De Sallandse Geus kijkt terug. Vorige week benaderde een vaste lezer mij met een simpele vraag: “Waarom wordt er zoveel afval gedumpt langs de weg, en waarom is het zo duur geworden om je afval netjes weg te gooien?” Een terechte vraag die rechtstreeks raakt aan wat er in onze gemeente speelt.
Want wat werd ons beloofd? Schoon, netjes en leefbaar. Een gemeente waar afvalcontainers op tijd geleegd worden en stoepen begaanbaar zijn. Maar loop eens door Olst of Wijhe, dan zie je het echte verhaal.
(Lees verder onder afbeelding)
We kregen een samenwerking met ROVA die steeds verder wordt uitgebreid. In Amsterdam halen ze prullenbakken weg omdat dat het afvalprobleem zou oplossen. Hier krijgen we er juist een nieuwe GRIP-wagen bij voor nog meer gescheiden inzameling (Klik hier). Het klinkt prachtig op papier, maar de inwoner merkt vooral dat de drempel hoger wordt: nog meer scheiden, nog meer containers, en als er iets misgaat mag je zelf achter de klantenservice aan.
Wat zeiden ze, wat deden ze?
In 2010 kwam Olst-Wijhe met groot machtsvertoon: “Hondenpoep overlast is mensenwerk!” Speciale blauwe bakken werden neergezet, gratis zakjes uitgedeeld, campagnes gelanceerd. 150 tot 200 kilo hondenpoep per week verdween in die blauwe bakken. Dat betekent dat er werkelijk iets gebeurde.
Maar toen kwam 2012. Bezuinigingen. En wat gebeurt er dan? Precies wat je verwacht: de service voor de burger gaat eruit. Die blauwe bakken? Weg. De 18.000 euro die dat kostte? “Kunnen we niet meer opbrengen.”
De kunst van het wegmoffelen
Nu wordt het interessant. Want officieel heeft Olst-Wijhe nooit grootschalig prullenbakken weggehaald. Geen raadsbesluiten, geen collegebesluiten. Maar vraag het aan mensen op straat, en ze vertellen je anders. Lege palen bij bankjes. Verdwenen bakken langs wandelroutes. Speelplekken waar je tevergeefs naar een prullenbak zoekt.
Dat is de kunst van besturen anno 2025: je hoeft geen besluit te nemen om iets af te schaffen. Je hoeft alleen maar te stoppen met vervangen wat kapot gaat. Geen politieke gedoe, geen kritische vragen in de raad. Gewoon stilletjes laten verdwijnen.
Vergelijk dat eens met de buren
Kijk naar Dalfsen. Die hebben 79 hondentoiletten voor hun inwoners. Negenenzeventig! Binnen 350 meter van elke woning. Ze investeren erin, ze onderhouden het, ze zorgen ervoor dat het werkt.
Of neem Zwolle. Dat durfde tenminste eerlijk te zijn. “We halen de bakken weg om geld te besparen.” Punt. Geen smoesjes, geen mooie verhalen. De mensen waren er niet blij mee, maar je wist tenminste waar je aan toe was.
En Olst-Wijhe? Die praten over “eigen verantwoordelijkheid” en “burgerparticipatie”. Mooie woorden voor: zoek het maar uit, mensen.
Gebiedsgericht onderhoud – of hoe je bezuinigingen verkoopt
Sinds 2022 hebben we “gebiedsgericht onderhoud”. Inwoners mogen meepraten over wanneer prullenbakken geleegd worden! Maar wat is het werkelijk? Een manier om te bezuinigen zonder dat het lijkt alsof je bezuinigt. “Jullie mogen zelf bepalen hoe vaak we langskomen” klinkt veel aardiger dan “we hebben geen geld meer voor fatsoenlijk onderhoud.”
In plaats van dat de gemeente verantwoordelijk is voor een schone openbare ruimte, mogen de burgers nu mee-verantwoordelijk zijn. Ik noem het: een gemeente die haar taken afschuift.
Jasper Hofman en de poepvlaggetjes
Er was één man die begreep hoe je politici wakker schudt: Jasper Hofman uit Wijhe met zijn poepvlaggetjes. “We zetten je mooi te kakken hè” stond erop. Landelijke pers, ophef, burgemeester die zich moest uitspreken.
En wat was het resultaat? De burgemeester gaf toe: “Er wordt best veel geklaagd over hondendrollen.” Maar concrete actie? Meer prullenbakken? Nee, een campagne met stickers: “Kak in de zak in de bak!” Alsof het probleem is dat mensen niet weten wat ze moeten doen.
De rekening van zuinigheid
Olst-Wijhe doet het goed met afvalscheiding, dat klopt. Maar vergeet niet wat die cijfers niet vertellen: hoeveel afval er naast prullenbakken belandt omdat die bakken er niet meer zijn. Hoeveel hondenpoep er blijft liggen omdat de dichtstbijzijnde afvalbak te ver weg staat.
Die kosten staan niet in de begroting. Maar de mensen betalen ze wel in frustratie, in een minder schone leefomgeving, in het gevoel dat de gemeente er niet meer voor hen is.
Verkiezingen 2026: Tijd om af te rekenen
In maart 2026 mogen jullie weer stemmen. Dan kunnen jullie afrekenen met wie dit beleid heeft doorgevoerd. Kies voor mensen die gewoon luisteren naar wat er leeft bij de inwoners. Die niet steeds externe bureaus nodig hebben om te begrijpen wat de mensen willen. Die niet elk half jaar de inwoners vragen wat ze vinden van beleid dat allang vaststaat.
Jaren lang hebben ze verhalen verkocht over participatie. Jaren lang hebben ze niet geleverd wat een gemeente hoort te leveren: degelijke basisvoorzieningen zonder poespas.
Want wat hebben we gezien? Beloftes over transparantie, terwijl beslissingen allang genomen zijn. Beloftes over inspraak, terwijl gemeenschappelijke regelingen gewoon hun gang gaan. Beloftes over zorgvuldig omgaan met belastinggeld, terwijl de rekening alleen maar hoger wordt.
De vraag is simpel: willen jullie dit nog vier jaar langer? Vertegenwoordigt dat raadslid dan jou?
Zo doen wij dat NIET in Olst-Wijhe.
As ‘t nodig is? Dan zeg wie ‘t hardop
Als je voor de volle pot belasting betaalt, mag je verwachten dat er een prullenbak staat waar je hem nodig hebt. En als de gemeente besluit om te bezuinigen, dan mogen ze dat ook gewoon eerlijk zeggen.
Olst-Wijhe heeft stilletjes bezuinigd op de service aan haar burgers. Dat is hun goed recht. Maar doe dan niet alsof het burgerparticipatie is. Dit kan en moet beter. En in 2026 krijgen jullie de kans om te zorgen dat het ook beter wordt.
Platform De Sallandse Geus
