Roman Krznaric onderzocht veranderingsprocessen in het verleden en schreef er het boek ‘Geschiedenis voor morgen’ over, inspiratie uit het verleden voor de toekomst. Dat boek trok mijn bijzondere interesse omdat verleden-heden-toekomst een denklijn is die in de achtergrondjournalistiek vaak gebruikt wordt. Als je kijkt vanuit het heden naar het verleden heeft dat een voorspellende waarde voor de toekomst.
Voorbeeld is roken. Je zou er nu niet aan moeten denken dat we weer gingen roken in cafés. Maar daar was pak ‘m beet 25 jaar geleden enorm veel weerstand tegen. Je kunt vanwege toen en nu wel voorspellen dat roken over 25 jaar uit het straatbeeld verdwenen is. Want langzaam maar zeker komen we er achter dat het niet gaat om de roker te beschermen, maar de niet-roker. Geen verbod op roken, maar niet op plekken waar een ander er last van heeft. En zeker weten dat iedere stap weerstand ondervindt. Dat er altijd wel een tegenstander is die ‘eerst praten’ wil, maar dat het er uiteindelijk op neer komt gewoon harde maatregelen te nemen.
Reguliere journalistiek zwelgt in dat interbellum. Weerstand, tegenstand, boze, wat? woedende mensen. Ja, die kom je tegen tijdens zo’n overgang. Neem de legalisatie van marihuana in Canada. Ik sprak kort vóór de invoering een Canadese moeder die de wereld zo’n beetje zag vergaan. De Nederlandse media oordeelden al na een maand dat de legalisering een fiasco was. Nu, dik vijf jaar verder, spreek ik Canadezen – ook die moeder – die zo blij zijn met die legalisering. Marihuana is veel beter dan de verslavende alcohol. Het is rustgevend, je wordt er niet agressief van en je hebt een dag later geen hangover. De betreffende moeder is blij voor de kinderen dat ze op die manier een drukke dag af kunnen sluiten. (Psst: en de kinderen vertellen haar niet hoeveel ze precies gebruiken.)
Je moet terugblikken om vooruit te gaan, schrijft Roman Krznaric. Daar haalt hij ook de vredesmars van Marten Luther King bij aan. Wij herinneren ons die vredesmars. Maar we vergeten de ring van activisten om King heen, die best in staat was tot agressieve tegenacties in het racistische Amerika. Gandhi en Mandela hadden net zo goed voorgangers die hun vredespad plaveiden.
Met die kennis van de geschiedenis moeten we de activisten van Extincion Rebellion omarmen. Die zorgen er voor dat er ergens anders een bobo het gesprek kan aangaan om verbindend verbeteringen aan te brengen. Die bobo’s gaan met de eer strijken, maar de actievoerders hebben het doel bereikt.
De domme PVV-stemmer
Sander Schimmelpenninck is als columnist in de Volkskrant ook een mooi voorbeeld van de ‘agressieve’ vooroploper: Hou eens op met de PVV-stemmer zielig te vinden. Ze willen toch zelf serieus genomen worden? “Het zijn volwassen medeburgers die kiezen voor anti-rechtsstatelijke, autocratische en racistische partijen, die bovendien evident het volk belazeren.” Ze stemmen met open oog en vol verstand voor “volksverlakkerij, corruptie, zelfverrijking, anti-rechtsstatelijkheid, desinformatie, buitenlanderhaat en instrumentele domheid.” Krznaric’s analyse zal zijn dat deze taal nodig is als voorloper van de normalisering.
Roman Krznaric loopt in zijn boek de thema’s van vandaag de dag langs (wat overigens altijd al thema’s waren): fossiele vervuiling, vluchtelingenstromen, onze gigantische overconsumptie, media die de bocht uitvliegen (niet alleen de socials), gezonde lucht, drinkbaar water…
Hoop
Met tot slot een paragraaf van hoop, die er eigenlijk op neerkomt dat we de activisten voor de goede zaak moeten omarmen. Zij laten ons zien dat we een andere weg moeten inslaan, omdraaien op de doodlopende weg. Ze laten ons zien dat er afslagen te over zijn.
Beste Harrie,
Ieder zijn/haar mening maar ik ben het niet met je eens.
Je kunt mij namelijk niet wijsmaken dat je door een agressieve handelswijze andersdenkenden kunt overtuigen van jouw eigen gelijk.
Dat is naar mijn mening níet de juiste weg.
Waarom niet?
Omdat je dan degene die jouw mening niet deelt een dictaat oplegt.
Veranderingen komen niet tot stand door op een belerende toon TÉGEN mensen te praten maar MÉT mensen het gesprek aan te gaan en vooral door naar elkaar te LUISTEREN…
Persoonlijk denk ik dat het daaraan vaak schort.
Veel activisten, overtuigd van het eigen gelijk, schreeuwen vaak zó hard dat ze andersdenkenden overstemmen en dus niet in staat zijn te horen wat die te zeggen hebben.
Sorry hoor maar dit is naar mijn mening niet dé weg en zéker geen heilzame weg.
Ook zij (de activisten) dienen een afslag te nemen op hun rechte ingeslagen weg.
Pas dán maak je kans de ander te ontmoeten in een gezamelijk streven naar het vinden van de juiste weg, zonder agressie, pesterijen, geweld of vernielingen aan te richten.
M.vr.gr.
Marjan
Het boek dat ik recenseer (ik ben dus de boodschapper van andermans mening) legt uit dat jouw stellingname niet klopt Marjan, ook al is het een veel gehoorde stellingname. Jouw methode werkt slechts omdat anderen het pad geëffend hebben. Dat is geen mening. Dat is onderzocht. Kun je leuk of niet leuk vinden. Maar daar worden de feiten niet anders van.
Door de feiten niet onder ogen te zien lopen gehoopte veranderingsprocessen vaak in de soep.
Dank voor je reactie Harrie.
Desondanks vraag ik me oprecht af waarom fanatieke ‘strijders’, op welk gebied dan ook, toch altijd schermen met de woorden:
‘Uit onderzoek blijkt dat…’
Is dat om het gelijk aan hun kant te krijgen?
Vaak denk ik dan bij mijzelf:
Alles goed en wel maar laat het eigen gezond verstand ook eens werken!
Bovendien mis ik vaak een link naar zo’n onderzoek en door wie het is uitgevoerd.
Is het gedaan door personen die er neutraal instaan of door personen die belang hebben bij de uitkomst van het desbetreffende onderzoek?
Voor iemand die een beetje handig is met de pen lijkt het mij niet zo moeilijk de uitkomst van een bepaald onderzoek naar zichzelf of de opdrachtgever toe te schrijven…
Wat denk jij?
En over de laatste alinea
//”Door de feiten niet onder ogen te zien lopen gehoopte veranderingsprocessen vaak in de soep”// nog even het volgende:
Wanneer een onderzoek op een deugdelijke, eerlijke en neutrale manier uitgevoerd is klopt jouw stellingname maar dát weet je nooit voor 100% zeker!
Het lijkt mij daarom niet verkeerd als mensen zelf ook eens goed nadenken en zich zodoende een eigen mening vormen en niet alles voor zoete koek slikken wat anderen roepen.
We hoeven het trouwens ook niet altijd met de ander eens te zijn.
Zoveel mensen, zoveel wensen.
Maar het is mijns inziens niet nodig anderen op een radicale, agressieve of fanatieke wijze te overtuigen van hún ongelijk en jóuw gelijk want dat werkt alleen maar polariserend.
Maar ja, wie ben ik?
Hoi Marjan, je vraagt bijna drie studieboeken als reactie 😉
Eerst over de betrouwbaarheid van onderzoeken. Daar is inderdaad veel op af te dingen. Dat mensen zeggen ‘dat het blijkt uit onderzoek’ is inderdaad een ingewikkelde.
Maar er is wel een manier om het kaf van het koren te scheiden.
– Ten eerste moet het gaan om echt onderzoek, en niet om wat bij elkaar geraapte meninkjes. Je kunt dat vaak wel zien aan de bron. Vertrouw niet de krant op wat zij uit een onderzoek halen. Je kunt zelfs beter de samenvatting van onderzoekers zelf soms maar niet vertrouwen. Want die willen / moeten ook scoren.
– Ten tweede is er vaak aandacht voor ondeugdelijk onderzoek, maar de meeste onderzoeken en de meeste onderzoekers deugen!
– Ten derde is een onderzoeker altijd een twijfelaar. Hoe meer je weet, hoe meer je beseft dat je veel niet weet. In de psychologie gebruiken ze daar onbewust onbekwaam, bewust onbekwaam, bewust bekwaam en onbewust bekwaam voor. Dat je niet weet welke kennis je hebt, dat je weet welke kennis je niet hebt, dat je de kennis bewust naar je toehaalt, dat je de kennis zodanig integreert dat je hem onbewust gebruikt. Een onderzoeker is zich van steeds meer zaken bewust dat hij er onbekwaam in is.
Van die twijfel maken populisten graag gebruik: die onderzoeker weet het niet eens zeker, dus laten we daar maar niet naar luisteren. Zo wilde de BBB ons doen geloven dat de RIVM slecht stikstof meet, omdat ze dat steekproefsgewijs doet. Ze vertellen er niet bij dat RIVM eerst heel nauwkeurig én steekproefsgewijs mat. Die twee technieken kwamen exact overeen, zodat ze konden volstaan met steekproeven.
Dat ze in Duitsland helemaal geen stikstof meten is een andere misleiding. Ze hebben een andere benadering vanwege de grotere geografische variatie en de verschillen in agrarische en industriële activiteiten.
Terug naar de radicale en agressieve vorm van actie voeren. Het is niet zo dat die actievoerders de verandering tot stand brengen. Het is – volgens onderzoek 😉 – zo dat deze mensen het pad plaveien voor de wat actievoerders die iets meer van de rede zijn. Als je maar vaak genoeg op een agressieve manier zegt dat ING fossiele industrie stimuleert en je gaat daarom hun gebouwen agressief bezetten, dan kan daarna – zonder dat ze dat met elkaar afgesproken hebben – iemand anders een redelijk overleg starten met ING dat al een stuk verder richting ‘stoppen’ begint.
Kun je daar wat mee?
Haha… of ik hier wat mee kan?
Je geeft me in ieder geval stof tot nadenken!
Bedankt voor je uitgebreide reactie en tot de volgende keer! 😉