Forse toename hernieuwbare energieopwek door zonnig voorjaar

Mei was daarnaast ook fors winderiger dan eerdere jaren. Dit zorgde wel dat zonnepanelen en windmolens vaker werden uitgeschakeld. Dit blijkt uit de cijfers van EnergieOpwek.nl

Het tweede kwartaal van 2025 begon uitzonderlijk zonnig, maar met weinig wind in april. Mei was daarentegen uitzonderlijk zonnig en winderig vergeleken met een normale meimaand. Dit zorgde voor een forse toename van de productie van duurzame energie in Nederland die maand. De opbrengst uit windmolens groeide dit kwartaal met 13 procent vergeleken met hetzelfde kwartaal in 2024.  De opbrengst uit zonnepanelen groeide nog meer. Die leverden 30 procent meer op.

(Lees verder onder afbeelding)

Voor 800.000 huishoudens duurzame opwek laten liggen

Het hogere aandeel zon en wind in de productiemix zorgt ervoor dat windmolens en zonnepanelen meer afschakelen. Dit gebeurt zowel om technische redenen als uit commerciële motieven. In het tweede kwartaal werd zo’n 8,3 PJ afgeschakeld (zon en wind op land). Ter vergelijking: vorig jaar was dat voor het voorjaar 4.6 PJ, iets meer dan de helft van dit jaar

Met de hoeveelheid afgeschakelde productie zouden een kleine 800.000 huishoudens een jaar lang van elektriciteit kunnen worden voorzien. Dan had de stroom wel opgeslagen of getransporteerd kunnen worden.

10 procent van de tijd negatieve prijzen

Door de groei van duurzame opwek groeit ook het aantal uren dat producenten geld moeten toeleggen als ze stroom opwekken. Dat gebeurde de eerste zes maanden al zo’n 10 procent van de tijd, waarmee de teller nu op 401 uur staat. Dat komt al in de buurt van de 458 uur over heel 2024.

(Lees verder onder afbeelding)

Op zulke momenten kan ook een elektrolyser draaien om de overtollige stroom in waterstof om te zetten. In de eerste helft van het jaar had de virtuele elektrolyser van Entrance zo’n 834 uur kunnen draaien. Dat is 125 uur meer dan eind juni vorig jaar. Deze groene waterstof kan ingezet worden als grondstof in de industriële sector of als seizoensopslag van elektriciteit.

(Lees verder onder afbeelding)

Record zonnestroom

Ter illustratie een grafiek van 21 juni met een recordhoeveelheid zonnestroom in Nederland. Alles boven de lijn met de stroomvraag in Nederland wordt afgeschakeld omdat de stroom niet afgezet of opgeslagen kan worden.

(Lees verder onder afbeelding)

Een zonnig voorjaar zorgt voor veel aanbod van elektriciteit op hetzelfde moment, en dus voor negatieve prijzen. Hierdoor zorgt een voorjaar met veel duurzame opwek ook voor een voorjaar met veel uren met negatieve prijzen

Bijstook biomassa daalt

Door het warme en zonnige voorjaar droegen de warmtepompen weinig bij aan de energieproductie ondanks de toename van het aantal geïnstalleerde warmtepompen. Het aandeel biomassa bijstook daalde ook doordat de kolencentrales minder hoefden bij te springen en daardoor ook minder biomassa bijstookten. Alleen april draaiden kolencentrales inclusief bijstook flink. Kerncentrale Borssele was toen in jaarlijks onderhoud. De kolencentrales vulden het gat.

Hoger percentage duurzame stroom

Het aandeel groene elektriciteit is dit kwartaal hoger dan hetzelfde kwartaal in 2024. Dit komt met name door een zeer zonnig voorjaar. Daarnaast was mei winderiger dan normaal. Het percentage is hoger ondanks fors meer afschakeling. Als er niet afgeschakeld zou zijn zou er 8% meer stroom opgewekt kunnen zijn afgelopen kwartaal. Het percentage duurzame opwek was 2.4% groter geweest als er niet was afgeschakeld.

(Lees verder onder afbeelding)

LET OP: Energie en stroom verschillen

Hernieuwbare stroom is slechts een deel van de totale hernieuwbare energie. Het finale energiegebruik in Nederland bestaat uit drie onderdelen; warmte, 55 procent (vooral gebouwen en industrie), transport, 25 procent (vooral wegverkeer en vliegverkeer) en stroomverbruik, 20 procent.

Door electrificatie van de industrie, vervoer, koken en verwarmen zal het aandeel electriciteit groeien. Het PBL berekent dat dit in 2030 ongeveer uitkomt op 24 procent van het finale gebruik.

Energieopwek is onderdeel van ned.nl

Energieopwek.nl is sinds maart onderdeel van het Nationaal Energie Dashboard. (ned.nl).  Ned.nl is ontwikkeld door Gasunie en Tennet. Energieopwek laat actueel zien wat er in Nederland aan duurzame energie wordt opgewekt. Dit gebeurt in samenwerking met EnTranCe van de Hanzehogeschool Groningen.

Op Energieopwek zijn alle erkende vormen van hernieuwbare opwekking te volgen. De site heeft tot doel een feitelijk beeld te geven van waar Nederland staat bij de verduurzaming.

Ned.nl gaat zich ontwikkelen tot de plek waar de relevante energiedata van het hele energiesysteem te vinden zijn. In de loop van dit jaar wordt Energieopwek een integraal onderdeel van Ned.nl.