Nederlandse huishoudens gaan vaker en structureler biologisch kopen, zo blijkt uit recente verkoopcijfers van YouGov, gepubliceerd door Bionext. Opvallend: die groei vond plaats in een jaar waarin de totale levensmiddelenmarkt juist iets kromp. Biologisch groeit dus niet dankzij de economie, maar ondanks haar.
Biologisch breekt door in het midden
De cijfers zijn helder. In 2024 kocht 44% van de Nederlandse huishoudens regelmatig biologisch – dat wil zeggen gemiddeld één keer per maand tot één keer per week. Dat aantal is voor het eerst groter dan de groep die slechts af en toe biologisch koopt. Het aantal regelmatige biologische kopers groeide met 7,5%, terwijl hun uitgaven aan biologische producten met 17% stegen.
De totale biologische omzet kwam uit op 1,7 miljard euro, een groei van 7% ten opzichte van 2023. Het marktaandeel van biologisch bedraagt inmiddels 4%. Tegelijkertijd daalde de totale levensmiddelenmarkt licht met ongeveer 1%. Bijna alle Nederlandse huishoudens (97,5%) kopen tegenwoordig wel eens biologisch.
Deze cijfers laten één ding zien: biologisch is niet langer een niche voor een kleine groep. Het schuift op naar het hart van het dagelijkse eetpatroon. Klik hier voor een powerpointpresentatie van het rapport.
Het hardnekkige misverstand over prijs
Toch blijft één argument hardnekkig terugkeren: biologisch zou “te duur” zijn. Dat beeld klopt alleen wanneer men biologisch benadert als een-op-een vervanging van het bestaande eetpatroon. Maar precies dat gebeurt in de praktijk steeds minder.
Biologisch wordt betaalbaar – en vaak zelfs goedkoper – wanneer mensen:
- minder ultrabewerkte producten kopen
- vaker koken met basisproducten
- meer seizoensgroenten, granen en peulvruchten gebruiken
- vlees niet langer als dagelijkse vanzelfsprekendheid zien
Wie gezonder eet, koopt anders. Minder snacks, minder frisdrank, minder kant-en-klaar. Dat zie je niet alleen terug in betere voeding, maar ook op de kassabon. De prijsstijging per product wordt gecompenseerd door een ander totaalpatroon.
Het vergelijken van prijzen per kilo zonder naar het geheel te kijken, is daarom een misleidende manier van rekenen.
Gezond eten verdient zich terug
Daar komt nog iets bij wat in discussies zelden wordt meegenomen: gezond eten voorkomt kosten. Minder overgewicht, minder chronische aandoeningen zoals diabetes type 2, minder medicijngebruik en minder druk op de zorg. Wie structureel gezonder eet, is aantoonbaar minder snel ziek.
Dat maakt voeding niet alleen een persoonlijke keuze, maar ook een maatschappelijke. De vraag is niet of we biologisch “kunnen betalen”, maar of we het ons kunnen permitteren om structureel slecht te blijven eten.
Vanuit dat perspectief is biologisch geen luxeproduct, maar een logische stap in preventie.
Salland: biologisch op fietsafstand
Voor Sallanders is biologisch bovendien geen abstract begrip. De streek beschikt over sterke one-stop biologische winkels, waar vers, lokaal en volledig assortiment samenkomen. Winkels waar consumenten niet van hot naar her hoeven te scharrelen, maar hun hele weekboodschap kunnen doen.
Overesch en Kleinlangevelsloo zijn daar goede voorbeelden van: plekken waar biologische voeding zichtbaar, tastbaar en toegankelijk is. Dat maakt de overstap eenvoudiger. Geen ideologische sprong, maar een praktische keuze.
Juist die toegankelijkheid verklaart waarom biologisch ook buiten de grote steden groeit. Het is geen lifestyle-label, maar onderdeel van het dagelijks leven geworden.
Bijna de helft van de huishoudens koopt regelmatig biologisch
Meer vaste kopers, minder gelegenheidskopers
Regelmatige kopers geven fors meer uit aan biologisch
Biologisch groeit terwijl de totale markt krimpt
- Vrijwel iedereen koopt wel eens biologisch
Waarom dit ertoe doet
De cijfers uit 2024 laten zien dat consumenten minder gevoelig zijn voor slogans en meer voor ervaring. Mensen kiezen niet massaal biologisch omdat het “moet”, maar omdat het klopt: qua smaak, gezondheid en transparantie.
De groei van biologisch is daarom geen trend die weer verdwijnt. Het is een structurele verschuiving in hoe mensen naar voedsel kijken. Minder kwantiteit, meer kwaliteit. Minder goedkoop op korte termijn, meer waarde op lange termijn. Voor de burger, maar ook voor de boer die met zijn bedrijf in transitie moet omdat we graag op een gezonde bodem leven.
Conclusie
Biologisch eten groeit, ook in economisch onzekere tijden. Niet omdat het modieus is, maar omdat het logisch blijkt. Wie zijn eetpatroon aanpast naar gezonder, ontdekt al snel dat biologisch niet duurder hoeft te zijn – en op lange termijn zelfs goedkoper kan uitpakken.
De cijfers spreken voor zich. De veranderingen vinden al plaats. De vraag is niet of biologisch doorbreekt, maar hoe snel we onze beeldvorming erop aanpassen.
Want één ding is duidelijk: biologisch is allang geen uitzondering meer. Het is bezig normaal te worden.
