Naar de kloten gaan. Feitelijk is dat makkelijk uit te leggen. Helemaal kapot gaan. Dat kan je auto betreffen als je te laat koelvloeistof of olie toevoegt (als je niet elektrisch rijdt). Maar het kan ook jezelf aangaan. Als je de halve marathon loopt zonder goed getraind te hebben.
Maar figuurlijk wordt lastiger. Waar komt het overdrachtelijke gebruik van ‘kloten’ vandaan? Probeer dat maar eens uit te leggen. Iets met testikels. Maar waarom dat vergelijk?
En dan de Syrische vraag: “heeft dat ook te maken met jullie sport ‘klootschieten’? Of komt dat in de buurt van ‘hakkie takkie weg zakkie?”
“Waar haal je al die uitdrukkingen vandaan?”
“Nou, van Facebook eigenlijk.”
We konden moeilijk ontkennen dat je daar niet ons taalgebruik tegenkomt. Op de socials kom je onze ware aard tegen. Net als op en rondom het voetbalveld. Als je wil integreren, hebben we wel eens een Syrisch vluchteling verteld, dan moet je liever niet doen zoals voetbalsupporters die een scheidsrechter kanker toewensen en stoeltjes afbreken in een stadion.
“Is dat dan jullie ‘oranjegevoel’? Met z’n allen vrolijk naar de voetbal, veel drinken en dan de binnenstad kort en klein slaan? Tot het centrum helemaal naar de kloten is?”
Ik wou zeggen dat ons oranjegevoel een soort collectieve koorts is. Als het Nederlands elftal speelt, of als de koning jarig is, dat ie dan wc-potten zo ver mogelijk weg moet gooien, omdat de organisatie dat bedacht heeft. Dan worden we namelijk allemaal een beetje gek. Alles oranje. Straten, kleding, zelfs de tompoucen. Maar inderdaad, het eindigt altijd met te veel zuipen en de boel in elkaar slaan.
Maar dat zei ik niet.
“Ik ben helemaal uit het veld geslagen,” zei ik.
“Uit het veld geslagen? Wat is dat?”
“Dat iemand van zijn stuk gebracht is… uh, dat begrijp je dan natuurlijk ook niet. Dat je iemand onzeker maakt, uit balans gebracht hebt. Figuurlijk is dat. Letterlijk, en daar komt het vandaan, is dat je iemand van het slagveld geslagen hebt. Ik denk dat Assad letterlijk en figuurlijk uit het veld geslagen is. En ‘van zijn stuk gebracht’ zou wel eens kunnen betekenen – in figuurlijke zin – dat iemand als een standbeeld van zijn voetstuk getrokken is. Je kent die beelden wel van Sadam Hoessein en Stalin.”
Ja, die beelden kenden ze wel.
Wil je ook betrokken zijn bij de Sallandse Eetafel? Stuur dan een mail naar info@hethatuurlijkhuus.nl
De Sallandse Eettafel is mede mogelijk gemaakt door het VSB-fonds.