Door HAK
In de rubriek ‘ondertussen bij de buren’ maken we soms een uitstapje naar buiten Salland, om zo voorbeelden naar hier te halen.
Thijs Brooijmans (21), bachelor student aan de HAS Hogeschool in Den Bosch, is de eerste winnaar geworden van de Adri den Dekker Prijs die vorig jaar in het leven werd geroepen door groentefabrikant HAK in nauwe samenwerking met de HAS Hogeschool in Den Bosch en Venlo. De student, derde generatie van een familie van akkerbouwers in Steenbergen, ging er met de stimuleringsprijs vandoor met zijn winnende essay genaamd ‘Strokenteelt is de toekomst; in tegenstelling tot de huidige monocultuur, een weerbaar teeltsysteem’. Aan de prijs is ook een studiecheque van € 2000 verbonden.
De Adri den Dekker prijs beloont de student met het beste idee om de landbouw in Nederland duurzamer en toekomstbestendiger te maken. De jury bestond dit eerste jaar uit Adri den Dekker (voormalig directeur Inkoop, Landbouw en Duurzaamheid van HAK), Frederike Praasterink (Lector Future Food systems aan de HAS) en Michaël Wilde (directeur van Bionext, ketenorganisatie van de biologische sector).
In totaal namen 20 derdejaars studenten, die in hun bachelorprogramma de minor “Innovating Agrifood Production Systems” volgen, deel aan de competitie. In de finaleronde bleven er zeven genomineerden over. Volgens de jury waren de ingezonden onderwerpen van goed niveau en heel divers wat betreft bedrijfstakken (akkerbouw, veeteelt, melkveehouderij en de kweek van insecten – red.) en actuele thema’s (veredeling, biologisch, biodiversiteit, gewasbeschermingsmiddelen, strokenteelt, niet kerende grondbewerking en een gezonde bodem als belangrijke basis voor voedsel).
De jury was onder de indruk van het niveau van de essays. “Het is heel inspirerend om de betrokkenheid en passie van deze studenten te zien. De essays waren goed onderbouwd en realistisch met als belangrijke gemene deler dat ‘business as usual’ geen optie meer is voor het voedsel- en landbouwsysteem”, aldus de jury.
Winnend essay: een weerbaar teeltsysteem door strokenteelt
Het essay van Brooijmans was evenwichtig zo voegt de jury toe: “Thijs heeft terecht gewonnen, omdat hij niet alleen nauwkeurig aangeeft wat er volgens hem moet veranderen in de landbouw, hij deelt zijn dilemma’s, komt met praktische oplossingen en betrekt de hele keten.”
Strokenteelt draagt bij aan diversificatie van teeltsystemen en is een veerkrachtig productiesysteem voor de boer. Een groot voordeel is dat ziekten en plagen zich minder snel verspreiden omdat er een veelheid aan producten op één perceel staan die de natuurlijke bescherming bevorderen. Ook worden bij strokenteelt meestal minder zware machines gebruikt waardoor bodemverdichting wordt beperkt. De aanpassingen in het oogstproces werken kostenverhogend.
Winnaar Thijs Brooijmans ziet in strokenteelt een kans voor de toekomst: “Ik ben ervan overtuigd dat we, onder andere door de steeds strenger wordende regels van de Europese Unie, naar een teelt toe moeten die weerbaarder is en waarvan biodiversiteit een belangrijk onderdeel is. De knelpunten (irrigatie, onkruidbestrijding en gebruik van kunstmest) die strokenteelt nu nog kent, kunnen naar verwachting goed aangepakt worden. Ik denk verder aan strokenteelt in combinatie met een rijpadensysteem, niet kerende grondbewerking en een bouwplan dat uitgaat van gewascombinaties waarbij elke strook zijn eigen oogstperiode kent. Deze producten zijn wat duurder voor consumenten, maar gegarandeerd gezonder en beter voor het milieu.”
(tekst gaat verder onder de foto)
Proeven met strokenteelt
Op dit moment worden er diverse proeven met strokenteelt uitgevoerd in Nederland, waaronder door WUR en enkele telers. Uit resultaten blijkt dat de netto-opbrengst per hectare minstens gelijk is aan die van monocultuur en de ziekte- en plaagdruk binnen de verschillende gewassen lager ligt. Tevens neemt de diversiteit aan insecten binnen het perceel tot wel vier keer zoveel toe.
“Uit onderzoek van onder andere Wageningen Universiteit blijkt dat strokenteelt zorgt voor gelijkblijvende opbrengsten ten opzichte van reguliere teelt. De beste resultaten worden gehaald bij afstanden van 6 meter breed. Dit bevordert de biodiversiteit en het is geen grote woestijn meer waarbij schadelijke insecten zich snel verspreiden”, aldus Brooijmans. Hij komt van een regulier akkerbouwbedrijf en ziet in de toekomst zeker voordelen om ook hier strokenteelt in de praktijk toe te gaan passen, maar eerst gaat hij zijn opleiding afronden. “De gewonnen studiecheque kan ik goed gebruiken voor mijn aankomende stage in Portugal. Tijdens deze stage ga ik een bijdrage leveren aan het optimaliseren en beperken van het waterverbruik in de maïsteelt.”
HAS Hogeschool en groentefabrikant HAK zijn enthousiast over de uitkomsten van de prijs. “De essays laten studenten inzien dat het anders moet. Het opent hun ogen en helpt ze om stappen te zetten in de goede richting en dat is natuurlijk erg mooi. We zijn dan ook erg blij dat HAK heeft aangegeven ook volgend jaar weer te willen investeren in deze stimuleringsprijs”, aldus Ronald Sol van de HAS Hogeschool.
