De gedachte erachter is dat lokale media nu te veel afhankelijk zijn van vrijwilligers en incidentele subsidie, en daardoor te weinig kwaliteit kunnen leveren. Dat is niet onwaar. Professionele journalistiek vraagt tijd, mensen en geld. Anders wordt het een parochie- of clubblad. Dat kan kwalitatief heel goed zijn, maar ook weinig om het lijf hebben.
Toch wringt het. Want met schaalvergroting win je misschien aan slagkracht, maar verlies je óók iets waardevols: nabijheid, herkenbaarheid, vertrouwen. En dat zie je nu haarfijn gebeuren in Twente.
🧱 Eén Twente of twee?
De discussie: moet er in Twente één streekomroep komen — 1Twente, met de thuisbasis in Enschede — of toch twee? In Borne, Nijverdal, Rijssen en omliggende dorpen groeit het verzet. Men voelt zich niet thuis bij de ‘grote stad’. Het Asterix-en-Obelixgevoel, noemde hoofdredacteur Anke Jonathans van Borne Boeit het. Een klein dorpje dat zich verzet tegen de overheersing.
Een brede meerderheid in de gemeenteraad van Borne — VVD, CDA en Borne-Nu — pleit inmiddels voor een lobby richting Den Haag: laat Twente twee streekomroepen krijgen. Dat zou de journalistieke onafhankelijkheid én de lokale betrokkenheid ten goede komen. Lezen we in de Stentor.
En terecht. Want journalistiek gaat niet alleen over schaal, maar vooral over context. Nieuws moet gaan over de wereld waar je je in beweegt. Waar je je boodschappen doet, je kinderen naar school stuurt, je club aanmoedigt of naar de film gaat. Dat zijn geen abstracte ‘regio’s’, maar natuurlijke leefgebieden. En zo’n leefgebied is vaak kleiner dan je denkt — en zeker anders dan een provinciegrens suggereert.
🌱 Salland1
Buiten Twente zijn de gewestelijke omroepen al aardig verdeeld. Salland1 is de gewestelijke omroep voor Raalte, Olst-Wijhe en Deventer. Een gebied dat klopt, qua leefstijl en oriëntatie. Net als RTV Vechtdal voor Ommen, Dalfsen en wat meer Vechtdalgemeenten én een gewestelijke omroep vanuit Zwolle richting Kampen. Die gewestelijke schaal past beter bij hoe mensen leven, lezen en luisteren dan de grenzen van een provincie.
🗺️ En RTV Oost dan?
En terwijl onderaan de piramide alles opnieuw wordt ingedeeld, blijft bovenin de structuur onaangetast. Provinciale omroepen als RTV Oost blijven buiten schot. Maar waarom eigenlijk?
Wat is hun plek in het nieuwe bestel, als we straks landelijk en gewestelijk publieke omroep hebben? Zijn provincies wel homogeen genoeg om als journalistieke eenheid te functioneren?
In Salland noemen we RTV Oost steevast ‘RTV Twente’, tot ergernis van de redactie in Hengelo. Maar dat gevoel komt ergens vandaan. Kampen en Steenwijk, welk gevoel hebben ze daar nu helemaal met Enschede en Hengelo?
Misschien is het tijd om die vraag hardop te stellen: hebben we nog wel een provinciale laag nodig als we sterke gewestelijke omroepen bouwen? Misschien moet de inhoudelijke én financiële verantwoordelijkheid dan ook daar komen te liggen.
Want eerlijk is eerlijk: bij RTV Oost is het al jaren zoeken naar koers en kaders. Bestuurlijk stuurloos, redactioneel versnipperd, en al jaren niet in staat om financieel en inhoudelijk slagvaardig te opereren. Misschien is het tijd om het roer echt om te gooien.
🧭 Wat is eigenlijk de taak van de publieke omroep?
En dan de vraag der vragen: waarvoor is de publieke omroep er eigenlijk? Willen we dat die achter elke politie-auto aan rijdt? Elk brandje brengt? Iedere raadsvergadering samenvat?
Of willen we dat de publieke omroep, wars van markt en kijkcijfers, een democratische kernfunctie vervult? De samenleving informeren — met zorgvuldigheid, diepgang en onafhankelijkheid. Niet alleen over wat er gebeurt, maar vooral over wat dat betekent. Een democratie functioneert alleen met een goed geïnformeerde bevolking.
Dát is de opdracht. Niet nostalgisch verzuilen, maar herbezinnen op journalistieke relevantie. Niet sturen op schaal, maar op zeggenschap. En als we daar de gewesten de ruimte voor geven, moeten we ook de centrale laag durven loslaten.
De publieke omroep is belangrijker dan ooit. Maar dan moeten we haar opnieuw durven uitvinden. Geworteld in de streek, gericht op de samenleving. Geen schaalvergroting om de schaal, maar democratie van onderop. Dat werkt — en dat verdient onze steun.
