Toen we twee jaar geleden begonnen na te denken over wonen en leven in onze volgende levensfase konden we niet vermoeden dat zoveel anderen zich dat ook afvragen. We ontwikkelden een simpel concept en vonden een geschikte locatie. Maar pas toen onze website www.erfdelen.nl/thuis bekendheid kreeg en verschillende media het oppikten, bleek dat honderden mensen in het hele land met dezelfde ideeën rondliepen.
Door Pieter Parmentier
Sociaal, duurzaam, kleinschalig wonen en goed voor het platteland. Dat zijn de basiselementen van ons concept. In combinatie met de ontwikkeling dat veel boerderijen leeg staan en komen, is het eigenlijk geen wonder dat niet alleen burgers maar ook overheden interesse hebben.
Want wat kun je doen met de vijf boerderijen die per dag leegkomen in Nederland?
Dat kun je als een probleem zien maar ook als een kans. Want de tijd van de grote trek naar de steden is in Nederland wel grotendeels voorbij. Wonen in de stad is duur (zie de berichten van de laatste tijd in de media) en op het platteland gezonder, om maar eens een paar verschillen te noemen. En als je voor je werk niet in de stad hoeft te wonen of zijn maar er zo nodig toch in korte tijd wilt wezen, waarom zou je dan niet voor de groene omgeving kiezen?
Er zijn dus veel boerenerven in principe beschikbaar. Met de kanttekening dat er geen register bestaat van dergelijke locaties. Uiteraard mag en kan niet overal zomaar een woonbestemming komen maar op veel plekken wel. Op basis van de ervaringen van de Erfdelen groep onderzoeken we wat de mogelijkheden en knelpunten zijn.
Doelgroepen
- Een sterk groeiende en nog jaren doorgroeiende groep zijn de ouderen, zeg maar 65 plus.[1] Deze groep zou zeer gebaat zijn bij voorzieningen waar ze zowel aanspraak als privacy hebben; een sociale woonomgeving dus. Waar bovendien de mogelijkheid bestaat om dingen samen te doen en te delen en bijvoorbeeld zorg samen in te kopen.
- Voor starters, studenten en anderen die klein willen wonen of het geld niet hebben om groter te wonen, zijn in ons land veel te weinig mogelijkheden. Zou het niet mooi zijn als zij door kleine, eventueel tijdelijke, antikraak of deelwoningen en door dingen zelf en samen te doen, een betaalbare groene en sociale woonplek kunnen ontwikkelen?
- Door de mogelijkheden van internet zijn veel ondernemers en andere werkenden niet gebonden aan de stad of een bepaalde regio. Sterker zelfs, voor veel bedrijven, adviseurs, startende ondernemers, enz. hebben steden belangrijke nadelen zoals files en hoge prijzen. Bovendien kun je vanuit huis werken combineren met gezins- en huishoudelijke taken. Dan is wonen en werken op het platteland in een groene omgeving een mooie optie.
- In navolging van de zorgboerderijen formule zijn nog allerlei andere vormen van wonen, werken en zorg te bedenken waarvoor boerenerven geschikt gemaakt kunnen worden. Uit steeds meer onderzoek blijkt dat een natuurlijke omgeving een gunstige invloed heeft op de fysieke en geestelijke gezondheid.
- Voorzieningen voor educatie & contemplatie, (tijdelijke) woon- en werkplekken voor vluchtelingen, flexplekken gecombineerd met netwerkmogelijkheden, cursussen, sportfaciliteiten, natuuronderhoud, enz. enz.
Realisatie
Locaties, doelgroepen en gegadigden lijken er genoeg te zijn maar hoe realiseer je zoiets? Want er zijn ook allerlei obstakels te bedenken. We leven tenslotte in een land waar voor alles regels zijn. Bestemmingsplannen kunnen heel strak gehandhaafd worden en niet iedere overheid is happig op burgers die initiatieven nemen. Bijvoorbeeld omdat veel gemeenten al jaren met bouwgrond zitten die veel geld gekost heeft en nodig verkocht moet worden.
Die overheden zitten niet te wachten op burgers die hun eigen woonwijk in het buitengebied starten. Anderzijds willen we het platteland en de kostbare natuur niet volzetten met ongeregeld bouwwerk. Iets zinnigs doen aan de leegloop van het platteland is natuurlijk wel weer heel loffelijk. Kortom, met gezond verstand duurzaam bouwen aan sociaal aantrekkelijke woonerven, zou heel welkom zijn.
De Erfdelen proeftuin Salland kan gezien worden als een pilot voor de hiervoor geschetste ontwikkeling, waarna we de ervaring die we daar opdoen ter beschikking stellen aan anderen.
https://www.erfdelen.nl/proeftuin-sallandSamen buiten wonen, wie wil dat nou niet?
Rectificatie: er komen niet vijf erven per dag leeg maar er stoppen vijf boeren per dag in NL. Van hen zou ongeveer de helft het erf (willen) verlaten. De verwachting is dat in Brabant 1/3 van alle boeren nu in drie jaar tijd zal stoppen. Oorzaken: pensionering, financiële situatie, wetgeving m.b.t. mest, CO2 en asbest, enz.