Vasten is een fenomeen dat over de hele wereld bekend is. Vaak is het verbonden aan een religie, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Wel is het vrijwel altijd een periode van bezinning.
Door Joop van der Wal
Vasten spreekt niet vanzelf!
Ik las een boek over een volk dat bij het optreden van voedseltekorten verhuisde naar waar het beter zou zijn. Als ze die reis zagen aankomen gingen ze op een ‘hongerdieet’ als voorbereiding op de karige maaltijden die ze onderweg konden meenemen.
De in de katholieke christelijke traditie aan carnaval verbonden vastentijd is in de loop van de jaren veel milder geworden. Het principe van één volwaardige maaltijd per dag zonder vlees is verlaten. Ook protestantse christenen zijn de laatste jaren allerlei vormen gaan bedenken om in de Quadragesima (veertigdagentijd) tussen Aswoensdag en Pasen zich te bezinnen op hoe ze leven. Veel mensen laten dan bijvoorbeeld alcohol staan bij wijze van vasten. Het vasten tijdens de Ramadan, als je het ‘goed’ doet, is voor moslims veel strenger dan wat moderne christenen ervan maken. Een verschil is ook dat het Suikerfeest ná de ramadan is en de carnaval vóór de vastentijd…
De basis van een vastenperiode is voor mij een breken met vanzelfsprekendheid. Je kiest iets dat je jezelf wilt ontzeggen dat je ook echt zult missen, je moet het voelen, maak het jezelf niet te makkelijk! Zeker in Nederland is er nooit gebrek aan eten, Netflix, alcohol, snoepgoed, tabak, FaceBook, Twitter, koffie… Stel dat je een keer op reis zou gaan naar de parelwitte stranden van Kannieschelewaar in Afrika of Azië. Dan kom je tot de ontdekking dat wat wij allemaal al lang ‘gewoon’ vinden, voor de meeste mensen daar pure luxe is. Een vastenperiode kan de waardering voor de gewone dingen weer wat opvijzelen. Dat er na Pasen weer suiker in je koffie zit, dat er schoon en helder water uit je kraan komt, dat je ongegeneerd onder een warme douche kunt stappen. Dat je weer kunt genieten van kleine dingen alsof je ze voor het eerst ziet.
Het zou mooi zijn als die simpele dingen na veertig dagen vasten niet meer vanzelfsprekend zijn.
