In de ‘zomer 2022’-editie van het Greenpeace-magazine wordt veel aandacht besteedt aan de enorme milieuschade die de Sojateelt aanricht, aan de andere kant van de oceaan, om ónze koeien, varkens en kippen te voeden. 85% van alle geïmporteerde soja belandt in veevoer. Om tegemoet te komen aan de enorme vraag naar soja zijn de grote Zuid Amerikaanse soja- en veeboeren bezig onophoudelijk hun grondgebied uit te breiden en verwoesten ze de natuur voor hun plantages. Land van (inheemse) bevolking wordt ingepikt, de rivieren en waterbronnen drogen op en raken zwaar vervuild met landbouwgif. Aldus het Greenpeace-magazine.
In totaal bestaat een vlees-productieketen uit zeven schakels. Grond ontginnen; veevoer productie; veehouderij; vleesproductie; winkel; thuis; afval. Het zeer verhelderende boek Verborgen Impact legt uit hoe het kan dat slechts 2 van de 7 schakels (veevoer productie en veehouderij) verantwoordelijk zijn voor het leeuwendeel van de buitenproportionele ecologische impact op onze aarde. “Het verbouwen van veevoer kost veel land en water. In één biefstuk zit 1.800 tot 3.000 liter water verborgen. De landbouw voor veevoer leidt ook tot vermesting en verzuring. Behalve kunstmest bij die landbouw is natuurlijk ook de mest van het vee zelf een veroorzaker van vermesting”. Tevens is de veehouderij verantwoordelijk voor 13 tot 18 % van de totale CO2 uitstoot. “De productie voor het krachtvoer soja speelt een grote rol bij de grootschalige ontbossing van het regenwoud. Ruim driekwart van de Braziliaanse soja is bestemd voor koeien, varkens en kippen over de hele wereld, en dus niet (zoals je misschien denkt) voor de vegetariërs onder ons.”
De Nederlandse vleesconsumptie
De consumptie van vlees is de aanjager van de verwoestende sojateelt. De vleesconsumptie per hoofd in Nederland is relatief hoog. Thijs Geijer, econoom bij ING research, onderzoeker van vleesconsumptie in Nederland: “Dat mensen aangeven minder vlees te willen eten, herken ik wel. Maar het ook echt doen is in de praktijk nog wel eens lastig”. De gemiddelde Nederlander eet ongeveer 38 kilo vlees per jaar (dan is de 50% slachtafval niet meegerekend). Stel je wordt 75 jaar oud en je gaat tellen vanaf 12 jarige leeftijd, dan consumeert een persoon in totaal dus ongeveer 2.400 kilo vlees (het dubbele als je de 50% slachtafval meerekent). De vrij ontmoedigende voorspelling is dat we in 2050 wereldwijd 70% meer vlees zullen eten…
(bron Wageningen University & research & Verborgen Impact)
(tekst gaat verder onder de foto)
Wat ontnuchterende feiten over 1 kilo rundvlees (……. X 2.400)
– Voor 1 kilo vlees heb je 50 tot 250m2 landbouwgrond nodig. Daar kun je ook voor 150 tot 750 mensen aardappels op verbouwen. (de benodigde hoeveelheid land varieert erg met hoe en waar het dier gehouden wordt.)
– We hebben per kilo vlees 5 tot 50 bomen nodig om de extra CO2 op te nemen, terwijl er voor veeteelt juist bos gekapt wordt (afhankelijk waar het vlees vandaan komt, zuid Amerikaans vlees heeft de hoogste milieu-impact)
– Je zou het bijna niet geloven, maar er zit 15.000 liter water verborgen in slechts 1 kilo rundvlees. Daarvan kun je 300 dagen douchen (gemiddelde Nederlander gebruikt 50 liter douchewater per dag).
Je hebt maar weinig vlees nodig
Vlees bevat waardevolle bouwstoffen voor het lichaam waaronder eiwitten. Per kilo lichaamsgewicht heeft de mens 0,8 gram eiwit nodig. Dus als je 70 kilo weegt heb je 56 gram per dag nodig. Volgens Wageningen University & research consumeert de gemiddelde Nederlander dagelijks 109 gram, waarvan 74 gram dierlijk en 35 gram plantaardig. Met andere woorden, Nederlanders eten veel meer vlees dan nodig is.
(bron Wageningen University & research)
Wat kan je dan kiezen om toch een verschil te maken op het gebied van ecologische impact?
Als je al het voedsel wat je eet op een dag op een hoop zou gooien, dan zou vlees maar een klein gedeelte van die hoop uitmaken. Toch is de huidige Nederlandse vleesconsumptie verantwoordelijk voor 66% van de ecologische impact van onze totale voedselconsumptie. Om je een idee te geven: zuivel en eieren (ook flink belastend) staan voor 9% en al het overige eten wat we consumeren staat voor slechts 5% (bron Verborgen Impact). Dus de beste keuze voor het milieu zou zijn om (overwegend) plantaardig voedsel te eten, maar dit zal voor veel mensen te ver gaan.
Áls je toch graag vlees eet, dan zijn er 3 belangrijke keuzes
1: De belangrijkste keuze: Welk type vlees eet je? Het minst belastend voor het milieu is als je gevogelte of varken eet. Rundvlees, daarentegen, heeft veruit de grootste ecologische impact van alles soorten voedsel.
2: De daaropvolgende keuze: Waar komt het vlees vandaan? Lokaal vlees (op zijn minst Europees) is om meerdere redenen minder belastend. Mocht je rundvlees willen eten, zorg dan dat het vlees uit Europa komt en niet uit Zuid Amerika, want de Zuid Amerikaanse veeteelt belast het milieu echt excessief (o.a. door de lagere efficiëntie en hoge mate van ontbossing van de regenwouden).
3: Deze keuze is een inkopper: verklein de porties vlees die je eet.
De grootste bedreiging voor onze planeet is ons vertrouwen dat iemand anders de planeet gaat redden (Robert Zwan, Poolreiziger)