De vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) wil dat het kabinet binnen 6 maanden een plan presenteert waarmee de problemen op het volle stroomnet opgelost worden. Ook moet de afbouw van de salderingsregeling voor zonnepanelen opgeschort worden. Hiervoor werden 2 moties aangenomen en bij het kabinet ingediend.
Congesties op het stroomnet
De netbeheerders hebben de afgelopen paar jaar steeds vaker te maken met elektriciteitsnetten die onvoldoende capaciteit hebben om windturbines en zonnepanelen aan te sluiten. Dit probleem zal alleen maar groter worden door de toenemende elektrificering van onze maatschappij. Hierdoor vrezen de gemeenten dat onze klimaatdoelen hierdoor in gevaar komen.
Deze de netcongestiesproblemen ondermijnen het toch al broze draagvlak voor de energietransitie en lokale initiatieven en bedrijven verliezen daarom hun enthousiasme voor het realiseren van zon of wind investeringen. De rijksoverheid zou veel meer prioriteit moeten geven aan het versterken van het hoog-, midden- en laagspanningsnet. Ook zou het afwegingskader niet alleen volgens het principe ‘first come, first serve’ moeten werken, maar zouden projecten uit de verplicht opgelegde doelstellingen van Regionale Energiestrategieën (RES’en) daarbij voorrang moeten krijgen.
Naar de mening van de VNG zou het door de regering binnen 6 maanden te presenteren plan van aanpak vooral de volgende punten concreet moeten maken:
- Netbeheerders meer experimenteerruimte bieden om via alternatieve mogelijkheden netcongestie op te lossen zoals tussentijdse opslag van elektriciteit te stimuleren door een extra categorie ‘uitgestelde levering’ toe te voegen aan de SDE++.
- De regels en ruimtelijke ordeningsprocedures voor de infrastructurele maatregelen ter versterking van het net te versoepelen waarmee de doorlooptijd waar mogelijk wordt verkort.
- De beschikbaarheid van SDE+(+)-subsidies te borgen voor projecten die nu stil komen te liggen; met name vanwege de aankondiging om de SDE+ vanaf 2025 af te bouwen waarbij de netbeheerders verwachten pas vanaf 2026 structureel meer ruimte op het net te hebben.
- Het Rijk regie kan houden op de versnelling van de aanleg van infrastructuur zonder dat er nog meer congestie ontstaat.
- Het Rijk onderzoekt hoe de financiering van de netbeheerders versterkt kan worden zodat investeringen in nieuwe infrastructuur geen vertraging oplopen.
Afschaffing saldering
Er ligt al een wetsontwerp voor om de nu bestaande mogelijkheid tot saldering voor particulieren in een periode van vijf jaar af te bouwen. Bij saldering wordt je zelf opgewekte stroom op het net ingevoerd en bestaat je eindafrekening uit wat je van het hebt afgenomen stroom minus wat je ingevoerd hebt. Je betaalt alleen het saldo. Bij uitvoering van het voorstel voor de afbouw zullen klanten gedurende vijf jaar elk jaar 9% van hun eigen opbrengst minder op het net kunnen inbrengen. Voor het restant wordt dan door de netbeheerder slechts de marktprijs vergoed, die heel laag is en soms zelfs negatief wordt als het zonnig en winderig is. Hierdoor wordt de terugverdientijd van een installatie langer en onzekerder, wat remmend werk voor nieuwe installaties.
Zelfs de berekende terugverdientermijnen voor bestaande installaties staan onder druk omdat panelen meer en meer uitgeschakeld worden bij teveel aanbod van stroom.
