In ramadan-tijd werd in het Syrisch dorp waar Hasan Kaddour geboren is een kanon afgeschoten als de zon onder was, het signaal dat je mocht eten. Daar moest Hasan aan denken toen hij het verhaal over carbid in de jeugd van Herman Holtmaat las. Oorlogsgeluid als het feest is. Waarom is dat?
Door Hasan Kaddour
In Olst liep ik vorig jaar langs een plek waar ze carbid afschoten. Enorme knallen die nog in mijn oren kleefden uit de dagen van de oorlog in Syrië. Ik weet ook wel dat er in Nederland geen raketten zullen worden gelanceerd, maar alsof ik op zoek was naar zekerheid, trok het geluid me toch aan. Toen ik daar aankwam, zag ik een paar kinderen, tieners en ook wat volwassenen. En iemand die zoiets als een voetbal afvuurde. Dat maakte het geluid van een kanon. Ik heb slechte herinneringen aan dat geluid. Ik heb er een tijdje bij gestaan. En genoten. Want dat geluid riep ook herinneringen van vreugde en plezier op, een vreugde die gepaard gaat met adrenaline in je bloed. Want in Syrië schoten we het kanon af als tijdens ramadan de dag voorbij was, het moment dat we in vastentijd konden eten. En op de dag van Eid al-Fitr (het suikerfeest), het feest na de ramadan komt. Kanongeluid bij aanvang van een feest.
Waarom vieren we bij gelegenheden en feestdagen in het oosten of het westen met geweervuur?
In mijn dorp was het in feite geen kanon. Het was een half meter-lange ijzeren buis met een rond gat. Dat had best wel wat weg van het carbid schieten. Maar ook van schieten met een mortier! Kruidpoeder, vermengd met kurk, wordt in de buis geplaatst en aangestoken door een lont. In de lucht explodeert dat. Dat geluid lijkt op carbid schieten.
Degene die dat lont aanstak was in dienst van de gemeente. Wij stonden er als kinderen omheen en hadden veel plezier van de tien of vijftien kogels die hij afstak. Hardop telden we mee. Samen met mijn jongere broertje ontmoetten we in die kring de andere jongeren uit ons dorp. Daar heb ik heel goede herinneringen aan! We keken met gretige ogen naar het uitzicht op de minaret van de Grote Moskee. Als daar de lichten aangingen was de tijd voor eten en drinken aangebroken. We schreeuwden ‘de lichten gaan aan, de lichten gaan aan’ en tegelijk gingen dan de explosieven de lucht in. We joegen met onze ogen het projectiel achterna tot het explodeerde. Daar werden we blij van, jong en oud. Ik word daar nu nog blij van.
De vraag blijft wel waarom we feest vieren met oorlogsgeluid. Is het een soort van wraak tegen oorlogen? Dat zou best een mooi idee zijn. Dat we het geluid van dat lelijke ding overnemen als het geluid van feest vieren!!! Ik voelde me er in Syrië door op mijn gemak. En ik kreeg een gelukkig gevoel toen in Olst bij dat carbid schieten stond.
Ik dank Herman Holtmaat voor zijn verhaal. Daarom heb ik weer aan mijn vredige jeugd in Syrië gedacht. En ik hoop dat er veel meer mensen die deze site lezen hun verhalen willen delen. Verhalen over tradities en culturen, want die moeten niet verdwijnen, aangezien ze ons verbinden met onze kindertijd, en ze zullen onze kinderen met hun ouders verbinden.