Gemeenten hebben er allerlei taken bij gekregen van de rijksoverheid, maar het rijk deed daar minder geld bij dan ze er zelf voor nodig had. Zodat gemeenten nu geldgebrek hebben of dreigen te krijgen bij de uitvoering van die taken.
Door Harrie Kiekebosch
Om toch het hoofd boven water te houden besloot de gemeente Raalte zeven jaar geleden al thuiszorg aan te besteden onder cao-normen. Dat verwacht je niet van een gemeente met christenen aan de macht en voor Carinova destijds reden naar de rechter te stappen. Intussen knijpt Den Haag de sociaal maatschappelijke portefeuille van gemeenten meer en meer uit. Met de VVD daar aan het stuur is dat wat je kunt verwachten. De nood is inmiddels zo hoog dat de anders zich politiek op de oppervlakte houdende burgemeester Dadema als voorzitter van de Overijsselse burgemeestersclub zijn stem verhief richting de landelijke politiek.
Want van het rijk, daar moet het geld vandaan komen. Een gemeente kan niet op veel andere manieren winst maken. Gemeentelijke belastingen gaan meestal niet verder dan dat ze de kosten dekken, van bijvoorbeeld vuilnis ophalen en verwerken, het zwembad openhouden en bouwgrond rijp maken.
De energietransitie biedt goede kansen die gemeentelijke inkomsten stevig op te plussen: door een eigen energiebedrijf te beginnen. Iedere gemeente moet al in 2030 de helft van zijn stroom groen opwekken en dat is nog maar het begin. In Raalte krijgt ieder dorp die opdracht. In Olst-Wijhe gaan ze dat met de hele gemeente samen voor elkaar maken.
Nu is het zo dat een ambtelijk apparaat niet per definitie een winstgevend bedrijf in de benen krijgt. Andersom is het niet per definitie aan ondernemers voorbehouden winst te creëren ten behoeve van de samenleving. Daarom stel ik een coöperatie voor van overheid en ondernemers samen die groene stroom gaat opwekken. Te gebruiken voor de lokale samenleving. De winst daarvan gaat niet naar Vattenfall in Zweden, maar blijft binnen de gemeente of in Salland.
Dan heb je je groene energie met lokaal draagvlak. En de winst zet je in voor het sociaal maatschappelijke domein. Ik zeg: doen!