Miriam Zijp is raadslid voor GroenLinks in de gemeenteraad van Olst- Wijhe en maakt zich zorgen over de voortgang van de energietransitie in haar gemeente.
Door Miriam Zijp
Catastrofe gevoel
Als je er achter komt dat je dak op instorten staat, ga je eerst even hard huilen aan de koffietafel en dan nadenken over hoe je huis te redden valt. Je voelt afwisselend hoop dat het wel mee valt, paniek over de grootsheid van de klus die voor je ligt, frustratie over de traagheid waarmee je partner door lijkt te hebben wat er aan de hand is, spijt dat je dit niet eerder ontdekt hebt en misschien wil je ook wel ontkennen dat jij het bent die dit op moet lossen. Vervolgens ga je één of meerdere experts erbij halen, die jou adviseren om zo snel mogelijk stempels te plaatsen om verdere schade te voorkomen en verschillende opties noemen voor een structurele oplossing. Uiteraard is dit laatste heel complex en komt er ontzettend veel bij kijken; hoe duur wordt het? Wie moet het betalen? Zit er asbest in het dak dat eerst afgevoerd moet worden? Gaan we de kap er helemaal afhalen en alles vervangen of proberen we te restaureren? Hoe lang gaat een oplossing mee? Kies je voor een experimentele oplossing of speel je op safe en ga zo maar door.
Tijdelijke oplossingen
Wat geen ingewikkeld besluit zou hoeven zijn is om stempels te plaatsen onder de draagconstructie en misschien een zeil over je dak te spannen om verdere waterschade te voorkomen. Vervelend is het zeker wel, de stempels zijn lelijke ondingen en staan je ontzettend in de weg om over het zeil nog maar te zwijgen. Irritant klapperend in de wind en niet om aan te zien. Toch zal elke huiseigenaar maatregelen treffen. Mopperend, vloekend en met een traan, want waarom overkomt jou dit nu weer?! Maar je doet het.
Doorpakken
Je gaat niet avonden lang met je partner discussiëren over de kleur van de stempels en je neemt niet elke buurman die een mening heeft even serieus als de experts die je gevraagd hebt om advies. En als je dochter stampvoetend vraagt waarom juist bij haar deur drie stempels staan, ga je het verstevigen van je woning niet uitstellen. Dan zeg je: ‘lieverd, ik snap dat het vervelend is. We blijven zoeken naar een goede permanente oplossing en daar gaan we je ook in betrekken maar in de tussentijd moeten we zorgen dat het huis niet instort.’
Visie tonen
Onze aarde is ons huis. Al sinds de jaren ‘80 zeggen experts dat het op instorten staat. We zijn nog steeds aan het steggelen over noodmaatregelen. En zelf als we eindelijk eens een besluit durven te nemen, zijn we er nog niet. Want met de huidige gemeentelijke, regionale, landelijke en internationale doelstellingen komen we uit op minstens 3 graden globale temperatuurstijging in 2100 en hebben we de klimaatstrijd verloren. Met desastreuze gevolgen. Met de huidige doelstellingen lopen we achter de feiten aan en zijn we dief van onze eigen portemonnee omdat de schade die daardoor ontstaat vele malen groter zal zijn dan het bedrag dat we moeten investeren om het te voorkomen.
Adequaat en snel ingrijpen
Zonneparken en windmolens zijn als stempels, ze hebben een relatief korte levensduur maar zijn essentieel om nu al in te grijpen. In de gemeenteraad van Olst-Wijhe sleept de discussie over grootschalige energieopwekking op basis van een veel te lage doelstelling zich maar voort en durven politieke partijen zich niet committeren omdat ze zich laten afleiden van de urgentie van de crisis waar we inzitten. Ze laten zich afleiden omdat besluiten nemen eng is. Dan maak je misschien fouten, krijg je boze inwoners en verlies je straks kiezers. De bestuurders en beleidsmakers die voorop zouden moeten lopen in de fanfare drentelen nu achteraan omdat ze proberen alle belangen even zwaar te laten meewegen, elke stem telt. Dat is een nobel streven maar lijkt niet helemaal goed uit te pakken want waarom telt de stem van de toekomst niet mee? Waarom tellen de stemmen van de experts niet mee die keer op keer met onderzoeksrapporten aantonen dat er sprake is van een enorme urgentie om te handelen?
Juiste afwegingen durven maken
De gemeenteraad Olst-Wijhe laat net als ons rijk zien dat ze niet goed in staat is om belangen af te wegen. Korte termijn en lange termijn lopen door elkaar. Gezondheidsschade voor omwonenden die door stress en geluid ontstaan door de komst van windmolens krijgt onevenredig veel aandacht en zwaarte in het debat ten opzichte van de gezondheidsschade voor de gehele samenleving die door opwarming van de aarde ontstaat. We zijn al jaren, maanden aan het discussiëren over waar de stempels moeten staan terwijl het dak verder afbrokkelt en het asbest uit de dakkap naar beneden dwarrelt.
Voor wie mij niet gelooft: kijk de raadsvergadering van 12 april terug als er over de Regionale Energiestrategie (RES) wordt gesproken, waarbij Olst-Wijhe als enige gemeente in West-Overijssel geen ambitie durft uit te spreken over het aandeel windenergie dat zij binnen de gemeente zal proberen te realiseren.
Deze besluiteloosheid is onbegrijpelijk als je in een huis woont dat op instorten staat. Nu als de wiedeweerga stempels plaatsen en daarna de tijd nemen om te praten over structurele oplossingen. Anders is ons prachtige huis straks een hele nare, harde en ongezonde plek om te wonen.
