Tessel: “Maar zolang de regering doorgaat met fossiele subsidies, helpt dit allemaal om het onderwerp op de kaart te krijgen,” zegt klimaatactiviste Tessel Hofstede. Voor de duidelijkheid: De veroordeling gaat dus niet over de blokkade, maar om het oproepen daartoe.
Dat vonnis houdt in hoger beroep geen stand zeggen deskundigen. Het Openbaar Ministerie heeft het woordje ‘blokkade’ op de gewraakte poster gebruikt om te stellen dat het niet om een demonstratie ging. Met een blokkade zou je het verkeer in gevaar kunnen brengen. Demonstranten daarentegen kun je niet oppakken, want demonstreren is een recht.
Boeren die asbest op de snelweg in de fik staken en in file naar Den Haag reden, die protesteerden, ze riepen niet op het verkeer te blokkeren. Dat ze dat deden, dat er mensen in de door hen veroorzaakte files stonden die niet op tijd in het ziekenhuis konden komen, daar zijn geen rechtszaken tegen gevoerd.
Tessel over de uitspraak: “Verbaasd. Verbijsterd. Verontwaardigd. Verdrietig. Terwijl in die rechtszaal zaten waren er moeders die hun kind zagen sterven wegens het klimaat. En de bazen van Shell, Tata en Schiphol, die kunnen gewoon doorgaan!”
Tessel, en haar plaatsgenoot Paul Hendriksen, beiden actief voor Extinction Rebellion, zijn ook van plan gewoon door te gaan. “Wat we deden, lijkt ineens heel duister. Maar die bezetting van de A12 geeft slechts een beetje chaos, over een paar jaar heb je er pas echte chaos, dan spoelen er auto’s door die tunnelbak en kijken we terug naar die rebellen, dat dat allemaal best mee viel.” De tunnel in de A12 ligt tussen het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de tijdelijke Tweede Kamer. Dus zij die nu het klimaat negeren, van hen gaan die auto’s straks drijven.
De gang naar de rechtszaal begon allemaal op 26 januari. “Toen werd ik thuis gearresteerd, heb ik tien uur vastgezeten, is mijn telefoon ingenomen en leeggehaald, heb ik een gebiedsverbod van drie maanden gehad, heb ik een verlenging van het gebiedsverbod gehad, heb ik vier keer een dag in de rechtbank gezeten en krijg ik nu dertig uur taakstraf… Dit allemaal omdat ik wil dat de overheid stopt met het subsidiëren van de fossiele industrie voor dertig miljard per jaar van ons belastinggeld.
Uitspraak van de rechter
De rechtbank oordeelt dat de verdachten zich schuldig hebben gemaakt aan opruiing. Ze hebben welbewust berichten op sociale media geplaatst om zoveel mogelijk mensen te mobiliseren voor de acties. Daarmee hebben ze anderen aangespoord om een strafbaar feit te plegen. Een blokkade kan leiden tot verkeersonveilige situaties, omdat de verkeersdeelnemers op deze 70-kilometerweg plotseling moeten remmen voor demonstranten om een aanrijding te voorkomen en daarbij onveilige manoeuvres kunnen maken.
De rechtbank heeft ernstige twijfels over de noodzaak en proportionaliteit van de manier waarop de verdachten zijn aangehouden. Dit weegt de rechtbank mee in de bepaling van de straf.
Tessel is er niet van onder de indruk, ze is er ook vrij zeker van dat er in hoger beroep van die blokkade en verkeersonveiligheid niets overblijft. De acties waren al zolang van te voren bekend dat er alleen maar sprake was van chaos. Maar goed, “zolang de overheid fossiele industrie blijft subsidiëren, zolang blijf ik actie voeren. Hoe ver ik bereid ben te gaan is moeilijk te zeggen. Ik denk dat de grens voor mij is wanneer in hechtenis zou moeten. Maar ik bekijk dat per dag. En daarbij heeft mijn gezin ook inspraak. Geen idee eigenlijk. Ik had dit allemaal ook al niet bedacht en verwacht.”
Het demonstratierecht is in Nederland een groot goed. En met het blokkeren van een snelweg maakt men een duidelijk statement. Dat moet kunnen. Toch weet men ook dat men dan een strafbaar feit pleegt, dat is nu eenmaal de wet. Die feiten kunnen door de overheid niet zomaar weggestreept worden tegen morele overtredingen van anderen, zoals Shell en andere multinationals. Of onbestrafte overtredingen zoals acties van boeren. Burgerlijke ongehoorzaamheid houdt dus per definitie in dat demonstranten straf riskeren.