We moeten in de regio hoognodig op zoek naar nieuwe manieren om de samenleving te informeren en de macht te controleren. De journalistiek deed dat van oudsher, maar die functioneert op dat gebied in de regio niet meer. Journalistieke bedrijven moeten namelijk geld verdienen, wat ten koste gaat van de kwaliteit. Die arme journalisten doen misschien hun best nog wel, maar die moeten ook maar roeien met de riemen die ze van de baas aangereikt krijgen.
In de bibliotheek van Enschede had Pakhuis Oost gisteren een eerste rondetafelgesprek georganiseerd over de journalistieke stand van zaken van nu, met als doel later een doorstart te maken met ronde tafels over de journalistiek in de toekomst. Een werkgroep van Pakhuis Oost had al wel het vermoeden dat de vlag er niet bijster goed bij hing, maar wilde met een eerste rondtafelgesprek de nieren van de samenleving proeven.
‘Tubantia gewoon waardeloze krant’
Nou, panellid Marie-José Luttikholt, wethouder in Hengelo met mediabeleid in de portefeuille, wond er geen doekjes om: áls Tubantia al bij een raadsvergadering is, legt ze een dag later teleurgesteld de krant aan de kant met de vraag of zij in dezelfde vergadering zat als de journalist. Ze durfde het aan Tubantia gewoon een waardeloze krant te noemen. Willem Joosten, voorzitter van het Twentse Noabers Cooperatief deelde die mening. Hij ziet niks van al het moois van wat zijn organisatie doet terug in de krant.
Emeritus Lector in de Journalistiek (Windesheim, Zwolle) Nico Drok kan die neerwaartse spiraal van de lokale journalistiek wel duiden. Ook omdat advertentiegeld veel vaker richting de social media gaat, maar vooral omdat de abonnementsaantallen razendsnel afnemen, moet er bezuinigd worden. Het aantal redacteuren is wel met zeventig procent afgenomen. Dan moet je kiezen wat je nog wel en niet meer doet.
De krant is er straks niet meer, we moeten nú kijken naar iets anders
Maar Drok heeft nog een boodschap: over een jaar of vijf is de krant er niet meer. Daarom is het beter te praten over hoe we de journalistiek van de toekomst er uit willen laten zien. Niet terugkijken, maar vooruit denken. Zijn idee: zorg voor een platform met makkelijk toegankelijke kwaliteitsjournalistiek, gratis voor iedereen en laat die andere journalistiek verder gewoon zijn gang maar gaan.
Voor die journalistiek van de toekomst zaten Henk ten Harkel van 1Twente en Harrie Kiekebosch van HierinSalland aan de ronde tafel. HierinSalland is een stichting die mét de Sallandse samenleving belangrijke thema’s langdurig aandacht geeft, zodat je de thema’s van alle kanten kunt belichten. HierinSalland doet niet mee aan het journalistieke kluitjesvoetbal en gaat niet achter de brandweer aan maar steekt alle tijd in de thema’s die er volgens de samenleving toe doen. HierinSalland vraagt de samenleving nadrukkelijk mee te doen. Daar waar de journalist regulier zijn verhalen uit de samenleving haalt, vraagt HierinSalland die samenleving ook zelf aan te leveren. Geen burgerjournalistiek, want wel door deskundige journalisten aangestuurd.
HierInSalland als voorbeeld
Henk ten Harkel vindt die inbreng van de samenleving nog wel iets spannend, omdat journalistiek, hoe je het wendt of keert toch gewoon een hoogwaardig professioneel vak is. Met zijn 1Twente is hij volgens Marie-José Luttikholt een stuk beter bezig dan Tubantia. Ten Harkel gaf onder andere het dossier Twente aan Zee als voorbeeld: een heel lange reeks artikelen over wateroverlast in kelders en kruipruimtes in Twente omdat het grondwater in de stad stijgt sinds Grolsch en de textielindustrie weg zijn uit de stad en dus geen water meer gebruiken. Die seriematige aanpak zorgt ervoor dat het thema van alle kanten belicht wordt en de samenleving dus in elk geval op de hoogte kán zijn van de echte problematiek.
Zulke platforms zullen uiteindelijk ook wel door jongeren gevonden worden, vermoedden de panelleden Anas Kjidaâ en Erik Kemp. Kemp is ICT-deskundige en voorziet dat jongeren zich op den duur minder laten verleiden door de algoritmes. Anas Kjidaâ ondervond aan den lijve dat ‘ze’ je wel vinden als je in het nieuws bent. Hij kreeg veel reacties na een interview over hem.
In de nazit waren de Pakhuis Oost-mensen het gelijk al wel met elkaar eens dat dit thema een vervolg verdient. Meerdere avonden gaan volgen, met als insteek die handschoen van Drok op te pakken: het opzetten van kwalitatief goede lokale en regionale journalistiek. Overigens komt er in Hellendoorn een soortgelijk project van de grond.
