Onze keuken is piepklein. Dat beperkt sowieso het aantal apparaten, anders is er geen ruimte om lekker te kunnen kokkerellen. Plantaardig in ons geval, we eten geen vlees, vis of zuivel. Dat is onze meest duurzame keuze, die ook veel dierenleed scheelt. En die helpt bij het kiezen van andere oplossingen voor de gebruikelijke keukenapparatuur.
Zo hebben we de elektrische boiler in het keukenkastje al jaren niet meer in gebruik. In het begin kookte ik nog water voor de afwas, maar doordat we alleen plantaardig eten en heel vaak rauw bovendien (ja, echt lekker) blijkt afwassen in koud water in verreweg de meeste gevallen genoeg.
Door dit succes ben ik anders naar onze keukenapparatuur gaan kijken. De afzuigkap die ik eerst wilde vervangen omdat hij het erg slecht doet en veel lawaai maakt, gebruik ik alleen soms nog voor het lichtje boven het fornuis en als plank voor spullen. Het raam gaat gewoon open bij luchtjes of stoom.
De keukenweegschaal is vervangen door eentje die je even opdraait en dan op 1 gram nauwkeurig tot 5 kg weegt. Mechanisch wondertje. Mijn favoriet is een mini keukenmachientje, die met drie scherpe messen noten, groente en hard fruit hakt als de beste, gewoon door een aantal malen aan een touwtje te trekken. Meteen klein fitnesstoestel.
Koffie malen we al jaren met de hand met een ouderwetse wandkoffiemolen, de grote elektrische citruspers heb ik in de kringloop geruild voor een kleine handpers, die zo in een la past.
Peulvruchten, rijst en graan kook ik maar kort en doe ze dan in de mand met dekens om na te garen. We hebben geen verwarming in dit kleine keukentje, wel een goed geïsoleerde vloer. Even iets koken of bakken en het is er zo warm.
Plastic schuursponsjes heb ik vervangen door sponsjes op basis van cellulose en sisal, dus geen nare nanodeeltjes meer in het milieu. Ook de afwaskwast is van hout en sisal. Aluminium, bakpapier met siliconen en plasticfolie hoef ik niet meer te gebruiken door mijn ecologische 4-in-1 rol, met papier dat in de oven kan, natgemaakt perfect om schotels past en helemaal biologisch afbreekbaar is. Kleine zaken, die een prettig gevoel geven.
Jarenlang was ik een groot fan van een afwasmachine en betreurde het dat daarvoor in deze keuken geen ruimte is. Nu heb ik er plezier in om water te besparen met een simpele bak van twee liter in de gootsteen. Daarin spoel ik ook groente en fruit, eventjes mijn handen, enz. Het water zonder zeepsop gooi ik regelmatig in een van de grote bakken of gieters buiten, waarmee we dan weer de planten in de moestuin water geven. “Waterbakken? En de muggen dan?” Geen last van. De meeste muggenlarven gaan bij het begieten de tuin in en vogels eten de muggen die het wel redden.
Ik heb echt de smaak te pakken van eenvoudige oplossingen, die weinig of geen energie vragen of anderszins duurzaam zijn. Dus trekken we binnenkort de stekker uit de koel-vriescombinatie. Want als ik kijk wat ik in de koelkast heb staan, dan zijn daar maar weinig dingen bij die echt koeling nodig hebben. Een groot voordeel van plantaardig eten. Nu komt de warme lucht van de motor in de kelder, die daardoor eigenlijk te warm wordt. Zonder die motor blijft de kelder koel. Nu nog een paar planken er bij en dan kunnen we in de kelder spullen koel houden. Omdat we geen vlees en zuivel eten moet dat goed mogelijk zijn. We hebben ergens anders nog een kleine vrieskast staan, dus het vriesgedeelte in de keuken is niet nodig.
En daarmee is er ook kastruimte gecreëerd in ons kleine keukentje voor de gedroogde spullen. Groente, fruit en zelf geplukte paddenstoelen drogen is een mooie bewaarmethode, waarbij weinig vitamines en mineralen verloren gaan. In de zomer droog ik in de zon in de door mijn lief Pieter gemaakte droogkast. In de winter deels boven de houtkachel, deels in de elektrische droogoven. Alles met elkaar een stuk energiezuiniger dan invriezen.
Een andere gezonde en energiezuinige bewaarmethode, die bovendien nog mooie bacteriën toevoegt aan het eten, is fermenteren, waarmee ik nu aan het experimenteren ben. Sommige probeersels waren heerlijk, bij andere potjes tierden de verkeerde bacteriën welig. Dat is nog een uitdaging…
Over andere duurzame uitdagingen een volgende keer.
