘦𝘳𝘬. 𝘌𝘯 𝘪𝘬 𝘸𝘦𝘦𝘵 𝘥𝘢𝘵 𝘱𝘭𝘢𝘯𝘵𝘢𝘢𝘳𝘥𝘪𝘨 𝘬𝘰𝘬𝘦𝘯 𝘷𝘰𝘰𝘳 𝘴𝘰𝘮𝘮𝘪𝘨𝘦𝘯 𝘦𝘤𝘩𝘵 𝘭𝘢𝘴𝘵𝘪𝘨 𝘪𝘴, 𝘪𝘬 𝘸𝘪𝘭 𝘩𝘶𝘯 𝘨𝘢𝘴𝘵𝘷𝘳𝘪𝘫𝘩𝘦𝘪𝘥 𝘯𝘪𝘦𝘵 𝘰𝘷𝘦𝘳𝘷𝘳𝘢𝘨𝘦𝘯.
💡Maar als je iemand ánders klimaatonvriendelijk gedrag ziet vertonen, denk je vaak dat die ander zich geen zorgen maakt, of niets om het klimaat geeft. 𝘔𝘦𝘵 𝘢𝘭𝘭𝘦𝘴 𝘸𝘢𝘵 𝘻𝘦 𝘸𝘦𝘵𝘦𝘯, 𝘣𝘭𝘪𝘫𝘷𝘦𝘯 𝘻𝘦 𝘵𝘰́𝘤𝘩 𝘷𝘭𝘪𝘦𝘨𝘦𝘯: 𝘩𝘰𝘦𝘻𝘰?
Terwijl daar natuurlijk net zo goed een overweging achter kan liggen.
Accepteer en werk met ambivalentie
Als we dubbele gevoelens en klimaatspagaten nieuwsgierig verwelkomen, geven ze ons de mogelijkheid om onze gesprekken te 𝘃𝗲𝗿𝗱𝗶𝗲𝗽𝗲𝗻: de aandacht verschuift van het statische “𝘄𝗮𝘁 je al of niet doet” naar het “𝘄𝗮𝗮𝗿𝗼́𝗺” achter die keuzes.
En dan blijkt misschien dat dat een heel begrijpelijke 𝘄𝗲𝗻𝘀 is (zoals zelfzorg), of een herkenbare 𝘄𝗮𝗮𝗿𝗱𝗲 (gastvrijheid/beleefdheid) of te maken heeft met de 𝗶𝗻𝗿𝗶𝗰𝗵𝘁𝗶𝗻𝗴 𝘃𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗺𝗮𝗮𝘁𝘀𝗰𝗵𝗮𝗽𝗽𝗶𝗷 (het vliegtuig is bijkans net zo goedkoop als de bus).
Door naar 𝗮𝗰𝗵𝘁𝗲𝗿𝗹𝗶𝗴𝗴𝗲𝗻𝗱𝗲 𝘄𝗮𝗮𝗿𝗱𝗲𝗻 𝗲𝗻 𝗼𝘃𝗲𝗿𝘄𝗲𝗴𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻 te vragen, ontdek je vaak meer raakvlakken dan je van tevoren verwachtte. Wát een opening voor een goed gesprek!
𝘖𝘦𝘧𝘦𝘯𝘪𝘯𝘨
Benoem in een gesprek over een bepaald onderwerp je eigen klimaatspagaat en kijk wat er gebeurt. Geeft het meer diepte? Zorgt het voor verbinding? Of doet het iets anders ??
#klimaatweek #cursus #goedegesprekken
Anny Legebeke 🍀👩🌾🍀
Klimaatburgemeester van Raalte 💚
