Door Agnes Heethaar
Wie klaagt er dit jaar niet over overlast van slakken en dat er van alles wordt opgegeten? ‘Heb jij ook zoveel last van slakken?’ vragen ze mij ook’. Nee, eigenlijk niet…
Het lijkt alsof ik één van de weinige ben, die daar dit jaar geen last van heeft. Op de facebookpagina’s is het ook een item. Meestal gaat het er dan over hoe je de slakken kunt bestrijden. Van de slakken vangen in de avond en ze een eind verderop weer loslaten op een andere plek tot ze lokken in een bierval. Werken met koperen ringen om je groente heen. Schelpen, kiezensteentjes en koffiedik rondom de plantjes strooien, omdat slakken dat niet fijn vinden om met hun tere huidje overheen te kruipen.
Maar moet je de slakken wel bestrijden of kun je het ook anders zien?
Opruimers
Slakken zijn de opruimers van de natuur. Ze eten verzwakte plantjes. Met hun uitwerpselen dragen ze weer bij aan de vruchtbaarheid van de bodem. Je zou kunnen zeggen dat je daar dan blij mee kunt zijn. Minder leuk is het natuurlijk als je alle inspanningen in je moestuin in rook op ziet gaan. Maar, vraag je je ook af waarom al die slakken naar jouw tuin komen? En wat zijn de natuurlijke opruimers weer van slakken? Hoe gezond is jouw tuin? Hoe staat het met je bodem? Hoe staat het met de biodiversiteit in je tuin? Wat is de kwaliteit van jouw zaai- en pootgoed?
Doe iets aan de oorzaak
Bestrijden klinkt als iets dat je ongedaan wilt maken wat niet gewenst is. Maar door slakken te bestrijden, heb je nog niks aan de oorzaak gedaan. Gezondheid is de beste remedie tegen ziekten, plagen en ongedierte. Als ze wel verschijnen, dan wordt het tijd om te kijken naar gezondheid en op welk onderdeel er nog werk aan de winkel is. In de tuin heb je het dan over een gezond ecosysteem. Te beginnen bij een gezonde bodem, met voldoende organisch materiaal, wormen in de grond die zorgen voor het omzetten van dood plantmateriaal tot het vrijmaken van voedingsstoffen. Ze zorgen met hun gangetjes voor een losse en luchtige bodem. Een losse bodem waar wortels diep de bodem in kunnen. En een bodem dat voldoende water kan vasthouden door al het organische materiaal. Goed zaai-en plantgoed van biologische oorsprong is essentieel. Voldoende biodiversiteit en vogels die de plagen kunnen verorberen en ook meteen zorgen voor bemesting. Daarnaast is de ligging van de tuin ook van belang. Is er voldoende zon, maar ook schaduw en geen tocht? Ook een tuin gedijt goed onder gezonde omstandigheden. En wat te denken van de gewassen die je ervan oogst en op tafel zet?
Alles hangt met elkaar samen. Het vraagt even om verder te kijken dan de slakken en de samenhang van het geheel te zien. Kijken vanuit het Ecosysteem en niet vanuit het EGO-systeem. Ons mensenleven is niet anders.
