Informatiebrij
In de draadjestijd was het aanbod van informatie veel beperkter omdat de informatie naar de media als het ware gezeefd werd door redacties voordat deze gepubliceerd werd. Gevolg hiervan was dat deze informatie behoorlijk betrouwbaar was, natuurlijk wel toegesneden op levensbeschouwelijke of politieke richtingen maar wel deugdelijk geverifieerd. Nu kan iedere gek bijna alles in het internetriool dumpen zonder enige controle. Hierdoor ontstaat een enorme informatiebrij met een wereldwijd bereik. En wanneer jouw simpele verhaal door veel nog dommere mensen opgepikt wordt kan dat heel grote gevolgen hebben. Zo ontstaan allerlei “actiegroepen” die samenzweringstheorieën gaan verkondigen die dan veel aanhangers weten te trekken omdat deze de informatie vinden die ze willen vinden. Heel vreemd is dat juist in deze kringen de MSM (mainstream) media als onbetrouwbaar weggezet worden. Dit, terwijl deze nog steeds hun deugdelijk gecontroleerde info geven, natuurlijk wel volgens hun richting.
Drukmiddel
De digitale technieken maken het wel een stuk gemakkelijker om mensen al dan niet gerechtvaardigd te mobiliseren. Zie de vele demonstraties die er plaatsvinden, waar ook weer een onderscheid gemaakt kan worden in zinvol en verwerpelijk. Maar dat is strikt persoonlijk natuurlijk. Een positief voorbeeld is de ontwikkeling van Black Lives Matter. Het aan de kaak stellen van dergelijke discriminerende praktijken zou in de draadjestijd niet mogelijk zijn geweest, ook omdat elke telefoon nu misstanden kan vastleggen. Een dieptepunt van de digitale mogelijkheden was de verkiezingscampagne van Trump, die aantoonbaar duizenden leugens per twitter verstuurde waardoor een groot land bijna in een burgeroorlog terecht kwam en zelfs een staatsgreep georganiseerd kon worden die gelukkig net mislukte.
Etalage
Door de digitale technieken laat ook iedere persoon, land of werelddeel zien hoe er geleefd wordt, hoe het eraan toegaat. Dit creëert uitdagingen voor mensen die het veel minder hebben. Hoewel je natuurlijk wel in heel slechte omstandigheden moet leven om alles achter te laten. En het is natuurlijk heel gerechtvaardigd om een fatsoenlijk leven te willen leiden.
Eigenwaarde
De digitale media geven veel problemen met de ideaalbeelden die geschapen worden. Zogenaamde influencers, meestal onnatuurlijke, geplastificeerde vrouwen, voorzien van monden als laadkleppen zullen weleens vertellen hoe je eruit moet zien, wat veel jonge mensen ongelukkig maakt. Zij vinden dat zij niet aan dit zogenaamde ideaalbeeld kunnen voldoen. Vanaf zeer jonge leeftijd hebben kinderen al hieronder te lijden. Je kunt de weerslag al zien in de samenleving, iedereen ziet er vrijwel hetzelfde uit. Meisjes/ vrouwen bijna allemaal met lang sluik haar, waarbij de knotjes de laatste tijd in opkomst zijn. Jongens/mannen afhankelijk van hun sociale achtergrond en geestelijke gesteldheid met een opgeschoren kopje met een kuifje of kale zij- en achterkanten met een soort matje bovenop of de hipster met lange baard. Een algemene trend bij mannen toont gelukkig wel aan dat het best meevalt met de integratie in ons land. Men ziet meer en meer uit de boerenkool getrokken mannen met moslimbaarden. Een goed teken. Maar als ik de klassenfoto uit 1970 van mijn eindexamenklas bekijk verbaas ik me hoeveel totaal verschillende types we in de klas hadden en wat een eenheidsbrij het nu meestal is.
Bubbels
Door alle moderne techniek sluiten wij ons steeds meer op in ons kleine eenzijdige kringetje. Toen we nog geen oortjes in hadden praatten wij met elkaar als we samen fietsten, in de bus of trein zaten, waardoor we veel interessante mensen konden ontmoeten. Nu is iedereen met zichzelf bezig, afgesloten van de wereld met de oortjes in en starend op het telefoonscherm. Het toppunt van deze egoïstische instelling is natuurlijk het fenomeen selfie. Hierdoor staan wij niet meer open voor mensen buiten onze bubbel, laat staan dat we ons daar in willen verdiepen.
Helden
Voor veel gefrustreerde mensen blijkt het toetsenbord wel een oplossing. Mensen die in het echte leven te bang of te verlegen zijn om hun eigen mening te laten weten, ontpoppen zich op hun telefoon of aan de computer als toetsenbordterroristen. Mensen, vrijwel altijd zonder of met een vals profiel die de grootste bagger uitkotsen en ervan genieten dat ze dit ongestraft kunnen doen. En ook hier zie je dat een kneus vaak heel veel volgers krijgt. Vaak gepest, geroddel of racistisch gezwets. Van die mensen die het begrip “traditie” verwarren met “angst voor verandering.” En het verschil tussen links en rechts niet meer kennen.
Kwetsbaarheid
Door de steeds groter wordende invloed van de digitalisering worden wij ook steeds kwetsbaarder. Een steeds groter deel van ons leven kan platgelegd worden door kwaadwillig hackende personen of staten. Het is nu al mogelijk door gericht digitaal inbreken ons land bijna volledig plat te leggen. Ook persoonlijk maken we ons kwetsbaarder doordat al onze gadgets ons afleiden in het verkeer of op ons werk. Wereldoorlogen zoals in de vorige eeuw, met conventionele wapens, zullen we nooit meer krijgen. Als er ooit iets zou escaleren wordt het slagveld digitaal. Maar de atoombommen zijn waarschijnlijk dreigend genoeg om dat te voorkomen.
Kees is voor de volgende aflevering in dit thema benieuwd hoe Gerlant Zielman hierover denkt en hierop wil reageren. Damast is ook benieuwd naar jouw verhaal bij het thema ‘Sociale Media, zegen of tegen’. Schrijf er gerust een stuk over, stuur ons foto’s of maak een video. Of misschien heb je wel een kennis die hier een mooi verhaal over heeft.
