door Maaike Gerritsen (violiste, Heino, https://www.maaikegerritsen.nl/)
Het was een belevenis om ze nu eens live te horen in het Raalter HOFtheater. Wat een geolied samenspel, wat een klankkleuren, wat een plezier. Drie vrouwen, drie mannen – zes persoonlijkheden die elkaar voortdurend uitdagen, aanvullen, prikkelen. Muziek die niet meer uit noten bestaat, maar uit één grote gezamenlijke ademhaling.
Oude meesters, nieuwe energie
Ze speelden twaalf stukken, elk vooraf ingeleid door een van de leden. Zo kreeg elk muziekstuk een eigen stem en verhaal.
Emma vertelde over György Ligeti – de Hongaarse componist die droom en nachtmerrie in één maat kan vangen. Drum en altviool zetten het ritme neer, Sophie trok ijle, sprookjesachtige tonen uit haar viool, en langzaam ontstond een klankwereld vol spanning en stilte.
Daarna Miles Davis en Thelonious Monk – jazzgiganten die Fuse een eigenzinnig nieuw jasje. Bas en cello begonnen met een pizzicato-duet, zacht pulserend, terwijl de andere strijkers daar lange, slepende lijnen overheen legden. De drummer kreeg vrij spel, zijn solo’s waren swingend en scherp. Stilzitten was onmogelijk.
Ook Ravel en Bartók kwamen voorbij – de een met zijn Franse elegantie en Spaanse passie, de ander met zijn ruwe volksmuziek uit Oost-Europa. Bartóks Divertimento werd razendsnel gespeeld, met speelse canonlijnen en pizzicato’s die door de zaal dansten. Ravel daarentegen klonk zwoel en betoverend, een langzaam wiegende melodie waarin je even kon verdwijnen.
Van Purcell tot Maria Schneider
Na de oude meesters was het tijd voor iets moderners. Fuse speelde werk van Maria Schneider, de Amerikaanse componiste die een Grammy won voor haar album Concert in the Garden. Lyrisch, beeldend, een vleug klassiek en een snufje Braziliaanse jazz. Emma’s vioolsolo, gedragen door bas en drums, klonk troostend en warm.
Dan ineens: oerwoudgeluiden. De drummer (fenomenaal!) gebruikte bongo’s, djembe en kleppers, en bouwde een ritmische solo op die de zaal ademloos maakte. Even leek het alsof we midden in de jungle zaten.
Daarna weer terug naar de wortels van de westerse muziek: Henry Purcell, de favoriete componist van Emma. Fuse gaf hem een jazzy twist — ritmisch, toegankelijk, virtuoos. En toen… de Ierse pub! De energie spatte eraf, met stampende voeten en vrolijk vioolspel.
Na een reeks met jazzlegende Duke Ellington en een Braziliaans intermezzo met Black Orpheus, volgde nog een eigentijds stuk van John Adams: minimal music met vaart. En als slotstuk – bijna als een gebed – klonk Amazing Grace. Eerst op instrumenten, toen zacht gezongen door de hele band.
Een soort Amen na alle ritmes, stijlen en emoties die voorbij waren gekomen.
Zes mensen, één verhaal
Fuse is meer dan een ensemble – het is een gesprek, een dialoog tussen zes gelijkgestemden die ieder hun taal spreken maar dezelfde zin bedoelen. De altviolist Daniël en celliste Masja vormden de ruggengraat; Sophie, de eerste violiste, sprankelde met jazzy improvisaties; Emma zorgde voor warmte en lyriek; de bassist en drummer weefden een stevige, speelse ondergrond die alles bij elkaar hield.
Wie denkt dat klassieke muziek plechtig of afstandelijk is, heeft Fuse nog niet live gehoord.
In het HOFtheater stond een band die de muren tussen genres omver blies — met gratie en liefde voor muziek.
En als het laatste akkoord van Amazing Grace wegsterft, voel je vooral dat wat Fuse doet, precies dat is wat muziek moet zijn: verbinden.
