“Waarom is het zo belangrijk om vlinders te tellen?” Deze vraag werd mij onlangs gesteld. Eigenlijk vond ik dat een hele goede vraag. Er is echter geen eenduidig antwoord op te geven.
Door Emilio, de Sallandse Vlinderfotograaf
In een vlinderrijk gebied komen vrijwel altijd talloze andere insectensoorten voor en er is voldoende afwisselende vegetatie aanwezig. Je zou dus kunnen stellen dat zodra je veel vlinders telt in een bepaald gebied, dat het goed gesteld is met de natuur aldaar.
Als je een traject intensief monitort en er vindt daarop een verandering plaats, hoe minuscuul ook, valt dat meteen op en is vaak van directe invloed op de vlinderstand. Een voorbeeld: Op één van de trajecten die ik sinds 2017 monitor, ‘Looproute B’, hebben naast de extreme droogte van 2018, meerdere en omvangrijke veranderingen plaatsgevonden. Eén gedeelte van dat traject wordt sinds het voorjaar van 2020 nog maar één keer gemaaid, in het najaar. Een ander deel wordt regelmatig gemaaid. Nog voor de lente dit jaar zijn intrede deed, is een eik gekapt, die zich zo’n twee meter van de looproute bevond. Tevens is er een nieuw mierennest gebouwd en is een deel van de eerder aanwezige vegetatie verdrongen door brandnetels. Al deze factoren zijn van grote invloed op de vlinderstand.
Zo heb ik sinds 6 april 2018 op die route geen Kleine Vos meer waargenomen. Ook het Landkaartje was ik daar sinds 2018 niet meer tegengekomen, tot vorig jaar. Op 13 juli 2020 trof ik daar weer een Landkaartje aan; in zomervorm uiteraard. Nu de eik gekapt is, ga ik ervan uit dat ik daar ook geen Eikenpage meer zal waarnemen. Eveneens heb ik de Lieveling daar sedert 2018 niet meer aangetroffen. Ook het aantal Sint-Jansvlinders is sterk afgenomen. In 2019 telde ik er veel meer dan in 2020. Verrassend is dat ik in 2020 voor de eerste keer een Bruin Blauwtje spotte op dat traject. Tevens is het aantal Oranjetipjes daar sinds 2018 vertienvoudigd. Kortom, het monitoren van een vlindertraject (waar het tellen van vlinders het belangrijkste onderdeel van is), levert een schat aan informatie op.
Hieronder staat een momentopname weergegeven van Looproute B:
| Waarnemingen ‘Route B’ mei 2018 | Aantal vlinders | Waarnemingen ‘Route B’ mei 2021 | Aantal vlinders |
| Dagpauwoog | 2 | Dagpauwoog | 3 |
| Landkaartje | 2 | Landkaartje | 0 |
| Gamma-Uil | 10 | Gamma-Uil | 0 |
| Bruine Daguil | 1 | Bruine Daguil | 0 |
| Lieveling | 1 | Lieveling | 0 |
| Groot Dikkopje | 1 | Groot Dikkopje | 0 |
| Sint-Jacobsvlinder | 1 | Sint-Jacobsvlinder | 0 |
| Oranjetipje | 1 | Oranjetipje | 7 |
| Hooibeestje | 0 | Hooibeestje | 2 |
| Citroenvlinder | 2 | Citroenvlinder | 3 |
| Weegbreemot | 0 | Weegbreemot | 1 |
| Kleine Vuurvlinder | 0 | Kleine Vuurvlinder | 3 |
| Klein Geaderd Witje | 2 | Klein Geaderd Witje | 1 |
| Klein Koolwitje | 5 | Klein Koolwitje | 4 |
| Bont Zandoogje | 1 | Bont Zandoogje | 0 |
| Icarusblauwtje | 1 | Icarusblauwtje | 0 |
| Totaal | 30 | Totaal | 24 |
Op de foto staat een Bruin Blauwtje, een hele kleine en vrij schaarse dagvlinder, die in Raalte sterk in aantallen toeneemt. Een bijzondere en hoopvolle ontwikkeling!
De Sallandse Vlinderfotograaf maakt deze rubriek voor Stichting Salland Zoemt.
