Heeft het zin om in Salland een autoloze zondag in te voeren? Volgens de VVD Olst-Wijhe is het beter om voorzieningen beter aan te laten sluiten op veilige fiets- en wandelpaden.
Door Hans Olthof
ChristenUnie en GroenLinks willen de autoloze zondag terug. Op dinsdag 15 oktober dienen deze partijen hun plan in tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
De partijen willen ‘hun’ autoloze zondag laten aansluiten op de autovrije dag die jaarlijks in september in België, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk gehouden wordt. In ons land kennen we de autoloze zondag vooral uit de jaren zeventig, toen het kabinet-Den Uyl de autoloze zondag invoerde om te anticiperen op benzinetekorten door de oliecrisis. Destijds was autorijden op die zondag in het hele land verboden, nu hopen CU en GL vooral op ‘welwillendheid van gemeenten’. Die mogen namelijk zelf kiezen of ze meedoen en welke delen van de gemeente ze autovrij verklaren. De vraag is of Sallandse gemeenten zich daarbij moeten aansluiten.
Wie goed naar de argumentatie van CU en GL luistert, constateert dat deze partijen zich met name richten op grote steden. Die zijn te vol, te vies en te lawaaierig. Dat klopt. Wie wel eens in Amsterdam (of een andere grote stad) komt, wordt geconfronteerd met scheurende taxi’s, foutgeparkeerde fietsen, jankende scooters, brullende SUV’s, en een voortdurende stroom van toeristen met hun onvermijdbare rolkoffers. Een autoloze zondag in het centrum van een grote stad betekent dan ook méér ruimte voor bewoners, is beter voor het klimaat, voor de luchtkwaliteit en de zondagsrust.
De vraag is of deze argumenten ook opgaan voor Salland. Voor een deel natuurlijk wel: minder auto’s betekenen minder lawaai, minder stank en minder drukte op de zondag, hoewel het effect daarvan natuurlijk een stuk kleiner zal zijn dan in grote steden. Invoeren dan maar, die autoloze zondag in Raalte, Olst en Wijhe?
Hmm, dat valt nog te bezien. Want naast de hierboven gemelde voordelen zijn er natuurlijk ook nadelen: beperkte automobiliteit op het platteland en in dorpen kan, in tegenstelling tot steden, niet opgevangen worden door het openbaar vervoer, want dat is op zondag grotendeels afwezig. De trein rijdt weliswaar, maar zowel de buurtbus als lijn 161 (Zwolle-Deventer) rijdt niet op zondag. Lopen of de fiets pakken kan natuurlijk, maar niet iedereen is daartoe in staat.
Een beter idee om de rol van de auto terug te dringen, is wellicht om niet eenmaal per jaar een autoloze zondag te organiseren, maar onze dorpen zodanig in te richten dat ze ook prima bereikbaar zijn zonder auto. Dat begint bij een goede ruimtelijke ordening. De laatste jaren lijkt de tendens in Olst-Wijhe te zijn om voorzieningen uit de centra te verplaatsen naar de randen van de dorpen. Het gezondheidscentrum Het IJsselhuis in Wijhe (huisartsen, apotheek, fysiotherapie en tandartsen), het gemeentehuis in Wijhe en het voorgezet onderwijs in Wijhe zijn daar voorbeelden van. Een van de gevolgen daarvan is dat de locaties van die voorzieningen niet echt uitnodigen om ze te voet of met de fiets te bezoeken.
Als Sallandse gemeenten de overlast van automobiliteit willen terugdringen, doen ze er daarom goed aan om hun centra levendig te houden wat voorzieningen betreft en daar veilige fiets- en wandelroutes op aan te laten sluiten.
Dat levert méér op voor het milieu, de verkeersveiligheid en de levendigheid dan eenmaal per jaar op een zondag de auto laten staan.
Hans Olthof is fractievoorzitter VVD Olst-Wijhe
