Straatpraat: Wordt Raalte de voorbeeldgemeente voor bestuur met nieuw elan?

Dag TheeTante, Buuf en Buurman,

NarrigeNeef is helemaal van de leg (geen paaseieren dus dit jaar) van de uitvoering van de Passion, die Witte Donderdag plaatsvond onder regie van informateur Hans Vroomen (CDA) in de krochten van het Raalter gemeentehuis. Hij presenteerde daarbij zijn advies voor de vorming van de bestuurscoalitie binnen de gemeenteraad voor de komende bestuursperiode. NarrigeNeef is natuurlijk maar een simpele Sallander die niet al teveel van politiek af weet, maar toch zo eigenwijs is dat hij denkt met de ideale oplossing te komen: een voorbeeld voor nieuwe en slagvaardige politiek waar de mensen weer vertrouwen in kunnen krijgen.

Gemeenteraadsverkiezingen 2022

Landelijk gezien waren er twee trends te zien:

1. Uit het weer verder gedaalde opkomstpercentage bij het stemmen blijkt dat ongeveer de helft van de stemgerechtigde inwoners geen vertrouwen meer hebben in vooral de landelijke politiek, die nogal brekebenig overkomt door een aantal nog steeds niet afgehandelde pijnlijke dossiers (Toeslagen, Groningen, Judasachtige regeringsvorming) en getroffen werd door de Coronacrisis, die volgens bepaalde groepen inadequaat werd afgehandeld. Dit, terwijl dit beter geschiedde en met minder beperkingen dan in de meeste andere landen, maar toch veel onrust en onzekerheid opriep. Het nieuwe elan dat door het nieuwe kabinet aangekondigd werd komt ook nog niet bepaald uit de verf, wat zijn weerslag had op het kiesgedrag op vooral landelijke partijen.
2. De helft van de kiezers die wel naar het stemlokaal ging bevestigde eigenlijk ook de afkeer van de landelijke partijen door voor  36%, op lokale partijen te stemmen. In Raalte was dat zelfs 56%! (De VVD als grootste landelijke partij scoorde slechts 11,5%), veelzeggend.

Situatie laatste raadsperiode Raalte

Het CDA was volgens mij al sinds 1648 de grootste partij in Raalte. Bij de vorige verkiezingen werd GemeenteBelangen dat echter met 7 zetels en werd een coalitie gevormd met CDA (6) en VVD (3). Héél belangrijk was het Roalter Akkoord dat met de meeste oppositiepartijen werd afgesloten en dat resulteerde in een zeer constructieve samenwerking met alle partijen. Dit leverde goede resultaten op binnen de door Den Haag gestelde, vaak karige, kaders. Raalte (en niet te vergeten haar gedreven burgemeester) eindigden op topplaatsen in de uitverkiezingen van best bestuurde gemeenten en burgemeester in Nederland. In vergelijking met omliggende gemeenten is ook het financiële fundament zeer solide.

Interpretatie uitslag

De gemiddelde Raalter kiezer zou verwachten dat de coalitievorming één dag na de verkiezingen al duidelijk zou zijn: lokaal heeft zeer overtuigend gewonnen, GemeenteBelangen en Burgerbelangen0572 hebben samen 14 van de 25 raadszetels. Deze combinatie zou volledig recht doen aan de kiezers. Volgens de gebruikelijke procedures werd toch een informateur benoemd. Deze kwam als een donderslag bij heldere hemel met het voorstel BB (7 zetels)+ CDA (5)+ VVD (3). Feitelijk werd GB ingeruild voor BB. Vrijwel niemand kan zich voorstellen wat daar de onderbouwing van kan zijn. GB, met 8 jaar collegeverantwoordelijkheid met een nog beschikbare zeer succesvolle, maar bescheiden wethouder Frank Niens en andere ervaren fractieleden zou moeten worden afgelost door een nog niet lang zo lang bestaande, (te?) snel gegroeide partij zonder echte bestuurservaring die dan wel het meest te zeggen krijgt. Ook stellen veel mensen vraagtekens bij de financiële haalbaarheid van een aantal programmapunten. De VVD gaf aan dat BB voor hen een beter programma had maar het CDA kon geen verklaring geven voor de dolk in de rug van GB na 8 jaar uitstekende samenwerking en kwam in de communicatie over als één van de spelers in de Passion, wiens naam met een J begint, maar niet de hoofdrolspeler. De enige denkbare reden voor de ommezwaai is dat het CDA meer invloed zou hebben in een combinatie met een onervaren grootste partij. Door dit alles is de coalitievorming in een ernstige impasse geraakt, omdat partijen die elkaar tot dusver volledig vertrouwden in een nieuwe situatie nog moeilijk met elkaar door een deur zullen kunnen. Tijd voor een niet zo conventionele maar wel heel toekomstgerichte oplossing.

Raalter Nieuw Elan

GB is een middenpartij, soms een beetje links, soms een beetje rechts. De grootste problemen die de komende tijd aangepakt moeten worden: energietransitie, stikstof, minima enzovoort, worden door veel (nog steeds met hun kop in het zand zittende) kiezers als links beschouwd en moeten breedgedragen opgelost worden, waarbij wat rechtse tegendruk door velen gewenst zal zijn. Wanneer een coalitie gevormd zou worden uit GB, VVD, PvdA, GroenLinks en D66 wordt een perfecte balans bereikt binnen het politieke spectrum. De VVD zou dan bij voorkeur moeten proberen om wethouder Dennis Melenhorst, die uitstekend gefunctioneerd heeft de afgelopen periode, op deze post te behouden en één van de andere partijen zou eens bij het CDA moeten informeren hoeveel de transfersom bedraagt voor wethouder Gerria Toeter die het ook uitstekend deed. Goed voor de continuïteit. Er zullen misschien mensen bedenkingen hebben bij deze combinatie, maar vergeet niet dat de afgelopen periode uitstekend is samengewerkt tussen deze partijen binnen het Roalter Akkoord.

Met een dergelijke coalitie zal Raalte landelijk een voorbeeld kunnen zijn voor praktisch Nieuw Elan. Dat mensen geleidelijk weer vertrouwen in de politiek geeft!

NarrigeNeef is benieuwd wat TheeTante, Buurman en Buurvrouw hier over denken.