Veel begrip voor Poetin

Wanneer we door de geschiedenis van Rusland gaan zien we een enorm land dat weinig agressieve trekjes vertoonde tot aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Eerder omgekeerd: zij werden bezet door Polen, Zweden en de Ottomanen (Het grote Turkse rijk). In 1812 kwam Napoleon met zijn legers tot in Moskou maar werd uiteindelijk weer teruggeslagen. In 1853 waren het weer de Fransen die Rusland probeerden te veroveren in de Krimoorlog en  vervolgens vielen de Duitsers in 1914 en 1941 Rusland binnen met een onvoorstelbaar groot aantal slachtoffers tot gevolg. Voor een goed begrip is het nog belangrijk te weten dat al deze invallen via Polen, Belarus (Wit Rusland) en Oekraïne verliepen.

Eerste en Tweede Wereldoorlog

In de Eerste Wereldoorlog kwamen er 1.700.000 Russische militairen en 1.140.000 burgers om. In de Tweede Wereldoorlog rond de 10 miljoen militairen en 9 miljoen burgers. (Hierin zijn wel rond de 2 miljoen slachtoffers begrepen die door Stalin als collaborateurs naar de strafkampen in Siberië gestuurd werden). Dit zijn gigantische aantallen in vergelijking met de andere door de Duitsers bezette landen en rechtvaardigen daarom een grote angst onder de bevolking voor agressie uit West Europa en de Verenigde Staten.

Val van de muur

Na de val van de muur werd door Bush Jr. en Gorbatsjov afgesproken dat Rusland weer een normaal opererend land met een open visie naar de wereld zou worden. De door de Koude Oorlog opgerichte NAVO en het daarna door de Sovjet Unie als tegenhanger opgerichte Warschau Pact zouden op termijn opgeheven worden, wat Rusland binnen een half jaar inderdaad deed en de NAVO tot op heden nog steeds niet. Er zouden geen buitenlandse NAVO troepen in de landen van het voormalig Warschau Pact gelegerd mogen worden met uitzondering van in Oost- Duitsland dat met West Duitsland herenigd zou worden. De Warschau Pact landen zouden geen lid mogen worden van de NAVO (met uitzondering van Oost Duitsland). Uit de voormalige Warschau Pact landen zou Rusland haar troepen weghalen en dat werd binnen een paar maanden ook daadwerkelijk uitgevoerd. De NAVO begon al vrij snel troepen te legeren in een aantal voormalige landen van het Warschau Pact. Hierdoor verloor Gorbatsjov zijn geloofwaardigheid in eigen land, vooral door de historische angst van de burgers voor aanvallen vanuit het westen en moest zijn biezen pakken. Door zijn opvolger Jeltsin werd Rusland in een enorme depressie geduwd en toen kwam Poetin: geen katje om zonder handschoenen aan te pakken en een figuur waar het moeilijk mee onderhandelen is. Maar inspelend op de angst van de bevolking daardoor wel breed gesteund. Wanneer de afspraken tussen Bush en Gorbatsjov nagekomen zouden zijn zou alles waarschijnlijk heel anders en meer in het belang van Europa verlopen zijn.

Er wordt nu met name door de VS beweerd dat deze afspraken nooit op papier gezet werden. Een typisch Amerikaanse naïeve benadering. Het is toch volstrekt onlogisch dat Gorbatsjov het prima zou vinden dat het westen haar militaire invloedssfeer zo maar zou kunnen uitbreiden in de richting van Rusland. Nu de NAVO zo onbetrouwbaar bleek om dit toch te doen is het volslagen logisch dat Rusland als de dood is dat Oekraïne ook onder de invloedssfeer van de NAVO komt en de ‘snelweg naar Moskou’ voor het westen weer komt open te liggen.

Situatie in voormalige Warschau Pact landen

Om problemen op de Krim en in Zuid Oekraïne te begrijpen nog een stukje geschiedenis. Sinds de revolutie in 1917 groeide de Sovjet Unie uit tot min of meer één groot land, waar mensen naar zo goed mogelijke leefomstandigheden zochten. Hierdoor gingen veel Russen zich vestigen in andere deelrepublieken waar hoogwaardigere banen en huisvesting te vinden waren. Dit leidde tot soms grote aantallen Russen in relatief welvarende deelrepublieken als Estland en Letland, waar bijna 50% van de inwoners Russisch was, met eigen taal- en onderwijs faciliteiten omdat Estisch en Lets totaal niet verwant aan het Russisch zijn en ook niet cyrillisch geschreven worden. In het Donbass bekken in Oost Oekraïne, van oudsher het belangrijkste staal- en kolengebied leidde dit zelfs tot een meerderheid van Russen met een verwante taal, zoiets als tussen Nederlands en Duits. Na de onafhankelijkheid van deze landen leidde dat begrijpelijkerwijs tot sterke anti- Russische gevoelens, wat dan weer reacties van Rusland opriep. De Krim is helemaal een moeilijk verhaal. De oorspronkelijke bewoners, de Krim Tataren (met Turkse roots) werden in 1944 door Stalin gedeporteerd naar andere delen van het Sovjetrijk wegens collaboratie met de Duitsers.. De Krim was tot 1954 Russisch en werd toen door Chroestjov geschonken aan het socialistische broederland Oekraïne. Op dat moment waren 65% van de inwoners Russisch, 25% Oekraïens en slechts 12% Krim Tataren. Door de oplopende spanningen tussen Rusland en Oekraïne kwam in 2014 de Russische gemeenschap in opstand, wat leidde tot de annexatie door Rusland na een referendum onder de inwoners, dat natuurlijk door de Russische meerderheid gewonnen werd. Zowel Donbass als Krim zijn hoofdpijn dossiers, ontzettend moeilijk op te lossen.

De agenda van de VS

Wij denken altijd dat de VS onze grote vrienden zijn, terwijl dat alleen maar is voorzover ze er zelf beter van worden. Bijvoorbeeld namen zij aanvankelijk niet deel aan de Tweede Wereldoorlog. Pas toen zij in december 1941 werden aangevallen door Japan besloten zij zich bij de geallieerden aan te sluiten. Na deze oorlog hielpen zij ons uit de crisis met de (grotendeels terugbetaalde) Marshall hulp die zoveel mogelijk bij hen besteed moest worden. Hun belangrijkste drijfveer hiervoor was echter hun panische angst voor het communisme, die zelfs nu nog op behoorlijk grote schaal aanwezig is. Hun wapenindustrie heeft een enorme omvang ten opzichte van de rest van de wereld. In dit overzicht is te zien hoe dominant de VS zijn op dit terrein. China is zeer ondergeschikt in deze lijst, om over Rusland nog maar te zwijgen. Uit de lijst over de bestedingen aan militair materieel is te zien welke enorme bedragen besteed worden. Goed voor de VS industrie, maar ook om andere landen te beperken in hun financiële mogelijkheden. Dit, terwijl de wapenindustrie er een is die producten levert die geen economisch nut hebben omdat ze geen rendement hebben. Wanneer je ze niet gebruikt kosten ze een godsvermogen aan onderhoud en personeelstrainingen, wanneer ze wel gebruikt worden leiden ze tot enorme schade. Maar het probleem is dat de wapenindustrie van de VS nu net (met de daaraan gerelateerde IT) nagenoeg de enige niet verouderde industrie is daar. Verder is deze sinds de 60er jaren enorm in het slop geraakt. Tot dan was bijvoorbeeld de auto-industrie leidend in de wereld, nu is het een geluk dat veel Amerikanen in een pick-up truck willen rijden (basisontwerp 1935) want vrijwel alle ‘normale auto’s’ daar zijn Japans, Koreaans of Europees. Sinds een paar jaar is Tesla hierop een uitzondering, maar met iets minder dan1 miljoen wagens (waarvan 1/3 geproduceerd in China) in 2021 is dat maar een druppel op de wereldmarktplaat. En de concurrentie van de ‘oude’ automerken neemt enorm toe… Qua infrastructuur is het land buiten de grote steden een derdewereldland. Slechte wegen, gammele bruggen, vrijwel niet beschermd tegen natuurgeweld met tot in de grote steden elektrische leidingen op palen langs de weg zodat regelmatig miljoenen mensen zonder stroom zitten. Ook in gevaarlijke gebieden heel veel instortende houten huizen. Een gebrekkig spoornet met hoofdzakelijk stinkdiesels en waar last but not least 40% van de inwoners niet over fatsoenlijk internet beschikt. Een land met middeleeuwse sociale voorzieningen. In 60 jaar is dit land een ontwikkelingsland geworden, dat alleen nog kan presteren op wapengebied en landbouw. Dus heeft de VS een levensbelang bij het creëren van conflicten!

Wapenwedloop

In 2020 werd er in de wereld het bijna onnoemelijke bedrag van 1700 miljard dollar (bijna 1500 miljard euro) uitgegeven aan wapens, waarbij ook weer de VS op eenzame hoogte staat en het met China en zeker Rusland nog wel erg meevalt. Met dit jaarlijkse bedrag zouden de armoede en de conflicten in de ontwikkelingslanden serieus aangepakt moeten worden. Deze meestal voormalige koloniën van de rijke westerse landen werden bij hun onafhankelijkheid leeggeroofd achtergelaten in hun landen met door de kolonisatoren getekende grenzen waardoor vaak interne spanningen tussen groepen ontstonden. Democratische ontwikkelingen daar werden vaak bewust tegengewerkt door de rijke landen omdat hun belangrijke grondstoffen nu eenmaal goedkoper aan te kopen zijn van een dictator dan van een democratisch land. Een enorm vluchtelingenprobleem is daarvan het gevolg en dat los je echt niet op met hekken of muren. De levensstandaarden daar moeten alleen maar menselijker worden, dat mensen kunnen overleven. Op langere termijn ook economisch gunstig voor ons!

De Derde Wereldoorlog

De westerse landen zijn zo geïndoctrineerd dat ze nog steeds denken dat een Derde Wereldoorlog nog op slagvelden en met wapens uitgevochten zal worden. Een teleurstelling voor vooral de Amerikanen: deze oorlog is al volop aan de gang. China snapt donders goed hoe een oorlog in de 21e eeuw aangepakt moet worden. Zij zijn al jaren op grote schaal aan het investeren in de armste landen van Azië en Afrika, terwijl ze daartoe geen morele verplichtingen hebben zoals het westen die wel heeft. Maar voor niks gaat de zon op: al deze landen worden daardoor geheel afhankelijk van China. Precies die landen waar vrijwel alle grondstoffen voor de toekomst die wij uitgestippeld hebben zich bevinden. Voor zonnepanelen, batterijen enzovoort! Zo zal China ons kunnen maken en breken. Ook op transportgebied dreigt China een overheersende rol gaan spelen. Het heeft al (delen) van havens in Europa overgenomen en is bijvoorbeeld bezig met de opwaardering van de railverbinding tussen China en Europa, de Nieuwe Zijderoute. Een enorme klus maar zelfs nu laat Volvo in Gent al treinen met onderdelen komen via dit traject. Dat duurt zo’n twee weken in plaats van vier tot vijf per schip. Een enorm gevaar voor Rotterdam, Antwerpen en Hamburg! En als het echt niet anders kan gebruiken ze cybercriminaliteit om landen uit te schakelen.

Oplossingen

In principe is het conflict tussen Rusland en de NAVO redelijk simpel op te lossen door de laatste zijn troepen terug te laten trekken tot de situatie van 1990. Rusland heeft al concessies gedaan door haar troepen terug te trekken uit al haar satellietstaten maar zou dan haar troepen uit Belarus wel moeten terugtrekken. Voor het Donbass gebied in Oost Oekraïne moet het mogelijk zijn een vreedzame oplossing te vinden, waarin de bevolking van het gebied zeggenschap heeft. De Krim is min of meer democratisch naar Rusland gegaan dus mag geen twistpunt zijn. De EU moet Rusland onze kant op trekken en niet richting China duwen zoals nu gebeurt. Economisch onverantwoord! We moeten ons onafhankelijker van de VS opstellen omdat zij ons nu misbruiken voor verdeel- en heerstactiek. De grote mogendheden zouden moeten stoppen met de enorme investeringen in wapens. De ultieme wapens zijn er immers al om elkaar in evenwicht te houden: kernkoppen. Al aanwezige conventionele wapens voorlopig nog aanhouden, vooral voor conflicten in kleinere landen.

Geopolitiek

Wij leven hier overwegend met het idee dat China, India en Rusland de grote gevaren voor onze toekomst zijn. Dit zijn landen die toch al in een positieve flow zitten en naar mijn mening daarom minder gevaarlijk. De VS en Engeland, die industrieel en sociaal in een negatieve spiraal zitten en samen met Australië dicht tegen elkaar zullen kruipen zie ik juist veel gevaarlijker worden. Het verhaal van de kat in het nauw… En als outsider- gevaar nog de olielanden in het Midden Oosten. Hun rol zal door de energietransitie op wereldniveau ernstig afnemen en economisch hebben zij weinig alternatieven in hun zandbakken. De defensie-uitgaven van Saudi Arabië in bovenstaand grafiekje baren mij echt zorgen. Deze zijn hoger dan die van Rusland terwijl het land niet echt in een conflictsituatie zit.